|
Bolalarning aqliy ta'lim
Bolaning aqliy ma'lumotlari bolaga qaratilgan kattalar tomonidan, bolaga nisbatan aqliy rivojlanish va atrofdagi voqelikka moslashish uchun zarur bo'lgan bilim va bilimlarni berish uchun bolaning aqliy rivojlanishiga ta'sir qilishdir. Shu bilan birga, bolaning aqliy holati va aqliy rivojlanishi yaqindan o'zaro bog'liq. Aqliy ta'lim, aslida aqliy rivojlanishni aniqlaydi, yordam beradi, unga hissa qo'shadi. Bu faqat kattalar barcha asosiy naqshlar va maktabgacha yoshdagi bolalarning aqliy rivojlanish imkoniyatlarini hisobga olgan taqdirdagina mumkin.
Aqliy ta'lim, bolaga ta'sir ko'rsatadigan maqsad, uning rivojlanishi chaqaloqning axloqi, axloqiy rivojlanish, ko'nikma va odatlar shakllanishiga yordam beradi sog'lom rasm Hayot. Aqliy ta'lim quyidagilar amalga oshiriladi:
1. B. kundalik hayot;
2. Kattalar bilan nutq va amaliy muloqot paytida;
3. B. o'yin faoliyati;
4. Tizimli o'rganish jarayonida.
Yosh bolaning aqliy rivojlanish xususiyatlari
7 yilgacha bo'lgan davrda bolalarning intellektual rivojlanishining yuqori darajasi ularning hayotidagi keyingi yosh davrlariga nisbatan kuzatiladi va bu ma'lum bir davrda bolani aqliy rivojlanishining barcha imkoniyatlaridan foydalanish juda muhimdir. Eng erta yosh bolalarining intellektual rivojlanishiga alohida e'tibor qaratish lozim. Ko'plab o'qishlar davomida ushbu masala bo'yicha mutaxassislar, bolalar hayotning dastlabki ikki yilida yashaydilar, unda bunday bolalarning miyasi juda tez rivojlanmoqda: uch yildan ettigacha yillar bu miyaning normalarining normal 80 foiziga yetib boradi Ikki yilgacha zamonaviy bolalarning aksariyat qismi ma'lumotni haddan tashqari oshirib yuboradigan, ammo o'z kamomadidan bo'lgan fiziologiya bo'yicha ma'lumotlar. Ammo bu bolani ma'lumot bilan ortiqcha yuklashga arzimaydi.
Chaqaloqning intellektual rivojlanishida mumkin bo'lgan og'ishlar bolalikTuzatish juda qiyin. Masalan, agar siz o'yinga e'tibor bermasangiz qurilish materiallari, dizaynerlar va boshqalar, kelajakda bolaning fazoviy tasavvurini rivojlantirishning etishmasligi bunday bolalar natijasida geometriya, chizma va hk, o'quv materiallarini tushunish qiyinroq.
Bolada rivojlanayotgan kognitiv jarayonlar turli xil bolalar faoliyatida namoyon bo'ladi. Shunday qilib, rivojlangan tasavvurga ega bo'lgan bola keyingi tadbirlarning tasvirini rivojlantiradi, u buni rejalashtiradi, undan nima talab qilinishini tushunadi. Qo'rqinchli ko'nikmalar nafaqat uning dunyoqarashini kengaytirmoqda, poydevorning asoslari odamlarga, tabiatni, san'atga bo'lgan munosabat bildirishlari.
Xulosa
Xulosa qilib shuni alohida ta’kidlash kerak, maktabgacha yoshdagi bolalarga ta'lim-tarbiya bеrishning asosiy maqsad va vazifalari bolalarni aqliy va jismoniy jihatdan rivojlantirish va maktabga tayyorlash, ularning ruhiyati, shaxsiy qobiliyati, intilishi va ehtiyojlari milliy va umuminsoniy qadriyatlar hududiy xususiyatlarni hisobga olgan holda rivojlanishni ta'minlash, ularni maktab ta'limiga tayyorlashdan iborat. Maktabgacha yoshdagi bolalarni rivojlantirish jarayoni oldiga qo`yilgan maqsad va vazifalarning bajarilishiga erishish ushbu “Bolalarni rivojlantirish va maktabgacha tayyorlash” tayanch dasturi asosida amalga oshiriladi. O`yinlardan didaktik maqsadlarda foydalanishga oid yo`nalish XVIII asrda pеdagoglar faoliyatida kеng rivojlandi. O`yinda bolaning insoniy faoliyatining eng umumiy, eng asosli ma'nodagi xatti-harakati namoyon bo`ladi. Shaklan va mazmunan rang-barang bo`lgan o`yinlar bolani mavjud hayotiy hodisalar doirasiga olib kiradi, bunda kattalarning bilim, ko`nikma va malakalari, harakat usullari, ijtimoiy tajribalarini oldindan o`zlashtirish ta’minlanadi. O`yinda bolaning o`z tеngqurlari va kattalar bilan bo`ladigan munosabat, muomala usullari shakllanadi, hissiyot va didi tarbiyalanadi. Syujеtli-rolli o`yinlar mazmunining o`ziga xosligi uning eng muhim xususiyatlaridan biridir. O`yin bolalar kattalar ijtimoiy hayotining namunasini oladigan faoliyat turidir. Syujеtli o`yin aqliy tarbiya vositalaridan biridir. Bola o`yinda atrof muhitdagi voqеa va hodisalarni aks ettirib ularni hayolan qayta tiklaydi. Bunda bu obrazlar va taassurotlardan foydalanadi. Bola tasvirlayotgan hodisalar haqidagi bilimlarni o`z mushohadalarida ifodalaydi, bu uning konkrеt buyumdan u haqida fikrlashga o`tganini bildiradi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
