Мавзу: компьютерда масала ечишнинг босқичлари. Саноқ системалари масалаларни ЭҲМда ечиш босқичлари

Номи 
Белгиланиши 
Бажарадиган вазифаси 
Жараён 
Бир ёки бир нечта амалларни бажарилиши 
натижасида 
маьлумотнинг 
қиймати 
ёки 
шаклини ўзгартириш 
қарор 
Бирон бир шартга боғлик равишда алгоритмни 
бажарилиш йўналишини танлаш 
Шакл ўзгартириш 
Дастурни ўзгартирувчи буйруқ ёки буйруқлар 
туркумини ўзгартириш амалини бажариш 
Аввал аниқлан- 
ган жараён 
Олдиндан ишлаб чиқилган дастур ёки 
алгоритмдан фойдаланиш 
Киритиш- 
чиқариш 
Ахборотларни қайта ишлаш мумкин бўлган 
шаклга ўтказиш (киритиш) ёки олинган 
натижаларни тасвирлаш (чиқариш) 
Дисплей 
ЭҲМга уланган дисплейдан ахборотларни 
киритиш ёки чиқариш 
Хужжат 
Ахборотларни қоғозга чиқариш 
ёки қоғоздан киритиш 
Ахборотлар оқими 
чизиғи 
Блокларлар 
орасидаги 
боғланишларни 
тасвирлаш 
Боғлагич 
Узилиб қолган ахборот оқимларини улаш 
белгиси 
Бошлаш – 
Тугатиш 
Ахборотни қайта ишлашни бошлаш, вақтинча 
тўхтатиш ёки тўхтатиб қўйиш 
Изох 
Блокларга 
тегишли 
турли 
хилдаги 
тушунтиришлар 
Ўзаро кесишадиган чизиқлар сони кўп бўлганда ва йўналишлари кўп 
ўзгарганда тузимдаги кўргазмалик йўқолади. Бундай холларда ахборот оқими 
чизиғи узишга йўл қўйилади, узилган чизиқ учларига "бирлаштирувчи" белгиси 
қўйилади. Агар узилиш битта сахифа ичида бўлса, О белгиси ишлатилиб, ичига 
икки тарафга хам бир хил харф-рақам белгиси қўйилади. Агар тизим бир неча 
сахифага жойланса, бир сахифадан бошқасига ўтиш "сахифалараро боғланиш" 
белгиси ишлатилади. Бунда ахборот узатилаётган сахифадаги блокга қайси 
сахифа ва блокка бориши ёзилади, қабул қилинаётган сахифада эса қайси 
сахифа ва блокдан келиши ёзилади. 
Блок-схемалар кўринишидаги алгоритмларни қуришда қуйидаги 
қоидаларга риоя қилиш керак. Паралел чизиқлар орасидаги масофа 3 мм дан 
кам бўлмаслиги, бошқа символлар орасидаги масофа 5 ммдан кам бўлмаслиги 
керак. Блокларда қуйидаги ўлчамлар қабул қилинган: бўйи-а=10,15,20; эни-
b=1,5*а. Агар тузим катталаштириладиган бўлса, а ни 5 га каррали қилиб 
оширилади. 

---

12