Mavzu: Menejmentda qaror qabul qilish

Қурилиш қоришмасининг ёйилувчанлигини аниқлайдиган конус.

• Сув сақлаб қолиш қобилияти деб қоришманинг ғовакли асосга ётқизилганда сувни сақлаб қолиш ва ташиш жараёнида қатламланмаслик хоссасига айтилади. Янги тайёрланган қоришма учун бу ҳусусият энг муҳим хосса ҳисобланади.
• Бунинг боиси шундаки, қоришма одатда ғовак асосга ётқизилади, бундай асос (ғишт, бетон, тахта – ёғоч) сувни зўр бериб шимади. Натижада қоришманинг қотиши тўхташи мумкин. Иккинчи томондан олганда, қоришмадан сувнинг қисман шимиб олиниши қоришманинг бирмунча зичлашувига, бинобарин, мустаҳкамлиги ошувига ёрдам беради.

• Қоришманинг сув сақлай олиш даражаси, яъни қоришмада қоладиган сув миқдори металл тубли қолипга қуйилган намуна мустаҳкамлигига нисбатан ғишт устига қўйилган тубсиз қолипда тайёрланган стандарт намунанинг сиқилишдаги мустаҳкамлигини 15% ортиши таъминланган бўлса, ана шу миқдор қоришманинг сув сақлай олиш чегараси бўлиб ҳисобланади.
• Сув сақлай олиш чегараси кичик бўлган қоришма транспортда ташилган вақтида, хусусан қувурлар орқали узатилганида қатламланади.
• Қоришмага майда заррали (майин) минерал моддалар (оҳак, гил, актив минерал моддалар) яъни қатламланишнинг олдини оладиган моддалар қўшиш йўли билан унинг ўзида сув сақлаш хоссасини кучайтириш мумкин. Қоришмага бу мақсадда оҳак қўшилса, янада яхшироқ натижа олинади.

• Қурилиш қоришмаларининг хоссалари

• Қурилиш қоришмаларининг асосий хоссалари -мустаҳкамлик ва совуққа чидамлиликдир.
• Қоришманинг қотгандан кейинги мустаҳкамлиги, худди бетонники сингари икки асосий омилга: боғловчининг активлиги ва сув – боғловчи (сув – цемент) нисбатига боғлиқ бўлиб, бу боғлиқлик қуйидагича ифодаланади:
• бу ерда: Rқ – 28 кун қотирлган қоришма намунасининг сиқилишдаги мустаҳкамлик чегараси; Rб – боғловчининг активлиги, МПа; - қоришмага ишлатилган боғловчи миқдорини сув миқдорига нисбати.
• Қоришма мустаҳкамлиги унинг маркаси билан характерланади. Қоришма маркаси 70,7х70, 7х70,7мм ўлчамли кублар ёки 40х40х160мм ўлчамли тўсинчалар кўринишидаги намуналарнинг сиқилишга мустаҳкамлик чегараси бўйича белгиланади. Намуналар қоришма аралашмаси 15-25 0С да 28 кун қотгандан кейин тайёрланади. Қурилиш қоришмалари учун қуйидаги маркалар назарда тутилган: 4,10,25,50,75,100,150,200 ва 300.

•