Mavzu: “Kompyuter modellashtirish” da Matlabning imkoniyatlari

2. Kompyuter modellashtirishda MatLab tizimini vazifalari va imkoniyatlari.

Umuman olganda, MatLab dasturlash tili interpretatorlar sinfiga kiradi. Demak, bundan kelib chiqadiki, tizimning xar bir buyrug’i nomi bo’yicha aniqlanadi va zudlik bilan joriy qilinadi. Bu esa ixtiyoriy dasturiy kodni qism-qism bo’yicha tekshirishni osonlashtiradi.

• Umuman olganda, MatLab dasturlash tili interpretatorlar sinfiga kiradi. Demak, bundan kelib chiqadiki, tizimning xar bir buyrug’i nomi bo’yicha aniqlanadi va zudlik bilan joriy qilinadi. Bu esa ixtiyoriy dasturiy kodni qism-qism bo’yicha tekshirishni osonlashtiradi.
• Tizimning asosiy imkoniyatlardan biri bu uning ochikdigi va kengaytirish mumkinligidir.
• Tizimning juda ko’plab buyruq va funktsiyalari matnli formatdagi m -fayl (kengaytmasi .m) va C/C++ fayllari ko’rinishida bo’lib, barcha fayllarni modifikatsiya qilish mumkin.
• Umuman olganda, ma’lumotlarni kiritish va hisoblashlarni amalga oshirish quyidagicha amalga oshiriladi:
• Boshlangich ma’lumotlarni kiritishni ko’rsatish uchun >> belgidan foydalaniladi;
• Ma’lumotlar oddiy yozuvli taxrir yordamida kiritiladi;
• Sozlangan funktsiyalar (masalan, sin) yozma xarflar bilan yoziladi, hamda ularning argumentlari oddiy kavslar ichida yoziladi;

Ma’lumki, o’zgaruvchilar kompyuter xotirasida, ya’ni ishchi soha (workspace) da ma’lum bir joy egallaydi. Ishchi soxani keraksiz o’zgaruvchilardan tozalash uchun slear funktsiyasining turli xil ko'rinishlaridan foydalaniladi, masalan:

• Ma’lumki, o’zgaruvchilar kompyuter xotirasida, ya’ni ishchi soha (workspace) da ma’lum bir joy egallaydi. Ishchi soxani keraksiz o’zgaruvchilardan tozalash uchun slear funktsiyasining turli xil ko'rinishlaridan foydalaniladi, masalan:
• Ma’lumki, o’zgaruvchilar kompyuter xotirasida, ya’ni ishchi soha (workspace) da ma’lum bir joy egallaydi. Ishchi soxani keraksiz o’zgaruvchilardan tozalash uchun slear funktsiyasining turli xil ko'rinishlaridan foydalaniladi, masalan:
• clear - barcha aniqlangan o'zgaruvchilarni yo’qotish;
• clear x - aniqlangan x o’zgaruvchini yo’qotish;
• clear a, b, c - aniqlangan bir necha o’zgaruvchilarni yo’qotish.
• Umuman olganda, AMDP neyron turi, elektrotexnik qurilmalarni modellashtirish, murakkab matematik masalalarni yechish, fizik jarayonlarni kompyuterda modellashtirish kabi ko’plab sohalarda qo’llash uchun yaratilgan. SHuning uchun ham bu soxani chuqur o’rganish katta ahamiyatga ega.
• Tizim kengaytmasi. Yordam tizimi. MatLab dasturchilarga quyidagi sohalardagi paketlar kengaytmasini taqdim etdi: xarbiy sanoat majmualari, energetika, aerokosmik va avtomobil kurilishi va b. Ammo shular ichidan turli tizim va qurilmalarni blokli imitatsion modelini qiluvchi Simulink paketi eng mashg’uriga aylandi.