Mavzu: Kasrlarga doir masalalar yechish. Kun shiori: Matematika fanlar ichida shoh, uning sirlaridan bo`lingiz ogoh

Mavzu: Kasrlarga doir masalalar yechish.

Kun shiori:Matematika fanlar ichida shoh, uning sirlaridan bo`lingiz ogoh

Kasrlarga doir masallarni yechishdan oldin 2 ta qoidani eslab olamiz

1)Biroz m sonini miqdorini topish uchun m sonini b ga bo`lib , a ga ko`paytirish kerak yani m:b*a Masalan:20 ning qismini toping? yechish:20:5*4=4*4=16 javob 16

2)sonning qismi m ga teng bo`lsa, bu sonning o`zini topish uchun m ni b ga ko`paytirib, a ga bo`lish kerak:yani m*b:a Masalan: qismi 20 ga teng bo`lgan sonni toping. yechish 20*3:2=60:2=30 javob 30 soni

198-masala

a)Toshkent teleminorasining balandligi 375 m. Teleminora poydevori balandligini toping

yechish: balandligi 375m. poydevor balandligi qismiga teng . poydevor balandligi h bilan belgilaymiz h=375:33*1= = m javob m

b)Toshkent teleminorasi uzunligi 93 m bo`lga oyoqlab ushlab turadi. oyoqlar minora balandligining qanday qismini topish qoldi ? yechish: oyoqlari balandligi 93m teleminora balandligi 375m = qismi tashkil qiladi . javob qisimi.

199-masala

Agar muzqaymoqning qismini sut tashkil qilsa 2 kg musqaymoq tayyorlash uchun qancha sut kerak bo`ladi

Yechish:2kg ning qismini topamiz kerak bo`ladigan sut miqdori x bo`lsin x=2*4:5= = kg javob : kg sut kerak

200-masala

Ishchilar birinch kuni buyurtmaning qismini, ikkinchi kuni esa qismini bajarishdi. ikki kunda ishchilar buyurtmaning qancha qismini bajardilar.

Yechish: 1-kuni qismini 2-kuni qismini Ikkala kunda + = = javob: qismini bajardilar

201-masala

bog`dan jami 3sentener 60kg meva terildi mevalarning qismini olma, qismini nok va qolganini bexi tashkil qiladi.Terilgan olmalar nokdan necha kg ko`p

yechish: jami mevalar 3 sentener 60kg =360kg olma: qismiga teng 360*7:12=2560:12=210kg nok: qismini nok, 360*4:12=1440:12=120kg bexi: 360-(210+120)=360-330=30kg 210-120=90 javob 90 kg

202-masala

Kitopning birinch bo`limi kitobning qismini, ikkinchi bo`limi esa uning tashkil qiladi. agar birinchi bo`lim ikkinchi bo`limdan 12 bet ko`p bo`lsa kitob necha betda iborat

1-bo`lim 2-bo`lim - = qismi 12 betga teng x=12:3*13=4*13=52 javob 52 betli

203-masala

Sinfda 30 o`quvch bor. Matematika o`tkazildan nazorat ishida o`quvchilarning qismi“5”,

qismi -“4”va qolgan -“3” baho oldi. Qancha o`quvch “3”baho olgan

Yechish: Jami o`quvchi 30ta “5”baho olganlar; 30:15*7=2*7=14 “4”baho olganlar;30:15*5=2*5=10 “3” 30-(14+10)=30-26=4 javoblar 4ta o`quvchi “3”baho oldi.

204-masala

Hadich 5dan katta, lekin 6dan kichik bo`lgan kasirni o`yladi. Bu kasrning maxraji 8ga teng, surati esa 42 dan kichiok bo`lsa, Hadicha o`ylangan sonni toping.

Yechish: Hadicha o`ylagan kasrni topamiz yechish: 5< <6 a<42 javob

206-masala

Yotoqhona uzunligi 18m2 bo`lib u butun honodon yuzining qismini tekshirib qoldi.

Xonadan yuzini toping

Yechish: S=18m2 S=X X=18:1*9=18*9=162 Javob: S=162 metr kvadrat

Uyga vazifa: 207-212masalagacha.