Мавзу: компьютерда масала ечишнинг босқичлари. Саноқ системалари масалаларни ЭҲМда ечиш босқичлари



Download 0,59 Mb.
Pdf ko'rish
bet3/17
Sana22.02.2022
Hajmi0,59 Mb.
#84855
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   17
Bog'liq
Dasturlash 1 fanindan maruza matni 949d1c9eb37dab2e22d7637d9ffd09b5

Саноқ системаси деб сонларни белгилар (ракамлар) ёрдамида ифодалаш 
учун ишлатиладиган қоидалар тўпламига айтамиз. Сонларни ифодалаш усулига 
кўра саноқсистемаси нопозицион ва позицион системаларга бўлинади. 
ЭҲМларда асосан позиционсаноқ системалари ишлатилади. Нопозицион саноқ 



системалари мураккаб ва қўпол қоидаларасосида қурилганлиги учун хисоблаш 
техникасида қўлланилмайди. 
Нопозицион саноқ системаси шундай бир хусусиятга эгаки, унда 
рақамнинг қиймати 
унинг эгаллаган позицияси (ўрни) га боғлиқ эмас, балки шу белги билан 
аниқланади. 
Масалан, рим саноқ системасида ХХХ сони хамма разрядларида бир хил Х 
белгисига эга ва утурган ўрнидан катъий назар 10 бирликни билдиради. 
Умуман ихтиёрий P саноқ тизимида рақамлар сони P та бўлиб, улар билан 
0 билан P-1 орасида бўлади, P – шу саноқ тизимининг асоси дейилади. 0 дан P-1 
гача бўлган рақамлар эса шу саноқ тизимининг базаси деб аталади. Ўнли саноқ 
тизими Хиндистонда кашф этилган бўлиб, кейинчалик у араблар орқали 
Европага тарқалган. Бу тизимда 0 ва 1 рақами мавжуд бўлгани учун, бу 
тизимларнинг асоси сифатида 10 сони олинган. 
Ихтиёрий асосли саноқ системасидаги сонни ёйилмаси шаклида қуйидагича 
ёзилади: 
N=a
m
p+a
m-1
p+a
m-2
p+…+a
1
p+a
0
p+a
-1
p+…a
-k
p=∑ap  
бунда a
i
=0 дан 9 гача ихтиёрий сонлар; р-саноқ системасининг асоси; m ва к 
мусбат сонлар. 
Қуйидаги жадвалда баъзи бир саноқ тизимларининг сонлари орасидаги 
боғланиши берилган. 
Саноқ 
тизими 

Download 0,59 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   17




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish