Mavzu: Kompleks birikmalar

NiSO4 2NaOH Na₂ SO₄  Ni(OH)₂
Ni(OH)₂ 6NH ₃ [Ni(NH ₃ )₆ ](OH)₂

2. 
   Sarflangan amiakning massasi hisoblanadi.
   

34 100% x8,5gr.NH 3
x 25%

3. 
   Ammiakning massasi bo’yicha kompleks tuzning va Ni(OH)₂ ning massasi hisoblanadi.
   

Ni(OH)₂ 6NH₃ [Ni(NH₃ )₆ ](OH)₂
93 gr. 102 gr. 192 gr.
x 8,5 y x = 7,75 gr; y = 16 gr.

4. 
   Ni(OH)₂ bo’yicha NiSO₄ ning massasi hisoblab topiladi.
   

NiSO₄ 2NaOH Ni(OH)₂ Na₂ SO₄
155 gr. 93 gr x 7,75 gr. x= 12,92 gr.
Javob: 12,92 gr. NiSO₄ ; 16 gr. [Ni(NH₃ )₆ ](OH)₂
30-masala. Temir +3 ionlarini aniqlash uchun sariq qon tuzi eritmasidan foydalaniladi. Agar 400 ml (d= 1,25 gr/ml) eritmasini to’la cho’ktirish uchun tarkibida 23 gr. sariq qon tuzi mavjud bo’lgan eritma sarflandi. Dastlabki tuzning konsentratsiyasini va berlin lazurini massasini hisoblang.
Yechish.

1. 
   Reaktsiya tenglamasi tuziladi.
   

4FeCl₃ 3K₄[Fe(CN)₆ ]Fe₄[Fe(CN)₆ ]₃ 12KCl

2. 
   Reaksiya tenglamasidan 23 gr. sariq qon tuzi bo’yicha berlin lazuri massasi va temir (III)-xlorid massasi hisoblanadi.
   

4FeCl₃ 3K₄[Fe(CN)₆ ]Fe₄[Fe(CN)₆ ]₃ 12KCl
650 gr. 1104 gr. 860 gr.
x 23 gr. y x = 13,54 gr. y = 17,92 gr.

3. 
   Dastlabki eritmani massasi hisoblanib tuzning foizi hisoblanadi.
   

mvd 4001,25500gr. ⁵⁰⁰ _¹⁰⁰ x2,708%
13,54 x
Javob: 17,92 gr. Fe₄[Fe(CN)₆ ]₃ 2,708 % FeCl₃
31-masala. NiSO₄ eritmasiga yashil cho’kma hosil bo’lguncha amiakning 1 N eritmasidan tomchilatildi. Bunda NiSO₄ ning asos tuzi hosil bo’ldi. Bu tuz erib ketguncha amiakning 25 % li eritmasidan tomchilatildi. Eritma rangi och ko’kimtir rangga kirdi. Agar dastlabki eritma tarkibida 4 mol NiSO₄ bo’lgan bo’lsa xosil bo’lgan kompleks tuzning massasini hisoblang.

1. 
   Masala shartiga kerakli bo’lgan barcha reaksiya tenglamalari tuziladi.
   

1. 
   2NiSO₄  2NH₄OH Ni(OH)₂ SO₄ (NH₄ )₂ SO₄
   
2. 
   (NiOH)₂ SO₄ 10NH₃ [Ni(NH₃ )₅ OH]₂ SO₄
   

2. 
   NiSO₄ molidan foydalanib kompleks tuzning massasi hisoblanadi.
   

Buning uchun genetik bog’lanish tuziladi.
2NiSO₄  (NiOH)₂ SO₄ [Ni(NH₃ )₅ OH]₂ SO₄
2 mol 257 gr.
4 mol x x = 514 gr.
Javob: 514 gr. tuz xosil bo’lgan.
32-masala. [Cu(H₂O)]SO₄ H₂O suvda eritidi, natijada eritmada kompleks ionlari borligi aniqlandi. Sulfat ionlarini to’la cho’ktirish uchun BaCl₂ tuzining 25
% (d=1,04 gr,/sm³) bo’lgan eritmasidan 200 ml sarflandi. Dastlabki olingan eritmadagi kompleks tuzning massasini xisoblang.
Yechish.
1). BaCl₂ eritmasining tarkibidagi tuzning massasi xisoblanadi. mvd 2001,04208gr. (eritma)

208 100% x52gr. BaCl 2 x 25%
2). BaCl₂ ni sulfat ionlari bilan oq rangli cho’kma hosil qiladi va sulfat ionlari massasi hisoblanadi.