Mavzu: Matematika o’qitishni tashkil qilish va zamonaviy matematika darsi

Bu dars turlari shunday nomlangani bilan , dars ichidagi aralash darslarning to’rt unsurining biri uzaytirilib, qolganlari qisqartirilgan bo’ladi. Masalan,darslarga ajratilgan 45 daqiqani , yangi bilimlarni egallash dars bosqichida , darsni tashqil qilish va o’tgan darsni takrorlash qismiga 2-3 daqiqa beriladi. Bu vaqtda o’qituvchi o’tgan darsni takrorlamasdan qisqacha eslatib o’tadi , xalos va hokazo. Quyida bu turdagi darslarning ichki tuzilishini ko’rib chiqamiz.

Yangi bilimlarni egallash darsi. Bu turdagi darsning tarkibiy qismi tuzilishi taxminan quyidagicha bo’ladi:

• Ilgari o’tilgan bilimlarni eslash
• Yangi bilimlarni bayon etish
• Yangi bilimning o’zlashtirilganligini tekshirish

4.Nazariyani qo’llash namunasini ko’rsatish.

4.Nazariyani qo’llash namunasini ko’rsatish.

5. Uyga vazifani berib darsni yakunlash.

Egallangan bilim va ko’nikmalarni mustahkamlash darsi.

Bu turdagi darsning tarkibiy qismi tuzilishi taxminan quyidagicha bo’ladi:

• Nazariy bilimlarni eslash
• Egallangan bilimlar bo’yicha mashqlar qilib ko’nikma hosil qilish.
• Darsni yakunlash
• Uyga vazifa berish.

Matematika dars jarayonini amalga oshirishda usul va uslublarini belgilash. Pedagogikada o’qitish usuli deb, ta’limiy maqsadlarga erishishda qo’llaniladigan pedagogik chora-tadbirlar, ya’ni uslublar yig’indisiga aytiladi. Boshqa faoliyat sohalarida buni uslub- metodika deb nomlaydilar. Pedagogikada usul atamasi ustida boshqa tushunchalar ham mavjud. Usullarni pedagog qo’llaydigan bo’lsa, o’qitish usuli, talaba qo’llaydigan bo’lsa,o’rganish usuli deyiladi. O’qituvchi va talabalarning bilim egallash maqsadida birgalikda qo’llaydigan usullari ma’rifiy yoki pedagogik usullar deyiladi.
Ta’limiy usul bu murakkab, ko’p pog’onali, ko’p qirrali disseptiv, ochiq, qaytariluvchan markazlashgan ijtimoiy majmua bo’lib, dars jarayonini amalga oshirishda hal qiluvchi ahamiyatga ega.Pedagogik usullarda, ta’lim jarayonida ob’yektiv mavjud bo’lgan qonuniyatlar, ta’lim maqsadi, mazmuni, tamoyillari va ta’lim berishning shakllari o’z ifodasini topgan bo’ladi. Pedagogik usul- bu ta’limiy maqsadga erishish yo’lidagi o’qituvchi va talabalarning birgalikda, muayyan reja asosida qiladigan harakatlarining tartibi.
O‘qitish paytida maksimal ta'sirga erishish uchun foydali didaktik o'yinlar, qiziqarli mashqlar, vazifalar, o'yin-kulgi. Shu bilan birga, oddiy va ayni paytda roli qiziqarli matematik material yosh imkoniyatlarini hisobga olgan holda belgilanadi bolalar va har tomonlama rivojlantirish va tarbiyalash vazifalari: aqliy faoliyatni faollashtirish, qiziqish matematik material, o'ziga jalb eting va zavqlantiring bolalar, aqlni rivojlantirish, kengaytirish, chuqurlashtirish matematik tasvirlar olingan bilim va ko'nikmalarni mustahkamlash, ularni boshqa faoliyatda qo'llashda mashq qilish.
«Burchaklar» o’yini
Bu o’yinda butun sinf o’quvchilari jalb qilinadi. o’quvchilar 4 guruhga bo’Iinadi, Sinfning to’rt burehagiga yozuvlar yozilgan plakatlar osib qoyilgan bo’ladi Yozuvlarda qoyidagilarni yozish mumkin. 1. Nazariyotchilar 3. Izohlovchilar
2.Amaliyotchiiar 4. Rassomlar
Burchaklarda nazariyotchilar yechishi uchun masalalar. javob topish uchun savollar qo’yiladi.
Amaliyotchilar uchun amaliy ishlardan namunalar. uiarni bajarish uchun formulalar qo’yiladi.
Izohlovchilar uchun yozilgan topshiriqlar qo’yiladi.
Rassomlarning vazifasi. Burchaklarda qo’yilgan formulararni yozish qo’yiladi. Guruhlar topshiriqlarni bajargandan so’ng o’zaro o’rin almashtiradilar. 45 minut davomida har bir guruh 4 burchakda qoyilgan topshiriqlami bajarishi kerak.
Bu didaktik o’yin mavzularni takrorlashda yordam beradi