Mavzu: Mikroprosessorlar va ularning turlari

Prossesor tezligi. Tezlik-bu prossesorning tezligi ijobiy xususiyatlardan biridir. Bu qismlarda siz protssesor tezligi va Intellning protsesorlari haqida ma’lumot olasiz. Tezlik komp’yuterda tak chastotalarda o’lchnadi. Odatda ular (MG) deb ataladi.

U o’zida kristal kvarstsni tashkil etgan . kvarts rezanatorlari aniqlanadi. Elekt r toki tebranishi kristalning ajmidan aniqlaydi. Chastota bu o’zgaruvchan elektr toki xususiyati bo’lib, u takt castota deb ataladi. Mikrosxema komp’yuterda 1000000 mln Gst tezliklarda ishlaydi. (Gst - sekundiga bir tebranish). Tezlik sekundiga millionlab bajaruvchi MGst da ham o’lchanadi. (Gerst 1885 yilda Nemis fizigi Genrix Gerst tomonidan aniqlangan.)

Protsessor har bir operatsiya uchun 1 takt yo’qotadi. Pentium II protssesoridan ma’lumotlarning almashinuvi 3 ta takt bir necha kutish tsikllari bajariladi. Komanadalar bajarilisiga ketadigan vaqt doimiy emas. 8086 va 8088 protsessorlarida 12 ga yaqin takt bir komanda sarflanadi. 286 va 386 protssesorlarida 4,5 to’rt yarim taktga yetkazildi. 486 esa 2ta taktga taktga yetkaziladi. Pentiumda 2 ta parallel konveyr tashkil topgani uchun o’rta kattalikdagi komanda uchun 1 taktga yaqin vaqt sarflaydi. Pentium Pro, Pentium II Celelron va Xeon 1 takt ichi da minimum 3 ta komanda bajariladi. Komandalar bajarilish tezligi traktlar soniga bog’liq. Komp’yuter ishlab chiqarishda komp’yuter effektligini tak chastota belgilaydi. Ayrim hollarda bir xil chastotali protssesorlar boshqasiga qaranda yaxshi va tez ishlaydi, buni sababbi ishlab chiqarishga kelib taqaladi.