Мавзу. Корхона фаолиятини харажатлари, даромади ва рентабеллиги

Рентабеллик кўрсаткичлари корхона фаолияти қанчалик фойда келтиришини кўрсатади. Бу кўрсаткичлар молиявий ҳисоботнинг ички ва ташқи фойдаланувчиларда қизиқиш уйғотиб, корхона ресурсларидан фойдаланиш самарадорлиги ҳамда унинг инвестицияларни жалб қилиш қобилиятини аниқлайди.

6.Рентабеллик − бу ...

• харажатларнинг ўзини оқлаганлиги, яъни иқтисодий нуқтаи назардан мақсадга мувофиқлиги, фойдалилик;
• корхона фаолияти қанчалик фойда келтириши;
• корхона фаолиятига киритилган капиталнинг иқтисодий самарадорлиги мезони;
• корхона фаолиятини баҳолашнинг синтетик кўрсаткичи;
• тижорат ҳисоби муносабатларини такомиллаштиришга хизмат қилувчи дастак;
• тежамкорликга риоя этишни дават қилиш воситаси;
• корхона молиявий ҳисоботининг ички ва ташқи фойдаланувчиларида қизиқиш ўйғотиш ва корхонага инвестицияларни жалб қилиш воситаси.

7.Активлар рентабеллиги (Ар)

Ар = СФ : ЖАйк

Бу ерда:

СФ – соф фойда;

ЖАйк – корхона жами активларининг ўртача йиллик қиймати.

Активлар рентабеллиги(Ар). Бу кўрсаткич корхонада 1 сўм фойда олиш учун қанча маблағ жалб қилиш талаб этилишини (бу маблағлар манбаидан қатъи назар) акс эттиради. Ушбу кўрсаткич корхона рақобатбардошлигининг энг муҳим кўрсаткичларидан бири ҳисобланади.

8.Сотиш рентабеллиги (Ср)

Ср = СФ : Мст

Бу ерда:

Мст– маҳсулот сотишдан соф тушум.

Сотиш рентабеллиги (Ср). Бу кўрсаткич сотилган маҳсулотнинг ҳар бир сўми қанча соф фойда келтирганини акс эттиради.

9.Хусусий капитал рентабеллиги (ХКр)

ХКр = СФ : ХК

Бу ерда:

ХК – хусусий капитал ўртача йиллик қиймати.

Хусусий капитал (ўз малағлари) рентабеллиги (ХКр). Корхона мулкдорлари яъни, эгалари киритган капиталдан фойдаланиш самарадорлигини аниқлаш ва бу кўрсаткични худди шу маблағларни бошқа қимматбаҳо қоғозларга киритганда олиш мумкин бўлган фойда билан таққослаш имконини беради. Fарб мамлакатларида бу кўрсаткич компания акцияларининг котировкасига сезиларли равишда таъсир кўрсатади