Mavzu: Kompleks birikmalar

PtCl ₂  2KCl K₂[PtCl ₄ ]
266 gr. 2 mol x gr. 0,04 mol x= 5,32 gr.
4). Dastlabki tuz eritmasi massasiga nisbatan konsentratsiyani hisoblaymiz.
150 100% x 3,55% PtCl2
5,32 x
5). PtCl₂ ni ammiak bilan reaksiyasi tuziladi va 5,32 gr. PtCl₂ ga sarflanadigan ammiak hajmini hisoblab topiladi.
PtCl ₂  4NH₃ [Pt(NH)₄ ]Cl₂
266gr. 89,6l
5,32gr. xl x1,792l. javob. 3,55% PtCl ₂ , 1,792 l NH₃
26-masala. Nomalum massali ZnCO₃ qizdirildi. Bu jarayon massa o’zgarmay qolguncha amalga oshirildi. Olingan qattiq qoldiq to’la erishi uchun 200 gr. 20 % NaOH eritmasi sarflandi. Dastlabki ZnCO₃ massasi va hosil bo’lgan kompleks tuzning konsentrasiyasini hisoblang.
Yechish.
1). Masala shartiga ko’ra reaksiya tenglamasini tuzamiz.
ZnCO₃ ^t0ZnOCO₂
ZnO2NaOH H ₂O Na₂[Zn(OH)₄ ] 2). Ishqorning massasi hisoblanadi.

200 100% x 20 gr. NaOH. x 10%
3). Sarflangan ishqor bo’yicha ZnO va u asosida parchalangan ZnCO₃ ning massasi hisoblanadi.
ZnO2NaOH H₂O Na₂[Zn(OH)₄]
61gr 80gr 179gr x 20gr y
x = 15,25 gr. y = 44,75 gr.
x 15,25
x 15.25gr
ZnCO₃ ^t0 ZnOCO₂
135gr 61gr x= 33,75 gr.
4). Hosil bo’lgan eritma massasi hisoblanadi va Na₂[Zn(OH)₄] ning konsentratsiyasi topiladi.

1. 
   200 + 15,25 = 215,25 gr. eritma.
   

215,25 100%
 x 20,8%

2. 
   44,75 x
   

javob: 33,75gr ZnCO₃ va 20,8% Na₂[Zn(OH)₄ ]
27-masala. Diaminargento xlorid kompleksini olish uchun 67,2 l ammiak sarflandi. Reaksiyaning unumi 80 % ni tashkil etsa, xosil bo’lgan kompleks tuzning massasini hisoblang.
Yechish.

1. 
   Reaksiya tenglamasini tuzamiz.
   

AgCl  2NH₃ [Ag(NH₃ )₂ ]Cl

2. 
   Masala shartidagi amiakning xajmi bo’yicha nazariy jixatdan ya’ni 100 % unum bilan xosil bo’ladigan tuz massasini hisoblaymiz.
   

AgCl  2NH₃ [Ag(NH₃ )₂ ]Cl
44,8 l 177,5 gr.
67,2 l x gr. x=266,25 gr.

3. 
   Berilgan unum bo’yicha amalda xosil bo’lgan tuz massasi hisoblanadi.
   

^100% _ ^266,25 x _213gr. Javob: 213 gr. [Ag(NH ₃ )₂ ]Cl xosil bo’lgan.
80% x
28- masala. AgCl cho’kmasini to’la eritish uchun NH ₃ gazidan normal sharoitda 134,4 l sarflandi. Bunda hosil bo’lgan tuzning massasini va eritmaga o’tgan cho’kmaning massasini xisoblang. Yechish.

1. 
   Reaktsiya tenglamasi tuziladi.
   

AgCl  2NH₃ [Ag(NH₃ )₂ ]Cl

2. 
   Berilgan amiakning xajmi bo’yicha cho’kmaning va hosil bo’lgan tuzning massasi xisoblanadi.
   

AgCl  2NH₃ [Ag(NH₃ )₂ ]Cl
143,5 44,8 l 177,5 gr x 134,4 l y x= 430,5 gr; y= 532,5 gr.
Javob; 430,5 gr. AgCl cho’kmasi erigan va 532,5 gr. kompleks tuz hosil bo’lgan.
29-masala. Nikel (II)-sulfat eritmasi cho’kma tushishi to’xtaguncha NaOH eritmasidan qo’shildi, cho’kma ajratildi va uni eritish uchun 25 % li amiak eritmasidan 34 gr. sarf bo’ldi. Bunda xosil bo’lgan kompleks tuzning va dastlabki NiSO₄ ning massasini hisoblang.
Yechish.

1. 
   Reaktsiya tenglamasi tuziladi.