Mavzu: Loyihalash jarayoni: dasturiy ta'minotning hayotiy davri, dizayn qoidalari, yordam dasturini loyihalash, prototip dizayni, oqilona loyihalash

Prototip deb, ishlab chiqilayotgan dasturiy ta’minotning va tashqi interfeyslarini amalga oshiradigan dasturiy mahsulotga deyiladi.
Qoidaga ko’ra, birinchi iteratsiya foydalanuvchining interfeysini spetsifikatsiya qiladi, loyihalashtiradi, amalga oshiriladi va testlaydi. Ikkinchi iteratsiyada ayrim cheklangan funksiyalar to’plami bilan to’ldiriladi. Oxirgi bosqichda ushbu to’plam ushbu mahsulot imkoniyatini ko’paytirib kengaytirish hisoblanadi. Ushbu sxemaning asosiy afzalliklari aniq funksional to’liqlik ta’minlangan ayrim iteratsiyadan boshlanib, foydalanuvchiga mahsulotni taqdim etish hisoblanadi, o’z navbatida quyidagi imkoniyatga ega bo’ladi: dasturiy mahsulotning birinchi versiyasi yuzaga kelguncha bo’lgan vaqtni qisqartirish; bozorda mahsulotning quyidagi versiyasi tez oldinga siljishini ta’minlagan holda, foydalanuvchilarning ko’plab sonini qiziqtirish; mahsulotdan foydalanish amaliyoti yuzaga kelish hisobiga xususiyatlarni shakllantirish va aniqlashtirishni tekshirish; ishlab chiqish vaqtida tizimning ma’naviy eskirish ehtimolini kamaytirish.
Dasturiy ta’minotni ishlab chiqishning spiral yoki iteratsion sxemasi Spiral sxemasidan foydalanishning asosiy muammosi quyidagi bosqichga o’tish vaqtini aniqlash hisoblanadi. Uni hal etish uchun, odatda, ekspert baholashga asoslangan har bir bosqichning o’tish muddati cheklanadi.
CASE – texnologiyalardan foydalanilganda dasturiy ta’minotning hayotiy sikl o’zgarishi. CASE – texnologiyalar o’zaro bog’langan avtomatlashtirish vositalari kompleksi bilan ta’minlanadigan tarkibiy kabi ob’yekt yondashuviga asoslangan murakkab dasturiy tizimning tahlil qilish, loyihalashtirish, ishlab chiqish va kuzatish metodologiyasi majmuidan iborat. Istalgan CASE – texnologiyalar asosida metodologiyalar/usul/notatsiya/vosita paradigma yotadi. Metodologiya ayrim yondashuv bazasida tuziladi va ishlar qadamini, ularning ketma-ketligini, shuningdek, taqsimlash va belgilash usullarining qoidalarini bajarish qadami u yoki bu maqsadga erishish usulini belgilaydi. Notatsiya deb modellarning, ayrim sinfini bayon etish uchun foydalaniladigan belgilashlar tizimiga aytiladi. Notatsiya — grafik (grafiklar, diagrammalar, jadvallar, sxemalar va boshqalar) va matnli (forma va tabiiy tillarda modellarni bayon qilish) bo’ladi. Notatsiya CASE – texnologiyalarida loyihalashtiriladigan tizim tuzilmasi, ma’lumotlar elementlari, ishlov berish bosqichlarini va boshqalarni bayon qilish uchun foydalaniladi. Vositalar — grafik loyihani yaratish va tahrir qilish vositasi, abstraksiyaning iyerarxiya darajasi ko’rinishida loyihani tashkil qilish, shuningdek turli darajalar komponentalariga muvofiqligini tekshirish usullarni ta’minlash uchun instrementariya hisoblanadi. Ular quyidagilarga bo’linadi: CASE – xususiyatlar, talablar tahlili, loyihalashtirish, interfeyslar tuzilmasi, tahrir qilishning vositasi (CASE – I ning birinchi avlodi); CASE – dastlabki matnlar ginerasiyasining va dasturiy ta’minotni ishlab chiqishning to’liq hayotiy siklini ta’minlashning integratsiya qilishni qamrab olishni amalga oshirishning vositasi (CASE – II ikkinchi avlodi). CASE – I asosan grafik modellar, xususiyatlarini loyihalashtirish, ekranli tahrirlar va ma’lumotlar lug’atlarini ta’minlash vositalarini o’z ichiga oladi. CASE – II – tizimli axborotni hamda loyihalashtirish jarayonini boshqarish bo’yicha axborotni nazorat qilish, tahlil qilish va bog’lash, tizim protokollarini va modellarini qurish, testlash, virifikasiyalash va generatsiyalanadigan dasturlarni tahlil qilish, ta’minlash imkoniyatlari bilan ajaralib turadi.
Ko’p mehnat talab qiladigan operatsiyalarni avtomatlashtirib, zamonaviy CASE – vosita dasturchilarning mehnat unumdorligini oshiradi va tuzilayotgan dasturiy ta’minotni yaxshilaydi. Ular quyidagilarni amalga oshiradi: loyiha xususiyatini moslashuvining avtomatlashtirilgan nazoratini ta’minlaydi; tizim prototipini yaratish vaqtini kamaytiradi; loyihalashtirish va ishlab chiqish jarayonini tezlashtiradi; loyiha hujjatlarining shakllanishini zamonaviy standartlarga muvofiq hayotiy siklning barcha bosqichlari uchun avtomatlashtiradi; ishlab chiqishning turli platformalari uchun dasturlar kodlarini qismangeneratsiya qiladi; tizim komponentlaridan takroran foydalanish texnologiyalarni ta’minlaydi; mavjud bo’lgan dastlabki kodlar bo’yicha loyiha hujjatlarini tiklash imkoninita’minlaydi. CASE – texnologiyalarning yuzaga kelishi dasturiy ta’minotning barcha hayotiy sikl bosqichlarini o’zgartirdi, bunda eng katta o’zgarishi ishlab chiqilayotgan dasturiy ta’minotni qat’iy va amaliy bayonini ko’zlaydigan tahlil qilish va loyihalashtirishga tegishlidir. dasturiy ta’minotni ishlab chiqish jarayonining qaysi sifatli o’zgarishi CASE – vositadan foydalanishga o’tishda amalga oshirilishi ko’rsatilgan. An’anaviy ishlab chiqish CASE – vositadan foydalanib ishlab chiqish Kodlash va testlash uchun asosiy kuchlar.

