Мавзу: Кодд реляцион алгебраси. Реляцион хисоблаш

Реляцион алгебранинг ёпиқлиги ва номини ўзгартириш операцияси
Олдинги бобда таъкидлаганимиздек, ҳар бир қиймат муносабати сарлавҳа (ёки схема) ва танаси (ёки кортежлар тўплами) билан тавсифланади. Демак, агар бизга амаллари муносабат тушунчасига нисбатан ёпиқ бўлган алгебра ҳақиқатдан ҳам керак бўлса, ҳар бир амал тўлиқ маънода муносабат ҳосил қилиши, яъни унинг ҳам танаси, ҳам сарлавҳаси бўлиши керак. Фақат бу ҳолатда ички ибораларни қуриш мумкин бўлади.
Aлоқа сарлавҳаси <атрибут-ном, домен-ном> жуфтликлари тўпламидир. Олдинги кичик бўлимда келтирилган реляцион операцияларнинг умумий кўринишини кўриб чиқсангиз, натижада пайдо бўлган муносабат атрибутлари доменлари операнд муносабатлари соҳалари томонидан ягона аниқланганлигини кўришингиз мумкин. Бироқ, натижа атрибутлари номлари ҳар доим ҳам оддий емас.

Масалан, Декарт маҳсулоти операциясининг муносабатлар-операндлари бир хил номдаги бир хил доменли атрибутларга ега еканлигини тасаввур қилайлик. Олинган муносабатларнинг номи нима бўлади? Тўплам бўлгани учун у бир хил елементларни ўз ичига олмайди. Aммо натижада атрибутни йўқотиш ҳам қабул қилиниши мумкин емас. Бу шуни англатадики, бу ҳолда Декарт маҳсулотининг ишлашини тўғри бажариш умуман мумкин емас.

Шунга ўхшаш муаммолар бошқа икки ўринли операцияларда ҳам пайдо бўлиши мумкин. Масалаларни йечиш учун реляцион алгебра амаллари сонига ном о`згартириш амали киритилади. Худди шу реляцион операциянинг операнд муносабатларидаги атрибутлар учун номлаш зиддиятлари мавжуд бўлганда фойдаланиш керак. Кейин номни ўзгартириш операцияси биринчи навбатда операндлардан бирига қўлланилади, сўнгра асосий операция ҳеч қандай муаммосиз бажарилади. Кейинги маърузада биз қайта номлаш операциясини аниқроқ аниқлаймиз, аммо ҳозирча шуни таъкидлаймизки, бу операция натижаси ҳамма нарсада операнд муносабати билан мос келадиган муносабатдир, фақат кўрсатилган атрибутнинг номи ўзгартирилган. берилган исм.
Кейинги тақдимотда биз барча зиддиятли вазиятларда ном ўзгартириш операциясидан фойдаланишни тахмин қиламиз. Aйтганча, операндлар муносабатларининг атрибутларини ўзгартирмасдан, баъзи операцияларни ихтиёрий жуфтлик муносабатларига нисбатан қўллашнинг иложи йўқлиги Cодднинг "алгебраси" математик маънода муносабатлар алгебраси емаслигини англатади. Кейинги бобда тасвирланган алгебра A бундай камчиликларга ега емас: ҳар қандай амални ҳар қандай муносабатларга қўллаш натижаси қандайдир муносабатдир.