Kanopni yetishtirish texnologiyasi.
Oʻgʻitlash. Kanop oziqa elementlariga juda talabchan. Poyalar hosili gektaridan 100 s
boʻlganda kanop tuproqdan 120—150 kg azot, 60—80 kg fosfor, 120—160 kg kaliyni oczlashtiradi.
oʻsuv davrining birinchi yarmida fosfor va kaliyni koʻp oʻzlashtiradi. Azotni oʻzlashtirish shonalash
va gullash davrida ortadi.
Kanop oʻgʻitlashga juda taʻsirchan. Gektariga 15—20 t goʻng va maʻdanli o4gcitlarni
birgalikda qoʻllash juda yuqori samara beradi.
Goʻng yillik meʻyorining hammasi, fosforli va kaliyli oʻgʻitlarning yarmi yerni haydash oldidan
solinadi. Gektariga 25—30 kg azot va fosfor ekish bilan, qolgan qismi ikki marta oziqlantirish sifatida
8—10 ta barglar hosil boʻlganda va shonalash fazalarida solinadi.
Tuproqni ishlab. Kuzda tuproqni ishlash imkoni boricha ertaroq o4kaziladi. Kuzgi shudgor
sentabr, oktabrda 28—30 sm chuqurlikda, chimqirqarli pluglarda bajariladi. Erta bahorda namni
saqlash, qisman yerni tekislash maqsadida ikki izli qilib ≪zig-zag≫ boronalari bilan boronalanadi.
Ekishdan oldin tuproq chizellanadi yoki otvalsiz pluglar bilan ishlanadi. Tuproq zichlashmagan
boclsa, ekish oldidan 1—2 kultivatsiya qilish, boronalash, zarur hollarda molalash oʻtkaziladi. Ekish
oldidan yer albatta tekislanadi.
Ekish. Ekish uchun saralangan, tozalangan, sogʻlom yuqori konditsiyali urugʻlar ekiladi.
Ekishdan oldin urugʻlar oftobda yoyib quritiladi, ponaktin preparati bilan 200 g/s urugʻga hisobida
ishlanadi.
Oʻzbekistonda kanop, asosan, Toshkent viloyatida ekiladi. Eng maqbul ekish muddati Toshkent
viloyati sharoitida 10—20-aprel, urug` uchun ekilganda 1—10-aprel.
Tuproqdagi harorat, ekish chuqurligida 12—15 °C qiziganda ekish boshlanadi. Ekishni
kalendar muddatlari tuproq-iqlim sharoitiga qarab oʻzgaradi.
Ekish SPCH-6A yoki STX-4G, SXU-4, SXU-8 chigit seyalkalarida oʻtkaziladi. Qator oralari
60, 70 sm. Keyingi yillarda kanopni qoʻshqatorlab, lentalar orasi 20 sm qilinib, qator oralarini 70 sm
qilib ekish yuqori samara bermoqda. Ekish meʻyori 25—30 kg/ga. Kanop urugʻlik uchun
oʻstirilganda qator oralari 60 sm qilib ekiladi. Urugʻlik uchun ekilganda kanopning ekish meʻyori
gektariga 8—10 kg ni tashkil qiladi. Ekish chuqurligi 5—6 sm, ogcir tuproqlarda 3—4 sm.
Parvarishi. Kanop urugʻlari ekilgandan keyin maysalar hosil bolguncha qatqaloq hosil boʻlsa,
qatqaloq boronalash yocli bilan yocq qilinadi. Kanop dastlabki rivojlanish fazalarjda sekin oʻsadi,
shuning uchun begona oʻtlar bilan tez ifloslanishi mumkin. Boronalash, qator oralarini kultivatsiya
qilish begona oʻtlarni qisman yoʻq qiladi. Oʻsuv davrida qator oralari 5—6 marta ishlanadi. Har bir
sugʻorishdan keyin tuproq yetilishi bilan kultivatsiya oʻtkaziladi. Qator oralari oʻsimlik qatorlarini
yopib qoʻyguncha oʻtkaziladi (oʻsimlik boʻyi 0,8—1 m ga yetguncha).
Foto: Toshkent viloyati hokimligi Matbuot xizmati
Foto: Toshkent viloyati hokimligi Matbuot xizmati
Ma'lumki, kanop juda nozik o‘simlik hisoblanadi. Shuning uchun, ayniqsa, hozirgi murakkab ob-havo sharoitida ekin qator oralarini tezda yumshatish va begona o‘tlarni yo‘qotish fermerlardan talab qilinadigan zaruriy choralardan biridir. O‘simlik hosildorligini oshirishda ilg‘or texnologiyalardan biri sifatida o‘g‘itlardan to‘g‘ri foydalanish hisoblanadi. Agrotexnika darajasidan tashqari o‘tmishdosh ekinlar, tuproqning agrokimyoviy, agrofizikaviy xossalari va mexanik tarkibi muhim ahamiyatga ega bo‘lib kelgan. Shu sabab ko‘kpoya va urug‘lik uchun yetishtirilayotgan ertapishar kanopning 22-68 “O‘zbekiston” nomli naviga qo‘llaniladigan mineral o‘g‘itlarning miqdori va nisbatini aniqlash katta ahamiyatga ega. Shu jumladan, mineral o‘g‘itlarning miqdori 100 dan 400 kilogrammgacha berilishi lozim.
Foto: Toshkent viloyati hokimligi Matbuot xizmati
Foto: Toshkent viloyati hokimligi Matbuot xizmati
Kanopchilikda hosil o‘rim-yig‘imi eng sermehnat va mas'uliyatli jarayon hisoblanib, ekinning 50 foizi texnik jihatdan pishib yetilgan paytida o‘rib-yig‘ib olinadi. Bu vaqtda poyaning uchida xanjarsimon barg paydo bo‘lib, ular elastik holatga keladi, ya'ni egib ko‘rilganda kanop poyasi sinib ketmaydi. Agar ana shu muddat o‘tkazilib yuborilsa, olingan tola mo‘rt va dag‘al bo‘lib qolishi va oqibatda fermerning mehnati besamar ketishi hech gap emas. O‘rimni boshlashdan oldin o‘simlikning holatiga qarab kanopzorlar sug‘oriladi. Bunda har gektar yerga 600-650m3 suv sarflansa kifoya. Ana shunda kanop po‘stlog‘i o‘zagidan tez, oson va toza ajraladi. Bu esa mahsulotning yuqori sifatli bo‘lishini ta'minlaydi hamda hosilning unumdor bo‘lishiga yordam beradi.
Do'stlaringiz bilan baham: |