Hayot tsikli modeli deganda, dasturiy ta'minotning hayotiy tsikli davomida jarayonlar, harakatlar va vazifalarning bajarilish ketma -ketligini va o'zaro bog'liqligini aniqlaydigan tuzilma tushuniladi. Hayot tsikli modeli loyihaning o'ziga xosligi, ko'lami va murakkabligi hamda tizimning yaratilishi va faoliyat ko'rsatishi shartlarining o'ziga xos xususiyatlariga bog'liq.

ISO / IEC 12207 hayot aylanishining o'ziga xos modelini va dasturiy ta'minotni ishlab chiqish usullarini ta'minlamaydi. Uning qoidalari har qanday hayotiy tsikl modellari, dasturiy ta'minotni ishlab chiqish usullari va texnologiyalari uchun umumiydir. Standart dasturiy ta'minotning hayotiy tsikli jarayonlarining tuzilishini tavsiflaydi, lekin bu jarayonlarga kiritilgan harakatlar va vazifalarni qanday amalga oshirish yoki bajarish ko'rsatilmagan.
Har qanday dasturiy ta'minotning hayotiy tsikli modeli uni yaratish jarayonining mohiyatini belgilaydi, bu o'z vaqtida tuzilgan, bir -biri bilan bog'langan va ish bosqichlarida (bosqichlarida) birlashtirilgan, bajarilishi dasturiy ta'minotni yaratish uchun zarur va etarli. belgilangan talablarga javob beradi.
Dasturiy ta'minotni yaratish bosqichi (bosqichi) - bu dasturiy ta'minotni yaratish jarayonining bir qismi bo'lib, u ma'lum vaqt oralig'ida cheklangan va talablar bilan aniqlangan ma'lum bir mahsulotni (dasturiy ta'minot modellari, dasturiy komponentlar, hujjatlar va boshqalar) chiqarilishi bilan tugaydi. bu bosqich uchun belgilangan. Dasturiy ta'minotni ishlab chiqish bosqichlari belgilangan natijalar bilan tugaydigan ishni oqilona rejalashtirish va tashkil etish sabablari bilan ajralib turadi. Dasturiy ta'minotning hayot aylanishi odatda quyidagi bosqichlarni o'z ichiga oladi:

1. 
   dasturiy ta'minot talablarini shakllantirish;
   
2. 
   dizayn (tizim loyihasini ishlab chiqish);
   
3. 
   amalga oshirish (kichik bosqichlarga bo'lish mumkin: batafsil dizayn, kodlash);
   
4. 
   test (mustaqil va murakkab sinov va integratsiyaga bo'linishi mumkin);
   
5. 
   ishga tushirish (amalga oshirish);
   
6. 
   foydalanish va texnik xizmat ko'rsatish;
   
7. 
   ishdan bo'shatish.
   

