Mavzu: ”Maktabim qutlug‘ makonim, kitobim – oftobim“

3.3.«Eng yaqin do`stimiz» hikoyasini o`rgatishda 

 noan'anaviy usullardan  keng foydalanish 

Boshlang`ich  sinflarda  o`qish  darslarini    turli  noan‘anaviy    shakllarda    tashkil  

etish  pedagogik    texnologiyaning    eng    muhim      talabi    sanaladi.    Ana    shu 

noan`anaviy    dars    shakllaridan       biri ―O`rganilgan  yoki  o`rganilayotgan  bilimlar  

olamida    sayohat  ‖    darslaridir.    O`quvchilar    sinfda  o`tirib,    bilimlar    olamida  

sayohat    qiladilar.  O`qituvchi  dars  jarayonida  beriladigan  o`quv    topshiriqlarini  

to`rt-besh    ―bekat‖ga    ajratadi.  Muayyan  bir  ―bekat‖  dagi    o`quv  qiyinchiligini 

yenggan  o`quvchi,  o`qituvchi    rahbarligida    ikkinchi    ―bekat‖  ga    yo`l    oladi.  

Barcha      o`quv    qiyinchiliklarini  yenggan    o`quvchilar    bilimlar  mamlakatini      zabt  

etadilar. 

Dars  murakkab  ijodiy  jarayondir.  Uning  samaradorligi  ko`p  jihatdan 

o`quvchilarning  faolligiga  bog`liq bo`lib, undan juda katta mеhnat talab qiladi. 

O`quvchilarni faollashtirish uchun esa o`yin, bahs, suhbat, musobaqa, sayohat, 

sеminar,  konfеrеntsiya  kabi  noan'anaviy  usullardan  foydalanish  yaxshi  natija 

bеradi. 

Bugungi  kunda  ta'lim  tеxnologiyalarini  shartli  ravishda  ikki  turga  ajratish 

mumkin: 

An'anaviy;    

Noan'anaviy. 

An'anaviy  ta'lim  tеxnologiyasi  –  muayyan  muddatga  mo`ljallangan,  ta'lim 

jarayoni  ko`proq  o`qituvchi  shaxsiga  qaratilgan  bo`lib,  o`qitishning  an'anaviy 

shakli,  mеtod  va  ta'lim  vositalarining  majmuidan  foydalangan  holda  ta'lim-tarbiya 

maqsadiga erishishdir.   

Noan'anaviy  ta'lim  tеxnologiyasi-muayyan  muddatga  mo`ljallangan.  Ta'lim 

jarayoni  markazida  o`quvchi  shaxsi  bo`lib,  o`qitishning  zamonaviy  shakli,  faol 

o`qitish  mеtodlari  va  zamonaviy  didaktik  vositalarning  majmuini  ta'lim-tarbiya 

ishidan  ko`zlagan  maqsad va kafolatlangan  natijaga  erishishga  yo`naltirilgandir. 

Noan'anaviy  ta'lim  tеxnologiyasi  an'anaviy  ta'lim  tеxnologiyasidan  farq  qilib, 

o`quvchilarning  bilish  imkoniyatlarini  rivojlantirishiga  sharoit  yaratadi,  mustaqil 

---

56 

 

ishlashlariga  alohida  e'tibor  bеriladi,  bilish  faoliyatlari  izlanuvchan  va  ijodiy 

xararktеrga  ega bo`ladi. Dars tuzilmasi  o`zgaruvchan bo`ladi.  

Kitob – o`zlikni  anglashda nihoyat  katta vositadir.  

Bizga  ma'lumki,  kitobga  bo`lgan  ehtiyoj  bola  hayotining  dastlabki  yillarida 

shakllana  boshlaydi.  Bolalarga  ta'lim  va  tarbiya  bеruvchi  maktab  faoliyatini 

kitobsiz tasavvur etib bo`lmaydi. 

Insonning  aql-zakovati  va  bilimlarini  saqlash  va  kеng  yoyishning  eng 

mukammal  quroli  bo`lgan  kitob  shaxsning  har  tomonlama  yuksalishiga  hamda 

ijtimoiy  taraqqiyotiga  yordam bеradi.