Мавзу: Кредит шакллари, турлари ва уларни келгусида ривожлантириш истиқболлари

«MAXSUS IMTIYoZLI KREDITLASh JAMG’ARMASI” - kichik va o’rta tadbirkorlik 
subyektlariga imtiyozli kreditlar, shuningdek, mikrokreditlar berish maqsadida tashkil 
qilingan  jamg’armadir.  Imtiyozli  kredit  berish  jamg’armasi  hisobidan  beriladigan 
mikrokreditlar  bo’yicha  foiz  stavkalari  mikrokredit  berilgan  kundagi  Markaziy 
bankning  qayta  moliyalash  stavkasining  50  foizdan  ortiq  bo’lmagan  miqdorda 
belgilanadi.  
FAKTORING  -  bu  xo’jalik  yurituvchi  subyektlar  –  mol  yetkazib  beruvchilarni 
(bundan  keyingi  matnda  -  mijoz)  ular  tomonidan  bank  -  moliya  agentiga 
to’lovchilardan  (bundan  keyingi  matnda  -to’lovchi)  jo’natilgan  tovarlar,  bajarilgan 
ishlar  yoki  ko’rsatilgan  xizmatlar  uchun  ular  tomonidan  akseptlangan,  lekin  hali 
to’lanmagan  to’lov    talabnomalari  bo’yicha  pul  to’lovini  olish  huquqini  o’tib 
berishlari evaziga, regres huquqisiz, moliyalashtirish borasidagi bank xizmati turidir.  
MOLIYaVIY  LIZING    -  bu  ijara  munosabatlarining  alohida  turi  bo’lib,  bunda  bir 
tomon  (lizing  oluvchi  )ning  topshirig’iga  binoan  uchinchi  tomonidan  (sotuvchidan) 

---

 
119 
 
mulk (lizing obyekti) ni lizing shartnomasida belgilangan shartlarda lizing oluvchiga 
to’lov  asosida  foydalanish  va  egalik  qilish  uchun  hamda  keyinchalik  lizing  
oluvchining xususiy mulkiga o’tishi sharti bilan berish maqsadida sotib oladi.  
SINDISIYaLAShTIRILGAN KREDIT - bir necha banklar tomonidan yirik investisiya 
loyihalarini birgalikda kreditlash. 
YIRIK  INVESTISIYa  LOYIHASI  -  umumiy  qiymati  tijorat  banklarining  birinchi 
darajali kapitalining 25 foizidan oshadigan investisiya loyihasi. 
BANK SINDIKATI - sindisiyalashtirilgan kredit berish borasida ikki yoki undan ortiq 
banklar o’rtasida o’zaro kelishuv. 
YeTAKChI  BANK  -  sindisiyalashtirilgan  kreditlash  tashabbusi  bilan  chiqqan  va 
zimmasiga  ishtirokchi-banklar  nomidan  kredit  hujjatlarini  yuritish  mas’uliyati 
yuklatilgan  qarz  oluvchining  asosiy  talab  qilib  olinguncha  depozit  hisobvarag’iga 
xizmat ko’rsatuvchi bank. 
IShTIROKChI  BANK  -  sindisiyalashtirilgan  kredit  berishda  qatnashuvchi 
bank.Sindisiyalashgan kreditlar faqat yuridik shaxslarga beriladi. 
MUDDATLI  KREDIT  -  kredit  shartnomasiga  ko’ra  to’lav  muddati  hali  yetib 
kelmagan ssudadir.  
MUDDATI  UZAYTIRILGAN  KREDIT  -  ayrim  hollarda  kreditni  qaytarish  muddati 
kelmasdan  avval  qarzdor  tomonidan  bankka  taqdim  etilgan  iqtisodiy  asoslangan 
yozma  iltimosnoma  asosida  kreditni  qaytarish  muddatini  keyinroqqa  surilishi 
to’g’risida  filial  kredit  komissiyalari  qarorlari  asosida  Bosh  bank  kredit  qo’mitasi 
bilan kelishilgan holda ijobiy qaror qabul qilingan qarzlar.  
MUDDATI  O’TGAN  KREDITLAR  -  kredit  shartnomasida  belgilangan  qaytarish 
muddati, shuningdek, garchi ularning muddati uzaytirilgan bo’lsa, uzaytirish muddati 
ham  tugagan  qarzlardir.  Muddati  o’tgan  kreditlar  iqtisodiy  mohiyatiga  ko’ra  qayta 
rasmiylashtirilgan  hisoblanadi,  chunki  kredit  shartnomasida  muddati  o’tqazib 
yuborilganligi uchun oshirilgan foiz stavkalarini qo’llash ko’zda tutiladi. 
 
 
 

---

 
120