Bozor boshqaruviga tegishli umumiy qonunlar turiga quyidagilarni kiritish mumkin: - Xozirgi zamon menejmenti quyidagi
- vazifaviy boshqaruv turlariga ega:
- |Kompaniyaning siyosatini boshqarish.
- Umumiy masalalarni boshqarish.
- Ishlab chiqarishni boshqarish.
- Operatsiyalarni boshqarish.
- Ko’tara savdoni boshqarish.
- Moliyani boshqarish.
- Marketing va sotuvni boshqarish.
- Xodimlarni boshqarish.
- Boshqaruvda yaxlitlanish o’zining quyidagi qismlari
- orqali namoyon bo’ladi:
- Menejmentning maqsadi
- yaxlitlanish omilidir.
- Maqsad barcha odamlarni
- mexnat jarayonida
- birlashtiradi.
- Boshqaruv mexanizmi
- muvozanatlashtirilgan usul va boshqaruv
- jarayoni.
- Menejmentdagi yaxlitlashish jarayonini belgilovchi
- omillarga yana uning ijtimoiy-psixologik va
- ijtimoiy-iqtisodiy qismlari kiradi:
- Mikroiqlim va korporativ madaniyati
- (ushbu jamoadagi boyliklar tizimi) —
- korxonada, firmada barcha
- ishlovchilarni birlashishiga
- imkon yaratadi va ularni
- mexnatdagi faolligini oshiradi.
- Boshkaruv apparatini
- infrastrukturasi (ya'ni ijtimoiy-
- maishiy sharoitlar va ob'ektlar)
- o’ta quvvatli yaxlitlanish
- omili xisoblanadi, qachonki
- firma raxbariyati zaruriy
- diqqat e'tiborni qaratsa,
- aksincha infrastrukturani
- yomon tashkil qilsa boshqaruv
- samarasi firmada pasayadi.
- tizimni taraqqiyotini belgilovchidir. Boshqaruvda yaxlitlanish
- qonuni kibernetika kabi xukm suradi. Tizim xar xil xolatda bo’lishi
- mumkin. Yaxlitlanishni taraqqiyot jarayoni yangi xolatga o’tishga
- xarakat qiladi, ammo ma'lum chegara mavjud, undan keyin
- yaxlitlanishga karshi xolat boshlanishi mumkin. Ishlab chikarishni,
- savdoni, bank ishini boshqarish amaliyotida yaxlitlanishga qarshi
- xolat yaxshi yo’lga qo’yilgan menejment yangi muammolar bilan
- To’qnashsa, boshqaruvni ba'zi bir tomonlarini qayta ko’rib chiqish
- zarurati tug’ilsa, yangilik kiritish zarurati yuzaga kelsa, yangi
- xodimlarni tayyorlash kerak bo’lib qolsa yuzaga keladi.
- Markazlashmaslikning ustuvorligi
- O’ta yirik tashkilotni
- markazlashtirib boshqarish qiyin,
- chunki katta xajmdagi
- axborot bunga yo’l qo’ymaydi.
- Qaror qabul qilish
- qiyinchiligi ham oshadi.
- Markazlashmaslik qaror
- qabul qilish xuquqini rahbarga
- yuklaydi, chunki u muammoga
- yaqin turadi, hammadan ko’ra
- uni yaxshi biladi.
- Markazlashmaslik yosh
- raxbarlarni vazifa bo’yicha tez
- ko’tarilishini hamda firma
- bilan birga o’sishini
- ta'minlaydi.
- Menejment turini tashkilotda, ya'ni u markazlashgan boshqaruv tarkibiga ega ekanligini, quyidagi tavsiflar bilan belgilash mumkin:
- Pastki saviya
- boshqaruv
- tomonidan qabul
- qilinadigan qarorlar
- soni.Keyinchalik
- past saviyadagi
- raxbarlar qarorining
- soni ko’p bo’lsa,
- shunchalik
- markazlashmaslik
- darajasi ko’p buladi.
- Qarorlarni
- muximligi.
- Pastki va
- o’rta saviyalarda
- muxim masalalar
- bo’yicha ko’plab
- qarorlar qabul
- qilinishi mumkin.
- Qo’l ostidagilarni
- ishi ustidan
- qilinadigan
- nazoratlar soni.
- Ko’prok markazlashtirilmagan tashkilotlarda oliy bo’g’in raxbarlari
- qo’l ostidagilarni yoki raxbarlarni kundalik qarorlarini
- kamdan-kam nazorat qiladilar, chunki qarorlar
- ko’pinchi to’gori qabul qilinadi.
- Taraqqiy topgan davlatlarda menejment qayta qurish jarayonini boshidan
- kechirmokda, ularda markazlashmagan boshqaruv tarkibi
- anik ko’zga tashlanadi.
- Boshqaruvni demokratizatsiyalash. Boshqaruv faqat shunda samarali bo’ladi,
- qachonki u odamlar manfaatiga to’g’ri kelsa. Buning uchun boshqaruv
- faqat haqiqiy ish ustalariniki emas, balki demokratik xam bo’lmog’i kerak
- (grekcha «demos» odamlar, xalq degani). Amalda ushbu qonun jamoada
- xukmronlar va bo’ysunuvchilar orasidagi o’zaro munosabatni aks ettiradi.
- Vaqt qonuni (vaqtni boshqaruvchi qonun).
- Vaqt qonuni yoki vaqtni iqtisod qilish bozor iqtisodining muhim qonuni xisoblanadi.
- Vaqt iqtisodiy toifaga aylandi, uning qiymati kompaniyaning
- faoliyatini hamma tomonini qamrab oladi (ishlab chiqarishni tezligi,
- kapitalni aylanishining tezligi, o’zgarishga munosabat va boshkalar).
- bu o’zingizning raqobatchilardan vaqtni yutish,
- tezroq, yangi bozorlarni izlab topish, xammadan avval
- yangi maxsulot ishlab chiqarishga o’tish, boshqaruv tarkibini qayta
- qurishga ulgirish va boshqalar. Ushbu qonun bilan muvaffaqiyat sabablari
- (yoki aksincha yo’qotish) faqat bitta korxonada, kompaniyada emas,
- balki bir qator xolatlarda barcha iqtisod tizimi, davlat yoki
- region iqtisodi bog’liq.
Do'stlaringiz bilan baham: |