Mavzu. Korxonaning tijorat siri va iqtisodiy xavfsizligi

2. Korxona xavfsizligini ta`minlashni tashkil qilish va boshqarish. 

Xavfsizlik  hodisalarning  oldini  olish  va  ogohlantirish  chorasi  sifatida,  har  bir 

alohida  holatdagi  aniq  harakat  bo`lib,  korxona  xarakteri,  uning  joylashuvi, 

ahamiyati  va hokazolarga bog’liq bo`ladi. Mazkur jarayonda xavfsizlik tizimining 

o`zini  belgilash  muhim  ahamiyat  kasb  etadi.  Uning  rahbari  xavfsizlik 

kontseptsiyasini  ishlab  chiqarishning  muayyan  sharoitlariga  nisbatan  ishlab 

chiqishda  shaxsan  ishtirok  etishi  zarur.  Xavfsizlik  kontseptsiyasi  birinchidan, 

korxonaning  maqsad  va  vazifalariga  zid  kelmasligi,  ikkinchidan,  korxona 

xavfsizligiga  bevosita  va  bilvosita  ta`sir  ko`rsatishi  mumkin  bo`lgan  tashqi  muhit 

ta`sirini inobatga olishi zarur.  

---

Shu  bilan  bir  vaqtda  korxona  o`z  faoliyatining  muhim  yo`nalishlari  xavfsizligini 

ta`minlash  uchun  muayyan  chora-tadbirlarni  amalga  oshirishi  kerak  va  buning 

uchun avvalo, mos keluvchi qo`riqlash tartibini yaratish lozim.  

Mamlakatimiz  va  xorij  amaliyoti  tajribasi  bunda  quyidagi  faoliyat  turlarini  ajratib 

ko`rsatadi:  

1.  Bino  va  inshootlar,  aloqa  tarmog’i  qurilma  va  uskunalarini  qo`riqlash  tartibini 

ta`minlash.  

2.  Tezkor  xavfsizlik  –  maxfiy  axborotlarga  bo`lgan  vakolatni  boshqarish,  kelib 

ketuvchilar,  transport  va  yuk  tashishni  nazorat  qilish,  qoidabuzarlik  holatlarini 

tekshirish, axborot xavfsizligini ta`minlash. 

 3.  Xavfsizlikni  ta`minlash  bo`yicha  ma`muriy  faoliyat  -  personalni  tayyorlash  va 

o`qitish,  inspeksiya,  taftish  va  nazorat,  muammoli  vaziyatlarning  oldini  olish, 

istiqbolli chora-tadbirlarni ishlab chiqish.  

4. Moddiy boyliklarni himoya qilish va tabiiy ofatlar bilan kurash - yong’inlarning 

oldini olish, yong’in xavfsizligi va ogohlantirish qurilmalari holatini kuzatib borish 

va  hokazolar.  Korxonalar  rahbarlari  mehnat  jamoalarini  doimiy  ravishda 

xavfsizlikni  ta`minlash  natijalari  to`g’risida  xabardor  etishlari  lozim.  Faqat  zarur 

hollardagina xavfsizlik chora-tadbirlari maxfiy bo`lishi mumkin. Xavfsizlik chora-

tadbirlarining maxfiyligi korxona bo`limlarini zaruriy qoidalarni qo`llash va ularga 

amal  qilishini  nazorat  qilishni  maxsus  tashkil  etishni  ko`zda  tutadi.  Hozirgi 

jamiyatning  axborotlashtirish  va  elektronlashtirish  sharoitlarida  korxonalarning 

xavfsizligini  ta`minlash  uchun  doimiy  ravishda  faoliyat  ko`rsatuvchi,  tijorat 

faoliyatining  xavfsizligini  ta`minlashning  barcha  shakl  va  usullarini  qamrab 

oluvchi  tizim  amal  qilishi  lozim.  Shu  sababli  xavfsizlik  xizmati  marketing  va 

menedjment xizmati, valuta, kredit va huquqiy bo`limlar kabi iqtisodiy bo`linmalar 

bilan chambarchas bog’liqlikda  ishlab, iqtisodiy  xavfsizlikka ko`proq  yondashgan 

holda ularning foliyatini to`ldirishi zarur.