Me’morchiligi. Zamonaviy binolardan yiriklari: Kalьkuttadagi bank (1969, me’mor A.Gupta), M.Gandi muzeyi (1960—63, me’mor Ch.Korrea), Kanpur shahridagi Texnologiya instituti (1963, me’mor A.Kanvinde), Bombaydagi "Tojmahal" mehmonxonasi (1975).
Tojmahal - Hindistondagi boburiylar sulolasi davriga oid me’moriy yodgorlik (1631 – 52 y.y.). Agra shahrida yaqinidagi Jamna daryosi bo’yida Shoh Jahon suyukli xotini Arjumand (Mumtoz Mahal begim) ga atab vafotidan (1631 yil 7 iyul) so’ng qurdirgan. Tojmahal 3 qavatli, 5 gumbazli, marmar supa ustiga qurilgan. To’rt burchagidagi ingichka minoralar (balandligi 45 metr) maqbaraga o’zgacha husn bag’ishlagan. Devorlari oq marmar bilan qoplangan, turli rangdagi qimmatbaho toshlar (haqiq, marvarid, sadaf, qahrabo, zumrad, yoqut, fil suyagi )dan qadama naqshlar ishlangan.
Kinosi. Hindistonda birinchi film 1912 yilda ishlangan ("Roja Xarishchandra", rej. D.G.Pxalke). Dastlabki ovozli kino 1931 yil ekranga chiqdi ("Dunyo nuri", rej. A.Iraniy). 1930-yillarda, milliy ozodlik harakati avj olgan davrda ilg’or ijtimoiy g’oyalar bilan sug’orilgan "Devdas" (1935, rej. P.S. Baruat) kabi filmlar yaratildi. "Er farzandlari", "Daydi", R.Kapurning "Bob-bi", A.Chopraning "Dsvona dil" filmlari ekrapga chiqli. Kino aktyorlaridan B.Saxni, D.Ananl, D.Kumar, M.Kumari, Raj, Rishi va Karishma Kapurlar (q Kapurlar tiasi), S.Nirgis, A.Bachchan, Amirxon, Shohruhxon va boshqalar. 1954 y.dan Bombayda xar yili Butun Hindiston kinofestivali o’tkaziladi. Hindistonda har yili minglab filmlar ishlab chiqariladi.
Iqtisodiyoti. Hindiston - agrar-industrial mamlakat. Sanoat ishlab chiqarish, jalb qilinayotgan xorij sarmoyasi hajmi jihatidan dunyodagi rivojlangan o’nta davlat qatoriga kiradi. Yalpi ichki mahsulotda qishloq xo’jaligi, o’rmon xo’jaligi va baliq ovlash 25%, sanoat 30%, xizmat ko’rsatish tarmog’i 45% ni tashkil etadi. Iqtisodiyoti ko’p ukladli. Yalpi milliy mahsulotining 28% ni tashkil etuvchi davlat sektori harbiy sanoat tarmoqlari, atom energetikasi, transport va aloqada yetakchi o’rin egallaydi.
Sanoati. Marganets, toshko’mir, titan, temir rudasi, oltin, tabiiy gaz, xromit, neft, boksit va boshqa tabiiy resurslar qazib olinadi. Yiliga o’rtacha 380 mlrd. kVt-soat elektr energiyasi hosil qilinadi (uning 4/5 qismi IES, 1/7 qismi GESlarda); AESlar ham bor. Yetakchi sanoat tarmoqlari: to’qimachilik (asosan, jut va ip-gazlama), oziq-ovqat (qand-shakar, tamaki), teri-poyabzal sanoati. Neftni qayta ishlash, tsement, qog’oz, shisha-oyna ishlab chikariladigan korxonalari mavjud. Qora va rangli metallurgiya, kimyo sanoati, mashinasozlik rivojlangan. Dunyodagi axborot texnologiyalari yo’nalishidagi korxonalarning yarmidan ko’pi Hindistonda joylashgan. Yadroviy texnologiyalar va koinotni zabt etish bo’yicha yetakchi o’rinda. Hindistonda ishlab chiqariladigan sanoat mahsulotlarining 40% ga yaqinini mayda va hunarmandchilik korxonalari beradi.
Do'stlaringiz bilan baham: |