Mavzu: Kovalent bog'lanish. Kovalent bog'lanishlar

Polar kovalent boglanish

Qutbiy kovalent boglanish birlashuvda ishtirok etgan ikki tur orasida elektronlarning tengsiz taqsimlanishi sodir bo'lganda sodir bo'ladi. Bu holda, ikkita atomdan biri boshqasiga qaraganda ancha yuqori elektr manfiylikka ega va shu sababli u tutashgan joydan ko'proq elektronlarni jalb qiladi.

Hosil bo'lgan molekula ozgina ijobiy tomoniga ega (elektr manfiyligi eng past tomoni) va biroz salbiy tomoni (yuqori elektr manfiyligi bo'lgan atom bilan). Shuningdek, u elektrostatik potentsialga ega bo'lib, birikmani boshqa qutbli birikmalar bilan zaif bog'lanish qobiliyatini beradi.

Suv va H (H) kabi birikmalar hosil qilish uchun ko'proq elektronegativ atomlarga ega bo'lgan vodorodning eng keng tarqalgan qutbli bog'lanishlari₂Yoki).

Xususiyatlari

Kovalent bog'lanishlarning tuzilmalarida ushbu bog'lanishlarni o'rganishda ishtirok etadigan va elektronlar almashinuvining ushbu hodisasini tushunishga yordam beradigan bir qator xususiyatlar hisobga olinadi:

Oktet qoidasi

Oktet qoidasi amerikalik fizik va kimyogar Gilbert Nyuton Lyuis tomonidan ishlab chiqilgan, ammo undan oldin uni o'rgangan olimlar bo'lgan.

Vakil elementlarning atomlari odatda har bir atom o'z valentlik qobig'ida sakkizta elektronga etib borishi va uni olijanob gazlarga o'xshash elektron konfiguratsiyaga ega bo'lishiga olib keladigan tarzda birlashtirilishi kuzatuvini aks ettiruvchi qoidadir. Ushbu birikmalarni ko'rsatish uchun Lyuis diagrammasi yoki tuzilmalaridan foydalaniladi.

Ushbu qoidadan istisnolar mavjud, masalan, to'liq bo'lmagan valentlik qobig'i bo'lgan turlarda (CH kabi ettita elektronli molekulalar₃, va BH kabi olti elektronli reaktiv turlari₃); bu juda kam elektronli atomlarda, masalan, geliy, vodorod va lityum va boshqalarda sodir bo'ladi.

Rezonans

Rezonans - bu molekulyar tuzilmalarni aks ettirish va bog'lanishlarni bitta Lyuis tuzilishi bilan ifodalash mumkin bo'lmagan delokalizatsiya qilingan elektronlarni namoyish qilish uchun ishlatiladigan vositadir.

Bunday hollarda elektronlar rezonansli tuzilmalar deb nomlangan bir nechta "hissa qo'shuvchi" tuzilmalar bilan ifodalanishi kerak. Boshqacha qilib aytganda, rezonans - bu ma'lum bir molekulani ifodalash uchun ikki yoki undan ortiq Lyuis tuzilmalaridan foydalanishni taklif qiladigan atama.

Ushbu kontseptsiya butunlay insoniyatdir va har qanday vaqtda molekulaning u yoki bu tuzilishi mavjud emas, lekin uning istalgan versiyasida (yoki barchasida) bir vaqtning o'zida mavjud bo'lishi mumkin.

Bundan tashqari, hissa qo'shadigan (yoki rezonansli) tuzilmalar izomerlar emas: faqat elektronlarning holati farq qilishi mumkin, ammo atom yadrolari emas.

Xushbo'ylik

Ushbu kontseptsiya xuddi shu atom konfiguratsiyasiga ega bo'lgan boshqa geometrik kelishuvlarga qaraganda ancha barqarorlikni ko'rsatadigan rezonansli bog'lanishlar halqasi bo'lgan tsiklik va planar molekulani tavsiflash uchun ishlatiladi.

Xushbo'y molekulalar juda barqarordir, chunki ular osonlikcha buzilmaydi va odatda boshqa moddalar bilan reaksiyaga kirishmaydi. Benzolda prototip aromatik birikma, konjuge pi (b) bog'lanishlari ikki xil rezonansli tuzilmalarda hosil bo'lib, ular juda barqaror olti burchakni hosil qiladi.