Mavzu: Mexanik uzatmali yuritmani loyihalash
Reja:
Kirish.
Asosiy qism:
Mexanik uzatmalarning vazifasi va ishlatilish zarurati.
Konveyer yuritmasini loyihalash
Yuritma tasnifi
Yuritmani kinematic tasniflash
Xulosa.
Foydalanilgan adabiyotlar.
Kirish
Zamon talabiga javob beradigan yuqori malakali mutaxassislarni tayyorlash jarayonida umum muxandislik fanlari orasida «Mashina detallari” fani alohida o’rin tutadi. Bir qancha detallardan tuzilgan mexanizmlar majmui bo’lib, ma’lum ish bajarish uchun mo’ljallangan vosita mashina deb ataladi. Lug’aviy lotincha mashina - machina – aynan qurilish – energiya, materiallar va axborotni o’zgartirishda harakat bajaruvchi mexanik qurilma. Mashinaning bir xil materialdan tayyorlangan va bo’laklarga ajralmaydigan eng kichik qismi detal’ deb ataladi. (Masalan: gayka, bolt, shponka, prujina va x.k.) Mashinaning ma’lum bir vazifasini bajarishga mo’ljallangan va bir necha detallardan tuzilgan qismi uzel deyiladi. (masalan: reduktor, mufta, podshipnik va x.k.). Demak, mashina uzellardan, uzellar esa detallardan tuzilgan bo’lar ekan. Juda ko’p shunday detallar va uzellar bo’ladiki, ular deyarli hamma turdagi mashinalarda ishlatiladi. Bular jumlasiga : tishli g’ildiraklar, vallar, muftalar va boshqalar kiradi. Ana shu detallar va uzellarning tuzilishi hamda ularni loyihalash usullari mashina detallari fanida o’rganiladi. Mashina detallari fani nazariy mexanika M.M.N. materiallar qarshiligi, metallar texnologiyasi va chizmachilik fanlarga asoslanadi. Odamlar o’z mehnatlarini engillashtirish maqsadida doimo izlanishda bo’lishgan. Uzatma (mashinalarda) — aylanma harakatni uzluksiz uzatish uchun moʻljallangan mexanizm. Turli mashinalarning yuritmalarida U. yordamida tezlik oshiriladi yoki pasaytiriladi; tezlik pogʻonali yoki pogʻonasiz tarzda rostlab turiladi; bitta dvigateldan bir necha mexanizm harakatga keltiriladi va h.k. Asosiy koʻrsatkichlari: uzatish momenti, burchak tezligi, uzatish soni, uzatish nisbati, foydali ish koeffitsiyenta (f.i.k.). U.ning mexanik, gidravlik va elektr turlari bor. Mexanik U. detallarning ilashish (yoki tishlashish) xossasiga (mas, tishli U., zanjirli U., chervyakli U.) hamda ishqalanish xossasiga (mas, tasmali U., friksion U.) asoslangan. Bunday U.lar stanoklar, avtomobillar, traktorlarning tezliklar qutilari va variatorlarida qoʻllanadi. Gidravlik va elektr U.lar katta quvvatlarni uzatishga imkon beradi. Ular mashinasozlikning turli sohalarida, ayniqsa, ogʻir transport mashinalarining yuritmalarida qoʻllanadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |