Mavzu. Kichik biznes moliyasi

«Biznes-farishtalar»
Bu vaqtda venchur kapital sifatida kapital qo‘yilmalarning shunga o‘xshash
turiga ixtisoslashgan tashkilotlar tomonidan taqdim qilinadi, «
biznes-farishtalar»
(businessangels)
, qoidaga ko‘ra odatda kichik biznes sohasidagi investitsiyalarni
amalga oshirishga tayyor bo‘lgan individual investorlar sanaladi. Buyuk
Britaniyada faoliyat yurituvchi biznes farishtalar 40 ming atrofida». Biznes
farishtalar tomonidan amalga oshirilayotgan kapital qo‘yilmalarning katta qismi
o‘rtacha 10000 dan 1 mln. funtgacha bo‘ladi. Angliya banki ma’lumotlariga ko‘ra,
(BankofEngland 2003a), to‘rtdan uch holatda kapital qo‘yilmalar o‘rtacha 50 000
f. st dan oshmaydi.
Qoidaga ko‘ra, biznes-farishtalar 10 dan 40% gacha aksiyalarni xarid qiladilar.
Ular kompaniyalarni boshqarishga ta’sir ko‘rsatishga intiladilar. Buyuk
Britaniyada biznes farishtalarning milliy tarmog‘i tashkil qilingan, uning maqsadi
moliyaviy mablag‘larga muhtoj kompaniyalar va salohiyatli biznes farishtalar
o‘rtasida aloqalarni o‘rnatishdir.
Venchur investorlar va biznes farishtalar tomonidan taqdim qilinadigan aksionerlik
kapitalga qo‘yilmalar hisobidan moliyalashtirish ko‘pincha xususiy kapital deb
ataladi
Muqobil investitsiyalar bozori
Muqobil 
investitsiyalar 
bozori 
kichik, 
yangi 
va 
rivojlanayotgan
kompaniyalar uchun 1995-yil London fond birjasida tashkil qilingan. Ulardan
ko‘pchiligi oilaviy kompaniyalar va MVO natijasida tashkil qilingan. AIM
aksiyalar savdosi va moliyaviy resurslarni jalb qilish uchun bozorni yaratishda
kompaniyalar tomonidan foydalaniladigan samarali mexanizmni o‘zida aks
ettiradi. Bunda AIM sifatida investorlar xususan venchur investorlar va biznes-

---

farishtalarga kompaniya mulkidagi o‘z ulushini sotish imkoniyatini taqdim qilish
mumkin. AIMda ro‘yxatga olingan kompaniyalarning bozor qiymati qoidaga ko‘ra
1 mln. dan 300 mln. funtgacha bo‘ladi, ulardan ko‘pchiligining bozor qiymati 3
mln. dan 30 mln. funtgacha bo‘ladi. Xususan hozirgi vaqtda AIMda markaziy
shahar ko‘chalarida zamonaviy kiyimlar chakana savdosi bilan shug‘ullanuvchi
“