Мавзу: “Корхона иқтисодиёти” курсининг мазмуни ва вазифалари

Хўжалик фаолиятининг жорий ва истиқболдаги вазифаларини бажариш корхоналардан қуйидаги функцияларни амалга оширишни талаб қилади:

• ишлаб чиқариш ва шахсий истеъмол учун маҳсулотларни тайёрлаш;
• маҳсулотларни истеъмолчиларга етказиб бериш ва сотиш;
• сотувдан кейин хизмат кырсатиш;
• ишлаб чиқаришнинг моддий-техника асосини таъминлаш;
• ходимлар мещнатини ташкил қилиш ва бошқариш;
• солиқларни тўлаш, бюджетга тўланувчи ихтиёрий ёки мажбурий бадал ва тўловларни амалга ошириш ;
• амалдаги стандартлар, нормативлар ва давлат томонидан чиқарилган қонун-қоидаларга риоя қилиш.

• 2.4. Корхоналарни таснифлаш.

Корхоналарнинг энг муҳим хусусиятлари уларнинг қайси тармоққа қарашлилиги; ҳажми;

• Корхоналарнинг энг муҳим хусусиятлари уларнинг қайси тармоққа қарашлилиги; ҳажми;
• ишлаб чиқаришнинг турли жабҳаларини қамраб олганлиги;
• ихтисослаштириш даражаси ва бир типдаги маҳсулотларни ишлаб чиқариш миқёси;
• ишлаб чиқаришни ташкиллаштириш усули ҳамда уни механизациялаш ва автоматлаштириш;
• ташкилий-хуқуқий шаклларини прогнозлаштиришга боғлиқ бўлади.

Корхоналарнинг таснифланиши

Белгилари бўйича	Турлари бўйича
Мулкчилик шакллари	Хусусий, давлат, аралаш, махаллий
Ишлаб чиқариш салоҳиятининг қуввати	Кичик, йирик
Ишлаб чиқариладиган маҳсулот	Товар ишлаб чиқариш, хизмат кўрсатиш
Ишлаб чиқариш омиллари	Меҳнат сиғими юқори, капитал сиғими, материал сиғими
Капиталнинг тегишлилиги ва унинг устидан назорат	Миллий, хорижий, аралаш
Ташкилий хуқуқий шакл	Ўртоқлик жамияти, МЧЖ, АЖ, ишлаб чиқариш кооперативи, унитар корхона.