Mavzu: Kasb psixalogiyasining pridmeti,vazifalari va amaliy sohalari

Kasb psixologiyasi fanining kelajagi va hozirgi zamon talablari
Kasb psixologiyasi fani haqida so‘z ketganda shuni ta’kidlash ke- rakki, bu fanning kelajagi hali oldinda. Chunki jamiyat yashar ekan unda kasblarga bo‘lgan zaruriyati mavjud ekan, bu kasblami tanlash, yo‘l - yo‘riq berish zarariy jarayon bo‘lib qolaveradi. Ko‘plab yangi kasblar paydo bo‘ladi va ulami o‘rganishga ehtiyojlar ham zamriy jarayonlar bo‘lib qoladi.
Sharq allomalaridan biri bo‘lgan Nizomiy Ganjaviy shunday jum- lalarni yozgan edi:
0‘qib o‘rganilgan har bitta hunar,
Hunarmandga bir kun foyda keltirar!
Hunaringdan bir kun yetarsan baxtga,
Hunarsiz kim yetar toj ila taxtga?
Insonni baxtga olib keluvchi, uning yashashini yaxshilovchi - uning Foro- biy ham o‘z asarlarida ko‘rsatib o‘tgan edi. “Juz’iy narsalar eng yetuk baxtga-saodatga olib boruvchi fazilatli san’at (kasb - hunar) lardir.” kasbi, ottirgan hunari ekanligini Sharqning buyuk faylasuf olimi
Bu fikrlaming o‘zi ham insonni kasb - hunar ottirishi uning eng asosiy burchi ekanligini ko‘rsatadi. Lekin kasbga qiziqmaydigan, ta- kasaltang, ish yoqmas yoshlar ham yo‘q emas. Ulaming jamiyatga, oilasiga foydasidan ko‘ra ziyoni kattadir.
Hozirda 0‘zbekistonda ham yoshlami ta’lim va kasb bilan ta’minlash masalasi dolzarb masalalardan bo‘lib turibdi. 0‘z kasbini egallay olmagan ko‘plab yoshlami hunarli qilish, ulardan jamiyatga keladigan foydalami ta’minlash, ota - ona, mahalla, jamiyat oldida turgan katta masalalardan biri hisoblanadi. Kasbga qiziqish, undan manfaat topish insonning o‘ziga, qolaversa ota - onasiga, jamiyatga kerakligini anglash muhim vazifalardan hisoblanadi. Bular esa yosh­lar oldiga ko‘plab vazifalami qo‘yadi:

1. 
   0‘zi uchun foydali bo igan kasbni to‘g‘ri tanlab olishni;
   
2. 
   Bu kasbni yaxshi egallashni va o‘z kasbini ustasi bo‘lib yeti- shishni;
   
3. 
   Kasbi haqida ko'plab bilimlami egallashni;
   
4. 
   Kasbiga ijodiy yondosha olishni;
   
5. 
   Mehnatsevar, o‘z ishini o‘zi tashkil qila oluvchi, kasbiga xos ahloqni egallashi;
   
6. 
   0‘zining shogirdlarini yaratishga intilishi;
   
7. 
   Jamiyatga va ota - onasiga yaxshi nomlar bilan maqtov olib kelishi;
   
8. 
   Kelajakda nafaqaga chiqishga ehtiyoj lar paydo boiganda uning ishlarini davom ettiruvchi shogirdlami yaratishi va o‘z mak- tabini qoldirishi;
   
9. 
   Kasbini o‘ziga xizmat qiluvchi va kelajagini ta’minlovchi hu­nar sifatida shakllantirishi;
   

Kasb psixologiyasi ham aynan shunday talablardan kelib chiqqan holda rivoj topib boradi. Kasb psixologiyasining kelajagi bu jami­yatdagi ehtiyojlar va manfaatlar bilan bogiangandir. Bu eng awalo quyidagilar bilan bogiiq:

• 
  Jamiyat taraqqiyoti
  
• 
  Aholini o‘sib borishi
  
• 
  Talab va ehtiyojlar
  
• 
  Yoshlarni kasb tanlashlari
  
• 
  Fan va texnika taraqqiyoti
  

Foydalanilgan adabiyotlar:

1 . P.I.Ivanov va M.Zufarova Umumiy psixologiya. T., 2008 yil darslik. 90 bet 2.Z.Nishonova va Sh.Asomiddinova. Psixologik maslahat.T. 2010 yil 30 bet
3.G„oziev E.G„. Umumiy psixologiya. Toshkent 2010 7.Kondakov I.M. “Diagnostika profеssionalno`x ustanovokpodrostkov” 1997y. 43 bet


XULOSA