Ba'zi ekspertlar qo'shimcha boshlang'ich bosqichni kiritadilar - texnik -iqtisodiy asoslash tizimlar. Bu dasturiy ta'minot yaratiladigan, sotib olinadigan yoki o'zgartiriladigan dasturiy va apparat tizimiga tegishli.
Dasturiy ta'minot talablarini shakllantirish bosqichi eng muhim bosqichlardan biri bo'lib, butun loyihaning muvaffaqiyatini (hatto hal qiluvchi!) Ham belgilaydi. Ushbu bosqichning boshlanishi - apparat va dasturiy ta'minot o'rtasida funktsiyalarni taqsimlash bo'yicha asosiy kelishuvlarni o'z ichiga olgan tasdiqlangan va tasdiqlangan tizim arxitekturasini olish. Ushbu hujjatda, shuningdek, dasturiy ta'minotning ishlashi to'g'risida umumiy tushunishni tasdiqlash, shu jumladan, shaxs va tizim o'rtasidagi funktsiyalarni taqsimlash to'g'risidagi asosiy kelishuvlar bo'lishi kerak.
Dasturiy ta'minot talablarini shakllantirish bosqichi quyidagi bosqichlarni o'z ichiga oladi.

1. 
   Loyiha ustida ishlashdan oldin ishni rejalashtirish. Bosqichning asosiy vazifalari - rivojlanish maqsadlarini aniqlash, loyihani dastlabki iqtisodiy baholash, ish jadvalini tuzish, qo'shma ishchi guruhini tuzish va o'qitish.
   
2. 
   Avtomatlashtirilgan tashkilot (ob'ekt) faoliyati bo'yicha so'rov o'tkazish, uning doirasida kelajakdagi tizimga qo'yiladigan talablarni oldindan aniqlash, tashkilot tuzilishini aniqlash, maqsadli funktsiyalar ro'yxatini aniqlash. Tashkilotning funktsiyalari bo'linmalar va xodimlar tomonidan taqsimlanishini tahlil qilish, bo'limlar orasidagi funktsional o'zaro ta'sirlarni, bo'limlar ichidagi va bo'linmalaridagi axborot oqimlarini aniqlash, ob'ektlarni tashkillashtirish va tashqi axborot ta'sirlari, mavjud avtomatlashtirish vositalarini tahlil qilish. tashkilot.
   

Tadqiqot materiallarini qayta ishlashni ta'minlaydigan va ikki turdagi modellarni yaratadigan tashkilot (ob'ekt) faoliyatining modelini yaratish:

• 
  "AS-IS" ("xuddi shunday") modeli, bu so'rov paytida tashkilotdagi mavjud holatni aks ettiradi va sizga tashkilotning qanday ishlashini tushunishga, shuningdek, kamchiliklarni aniqlashga va vaziyatni yaxshilash bo'yicha takliflar tuzishga imkon beradi. vaziyat;
  
• 
  "TO-BE" modeli ("qanday bo'lishi kerak"), tashkilotda yangi texnologiyalar g'oyasini aks ettiradi.
  

Modellarning har biri tashkilot faoliyatining to'liq funktsional va axborot modelini, shuningdek (agar kerak bo'lsa) tashkilot xatti -harakatining dinamikasini tavsiflovchi modelni o'z ichiga olishi kerak. E'tibor bering, tuzilgan modellar, korxona ishlab chiqadimi va amalga oshiradimi, qat'i nazar, mustaqil amaliy ahamiyatga ega Axborot tizimi chunki ular xodimlarni o'qitish va korxona ish jarayonlarini yaxshilash uchun ishlatilishi mumkin.
Dasturiy ta'minot talablarini shakllantirish bosqichining yakunlanishi natijasi - bu dasturiy ta'minotning texnik xususiyatlari, funktsional, texnik va interfeys spetsifikatsiyalari bo'lib, ularning to'liqligi, sinovdan o'tkazilishi va texnik -iqtisodiy asoslanishi tasdiqlangan.
Dizayn bosqichi quyidagi bosqichlarni o'z ichiga oladi.

1. 
   Dasturiy ta'minot tizimi loyihasini ishlab chiqish. Bu bosqichda "Nima qilish kerak" degan savolga javob beriladi kelajak tizimi? ", ya'ni: tizimning arxitekturasi, uning funktsiyalari, tashqi ishlash shartlari, interfeyslar va foydalanuvchilar va tizim o'rtasida funktsiyalarning taqsimlanishi, dasturiy ta'minot va axborot komponentlari, ijrochilar tarkibi va ishlab chiqish muddatlari, dasturiy ta'minotni tuzatish rejasi va sifat nazorati.
   

