Мавзу. Йирик ва ўрта масштабли умумгеографик хариталар

МАВЗУ. ЙИРИК ВА ЎРТА МАСШТАБЛИ УМУМГЕОГРАФИК ХАРИТАЛАР
Режа:
1.Топографик карталарни тузишда шартли белгилар тизимини ўрганиш
2.Харитада қирғоқ чизиқларини тасвирлаш
3.Харитада гидрографик обектларни тасвирлаш
1– топшириқ. Йирик масштабли топографик хариталар мазмунини ўрганиш ва тахлил қилиш
Топшириқнинг мақсади: Турли масштабли топографик хариталар билан танишиш, уларнинг мазмунини ташкил этган элементлари бўйича ўрганиб чиқиш, хариталарни таърифлаш ва таснифлаш бўйича малакага эга бўлиш. Топшириқни бажариш натижаси ҳажми 3 – 5 бетдан иборат бўлган реферат шаклида топширилади.
Топшириқни бажариш бўйича кўрсатмалар: 1. Топографик хариталарни тузишда фойдаланиладиган шартли белгилар тизимини ўрганиш ва тахлил қилиш: хаританинг элементлари бўйича мазмунини ўрганиш; ҳар бир элементни тасвирлашда фойдаланилган шартли белгиларни аниқлаш.
2. Харитада қирғоқ чизиқларини тасвирлаш: қирғоқ баландлиги, қўшимча кўрсаткичлари ва қирғоқлар генетик тавсифларининг харитада ифодаланиши; саѐз сув зоналарини тасвирлашнинг ўзига хослиги.
3. Харитада гидрографик объектларни тасвирлаш: дарѐ ва кўлларнинг мавсумий ҳолати; сув омборларининг сатҳий баландлиги; сув оқимлари, дарѐларнинг боши, ўрта ва қуйи қисмларини тасвирлаш; берилган харита масштабида ѐки масштабсиз шартли белгилар билан дарѐ ва кўлларни тасвирлаш; дарѐлар режими ва маҳаллий оқимлар; сув объектларига антропоген таъсирларни ўрганиш.
4. Рельефни тасвирлаш усуллари, изолиниялар усули, рельефнинг алоҳида шаклларини тасвирлашда қўлланиладиган масштабсиз шартли белгилар, бу усулларни биргаликда қўллаш; рельеф кесим баландлиги, асосий, қўшимча ва ѐрдамчи горизонталлар; рельефни алоҳида шаклларини тасвирлашнинг ўзига хослиги, масштабли ва масштабсиз шартли белгилардан фойдаланиш; баланд тоғ минтақаси ва музликларни тасвирлаш. 5. Ўсимлик қопламини харитада тасвирлаш тамойиллари: табиий ва маданий ўсимликлар қопламини тасвирлашда ишлатиладиган шартли белгилар; алоҳидаги ўсимлик турларини ўсишининг географик шароитларини тасвирлаш; ўсимликлар турлари ва миқдорли кўрсаткичларини тарқалиш ареалларини тасвирлаш; майдонли ва масштабсиз шартли белгиларга асосланган картографик тасвирлаш усулларини биргаликда қўллаш; ўсимликлар ареаллари чегараларининг секин-ўтиш, ѐки аниқ чизиқлар билан тасвирланиши.