Мавзу: марказий осиёдаги илк ўрта асрлар фалсафаси

Мисол. Пойабзал ишлаб чиқарувчи корхонада (харажатлар сметасига кўра) 1 чорак учун180 минг сўм миқдордаги хом ашё ва асосий материалларни 30 кунлик заҳира нормасида; 54 минг сўм миқдордаги ёрдамчи материалларни 40 кун заҳира нормасида; 27 минг сўм миқдоридаги қадоқлаш ва ўров материалларидан 20 кун заҳира нормасида сарфлаш кўзда тутилган.

• Мисол. Пойабзал ишлаб чиқарувчи корхонада (харажатлар сметасига кўра) 1 чорак учун180 минг сўм миқдордаги хом ашё ва асосий материалларни 30 кунлик заҳира нормасида; 54 минг сўм миқдордаги ёрдамчи материалларни 40 кун заҳира нормасида; 27 минг сўм миқдоридаги қадоқлаш ва ўров материалларидан 20 кун заҳира нормасида сарфлаш кўзда тутилган.
• Бундай шароитларда асосий воситалар нормативи (эҳтиёжи)ни аниқланг?
• 1) Хом ашё ва асосий материаллар бўйича (180/90)*30=60 минг сўм;
• 2) Қўшимча материаллар бўйича (54/90)*40= 24минг сўм;
• 3) Қадоқлаш ва ўров материаллари бўйича (27/90) *20= 6минг сўм

• Ишлаб чиқариш заҳираларини нормалаштириш, ишлаб чиқаришда қўлланилувчи ҳар бир меҳнат предмети (хом ашё ва материаллар, ёрдамчи материаллар ва бошқалар) учун алоҳида амалга оширилади ҳамда бу ўз навбатида ишлаб чиқариш заҳираларини яратишда айланма маблағларга бўлган эҳтиёжни аниқлашга асос бўлиб хизмат қилади.

Масала: Ишлаб чиқариш корхонасида ишлаб чиқариш ҳажми 2017 йилда 600000 минг сўмни, 2018 йилда эса, 612000 минг сўмни ташкил қилди. Йиллик ўртача айланма маблағлар қолдиғи 2017 йилда 120000 минг сўмни 2018 йилда эса 110500 минг сўмни ташкил қилган.

• Масала: Ишлаб чиқариш корхонасида ишлаб чиқариш ҳажми 2017 йилда 600000 минг сўмни, 2018 йилда эса, 612000 минг сўмни ташкил қилди. Йиллик ўртача айланма маблағлар қолдиғи 2017 йилда 120000 минг сўмни 2018 йилда эса 110500 минг сўмни ташкил қилган.
• Аниқланг:
• Айланма маблағларнинг айланиш коэффициентини топинг?
• Бир марта айланиш давомийлигини топинг?
• Юкланиш коэффициентини топинг?
• Мутлоқ озод қилишни топинг?
• Нисбий озод қилишни топинг?