Tizim dizayni "TO-BE" modeliga asoslangan tizim dizayni modellariga asoslangan. Tizim loyihasini ishlab chiqish natijasi dasturiy ta'minot talablarining tasdiqlangan va tasdiqlangan spetsifikatsiyasi bo'lishi kerak: ularning to'liqligi, sinovdan o'tkazilishi va maqsadga muvofiqligi tasdiqlangan funktsional, texnik va interfeysli spetsifikatsiyalar.

2. 
   Batafsil (texnik) loyihani ishlab chiqish. Ushbu bosqichda dasturiy ta'minotning haqiqiy dizayni amalga oshiriladi, shu jumladan tizim arxitekturasi va batafsil dizayn. Shunday qilib, savolga javob beriladi: "Tizimni talablarga javob beradigan qilib qanday qurish kerak?"
   

Batafsil dizayn natijasi - tasdiqlangan dasturiy ta'minot spetsifikatsiyasini ishlab chiqish, shu jumladan:

• 
  dasturiy ta'minot komponentlari ierarxiyasini, ma'lumotlar va boshqaruv uchun modullararo interfeyslarni shakllantirish;
  
• 
  har bir dastur komponentining spetsifikatsiyasi, nomi, maqsadi, taxminlar, o'lchamlar, qo'ng'iroqlar ketma -ketligi, kirish va chiqish ma'lumotlari, noto'g'ri Chiqish, algoritmlar va mantiqiy davrlar;
  
• 
  individual maydonlar darajasiga qadar jismoniy va mantiqiy ma'lumotlar tuzilmalarini shakllantirish;
  
• 
  hisoblash resurslarini taqsimlash rejasini ishlab chiqish (markaziy protsessorlar vaqti, xotira va boshqalar);
  
• 
  talablarning to'liqligi, izchilligi, maqsadga muvofiqligi va asosliligini tekshirish;
  
• 
  dastlabki integratsiya va disk raskadrovka rejasi, foydalanuvchi qo'llanmasi va qabul qilish test rejasi.
  

Batafsil dizayn bosqichining yakunlanishi-bu loyihani oxirigacha nazorat qilish yoki loyihani tanqidiy tahlil qilish.
Amalga oshirish bosqichi quyidagi ishlarni amalga oshirishdir.

1. 
   Har bir kichik dasturning tasdiqlangan batafsil spetsifikatsiyasini ishlab chiqish (yuqori darajadagi tilning 100 manba buyruqlaridan ko'p bo'lmagan).
   

Tashqi spetsifikatsiyalarda quyidagi ma'lumotlar bo'lishi kerak:

• 
  modul nomi - modulni chaqirish uchun ishlatiladigan nomni ko'rsatadi (bir nechta kirishga ega modul uchun har bir kirish uchun alohida spetsifikatsiyalar bo'lishi kerak);
  
• 
  funktsiya - modul bajaradigan funksiya yoki funktsiyalarni belgilaydi;
  
• 
  modulga berilgan parametrlar ro'yxati (raqam va tartib);
  
• 
  kirish parametrlari - modul tomonidan qaytarilgan barcha ma'lumotlarning aniq tavsifi (modulning xatti -harakatlari har qanday kirish sharoitida aniqlanishi kerak);
  
• 
  tashqi effektlar (xabarni chop etish, terminaldan so'rovni o'qish va hk).
  
1. 
   Modullar mantig'ini loyihalash va modullarni dasturlash (kodlash).
   
2. 
   Modullarning to'g'riligini tekshirish.
   
3. 
   Sinov modullari.
   
4. 
   Ma'lumotlar bazasini individual parametrlar, belgilar va bitlar darajasigacha tavsiflash.
   
5. 
   Qabul qilish test rejasi.
   
6. 
   Foydalanuvchi uchun qo'llanma.
   
7. 
   Integratsiya va disk raskadrovka uchun dastlabki reja. Keyingi bosqichlarning mazmuni asosan dasturiy ta'minotning hayotiy tsiklining tegishli jarayonlariga to'g'ri keladi. Umuman olganda, texnologik bosqichlar ishni oqilona va oqilona rejalashtirish va tashkil etishga asoslangan. Rasmda dasturiy ta'minotning hayotiy tsikli bilan munosabatlar va ish bosqichlarining mumkin bo'lgan varianti ko'rsatilgan.