Mavzu: Iste’mol

Iste'molga ta'sir etuvchi asosiy omillar

Iste'mol va uning hajmiga daromaddan tashqari yana bir qator obyektiv va subyektiv omillar ta'sir ko'rsatadi. Obyektiv omillar alohida iste'mol- chining ixtiyoriga, idrokigabog'liq bo'lmagan omillardan iborat bo'lib, ulardan a sosiylari sifatida quyidagilarniko'rsatish mumkin:

• 
  barcha xo'jaliklar tomonidan jamg'arilgan mol-mulk darajasi;
  
• 
  narxlar darajasi;
  
• 
  real foiz stavkalari;
  
• 
  iste'molchining qarzdorligi darajasi;
  

• 
  iste'molchilarni soliqqa tortish darajasi.
  

Narx darajasi oshishining yalpi iste'molga ta'siri(narx omili):

• 
  foiz stafkasining o'sishi;
  
• 
  narx darajasining oshishi;
  
• 
  iste'mol buyumlariga talabning pasayishi;
  
• 
  iste'molchilar pulga talabining oshishi;
  
• 
  ishlab chiqarish omillariga talabning pasayishi;
  

Subyektiv omillar asosan iste'molchining o'ziga, uning ruhiyati va bozordagi hatti-harakatiga bog'liq boiadi. Bu omillar qatoriga iste'mol va jamg'arishga bo'lgan moyillik, kelgusidagi narx, pul daromadlari, soliq, tovarlar mavjudligi darajasining o'zgarishiga nisbatan munosabatni kiritish mumkin. Iste'molchilarning daromadlari qanchalik o'sib borgan sari ularning jamg'armaga bo'lgan moyilliklari shunchalik oshib boradi.

Subyektiv omillar ta'sirida iste'mol va jamg'arma darajasining o'zgarishini shartli ma'lumotlar asosida tuzilgan quyidagi jadval orqali ko'rib chiqamiz.