Mavzu: Kuch qobiliyatini tarbiyalash asoslari I. Bob. Kuch qobiliyatini tarbiyalash asoslari maqsadi va vazifalarini belgilash

Kuchni rivojlantirishning tipik vositalari: 7-9 yoshda jismlar bilan umumiy rivojlantiruvchi mashqlar, qiyshiq o‘rnatilgan gimnastika skameykalariga tirmashib chiqish, gim-nastika devoridagi mashqlar, sakrashlar, uloqtirishlardir; 10-11 yoshdagilar uchun – katta muskul tarangligi talab qilinadigan jismlarni ko‘tarish bilan umumiy rivojlantiruvchi mashqlar (to‘ldirma to‘plar, gimnastika tayoqlari va h.k.)da, uch usul bilan vertikal kanatga tirmashib, engil jismlarni uloqtirish va boshqalar; 14-15 yoshda - to‘ldirma to‘plar, katta ogirlikka ega bo‘lmagan gantellar, kanat (argamchi) tortishdek kuch talab qila-digan mashqlar, tortilishlar, qo‘lda tik turish va boshqalar. To‘gri o‘smirlarda ogirlashtirish maksimal vaznga nisbatan 60-70%ni tashkillashi lozim, bundan tashqari, mashqlarni muskul to‘la bajara olmay qolgungacha bajarish bu yoshdagilarda qat’iyan ta’qiqlanadi.

Qizlardan 13-14 yoshdan boshlab talab qilinadigan nagruz-ka bolalar uchun talab qilinadigan nagruzkaga nisbatan o‘z tanasinig maksimal vazni atrofida bo‘lishi, ko‘proq lokal holda muskul guruhlariga kuch mashqlari, tashqi ogirlashtiruvchi sifatida gimnastika predmetlari yoki ogir bo‘lmagan jihoz-lardan foydalanish tavsiya etiladi.

• 
  Qizlardan 13-14 yoshdan boshlab talab qilinadigan nagruzka bolalar uchun talab qilinadigan nagruzkaga nisbatan o‘z tanasinig maksimal vazni atrofida bo‘lishi, ko‘proq lokal holda muskul guruhlariga kuch mashqlari, tashqi ogirlashtiruvchi sifatida gimnastika predmetlari yoki ogir bo‘lmagan jihozlardan foydalanish tavsiya etiladi.
  
• 
  Kuchni rivojlantirishda muskul zo‘riqishi ko‘lami (tirik organizm sodir qiladigan) ikki faktorga bogliq: a) orqa miyaning oldingi shohchalari motoneyronlaridan muskulga bora-digan impulpslar; b) shartli ravishda – muskulni o‘zining reak-tivligi, ya’ni ma’lum qo‘zgolishlarda javob berish kuchi. Muskulni reaktivligi uni fiziologik ko‘ndalangi, tolasi yo‘gonligi, uni qo‘zgala olishi darajasi va boshqa to‘zilishidagi bir qancha xususiyatlariga, markaziy nerv sistemasiga, trofik adrenalin-simpatik tizimi orqali amalga oshiriladigan ta’siriga va shu daqiqadagi muskul uzunligi va boshqa holatlar, faktorlarga ham bogliq. Muskul zo‘riqishi darajasini zudlik bilan o‘zgartirishda unga keladigan effektli impulpslar xarakteri etakchi mexanizmlardan biri hisoblanadi.
  

KIRISH
Xulosa qilib shuni aytamanki Yangi va eng yangi davrlarda chet mamlakatlarda jismoniy tarbiya; Amur Temur, 
Abu Ali Ibn Sino, Zaxriddin Muhammad Bobur, Jaloliddin Manguberdi yashaga davrlarda
 jismoniy tarbiya; markaziy Osiyoga jismoniy tarbiyaning rivojlanishi jismoniy tarbiyaning didaktik tamoyillari; jismoniy tarbiya mashg‘ulotlarida qo‘llaniladigan
jismoniy tarbiya metodlari; harakatlarni va jismoniy sifatlarni tarbiyalashdagi
qat`iy tartiblashtirilgan mashq uslubi; harakatlarga o‘rgatish jarayonini asoslari; harakatlarga o‘rgatish bosqichlarining tuzilish asoslari; 
o‘rgatish bosqichlarining asosiy yo‘nalishi va xususiyati; harakat
malakalarining tashkil etish qonuniyatlari; mehnatni ratsional tashkil etishda jismoniy tarbiyani ahamiyati; ishlab chiqarishda kasbiy amaliy tayyorgarlik; maktab yoshidagi bolalar jismoniy tarbiyasi; umumiy o‘rta ta`lim 
tizimida jismoniy tarbiyani o‘rni va ahamiyati; ta`lim muassasalarida 
jismoniy tarbiya darslarini tashkil qilish va o‘tkazish usullari; jismoniy tarbiya darslarida o‘quvchilar faoliyatini tashkil etish 
usullari; sinfdan tashqari olib boriladigan jismoniy tarbiya ishlariga tavsif; o‘quv ishlarini rejalashtirish; jismoniy tarbiya darslarida pedagogik nazorat: 
 pedagogik tahlil, xronometraj, pulsometriya o‘tkazish uslubiyoti haqida ko‘nikmalarga ega bo`lishi