|
Mavzu:Ispanya va Janubiy Amerikaning diplomatik munosabatlari
Yangi Amerika tarixi unchalik ko'p asrlik emas. Va bu 16-asrda boshlangan. Aynan o'sha paytda Kolumb tomonidan kashf etilgan qit'aga yangi odamlar kela boshladi. Dunyoning ko'plab mamlakatlaridan kelgan muhojirlarning Yangi Dunyoga kelish sabablari turlicha bo'lgan. Ulardan ba'zilari shunchaki yangi hayot boshlashni xohlashdi. Ikkinchisi boyib ketishni orzu qilgan. Yana boshqalar diniy ta'qiblardan yoki hukumat ta'qiblaridan boshpana izlagan. Albatta, bu odamlarning barchasi turli millat va madaniyatlarga mansub edi. Ular bir-biridan teri rangi bilan ajralib turardi. Ammo ularning barchasini bitta orzu birlashtirdi - hayotlarini o'zgartirish va deyarli noldan yangi dunyo yaratish. Amerikaning mustamlakachilik tarixi shunday boshlangan.Kolumbgacha bo'lgan davr.Odamlar Shimoliy Amerikada bir ming yildan ko'proqvaqt davomida joylashdilar. Biroq, bu erda dunyoningboshqa ko'plab burchaklaridan kelgan odamlar paydo bo'lgan davrgacha bo'lgan ushbu qit'aning tub aholisi haqida ma'lumotlar juda kam.Natijada ilmiy tadqiqot birinchi amerikaliklar Shimoliy-Sharqiy Osiyodan qit'aga ko'chib kelgan odamlarning kichik guruhlari ekanligi aniqlandi.Katta ehtimol bilan, ular bu yerlarni taxminan10-15ming yil oldin, Alyaskadan sayoz yoki muzlaganyerlardan o'tib o'zlashtirgan.Asta sekin odamlar quruqlikka.qit'aga ko'chib o'ta boshlagan. Shunday qilib, ular Tierra del Fuego va Magellan bo'g'oziga etib kelishdi. Kolumb tomonidan yangi qit'aning ochilishi.Yangi dunyoga yevropaliklardan birinchi bo'lib ispanlar tashrif buyurgan. O'zlariga noma'lum dunyoga sayohat qilib , ular geografik xaritada Hindiston va Afrikaning g'arbiy qirg'oq hududlarini belgilab qo'yishdi. Ammo tadqiqotchilar shu bilan to‘xtab qolishmadi. Ular Ispaniya va Portugaliya monarxlariga katta iqtisodiy foyda va'da qilgan Evropadan Hindistonga odam olib keladigan eng qisqa yo'lni qidira boshladilar.Ushbu kampaniyalardan birining natijasi Amerikaning kashf etilishi edi.Ispaniya bosqinchilari.Amerikaning yevropaliklar tomonidan mustamlaka qilinishi dastlab mahalliy aholining qarshiliklarini keltirib chiqarmadi. Va bu ko'chmanchilar o'zlarini juda tajovuzkor tutib, hindlarni qul qilib, o'ldirishga yordam berdi. Ayniqsa, ispan bosqinchilari shafqatsiz edilar. Ular mahalliy qishloqlarni yoqib, talon-taroj qildilar, ularning aholisini o'ldirdilar.Amerika mustamlakachiligining boshidayoq evropaliklar qit'aga ko'plab kasalliklarni olib kelishdi. Mahalliy aholi chechak va qizamiq epidemiyalaridan o'la boshladi.16-asr oʻrtalarida Amerika qitʼasida ispan mustamlakachilari hukmronlik qildilar. Ularning mulklari Nyu-Meksikodan Cape Gorigacha cho'zilgan va qirol xazinasiga ajoyib daromad keltirgan. Amerikani mustamlaka qilish davrida Ispaniya boshqa Yevropa davlatlarining tabiiy resurslarga boy ushbu hududda mustahkam o'rin egallashga bo'lgan barcha urinishlarini qaytardi.Biroq, ayni paytda, Eski Dunyoda kuchlar muvozanati o'zgara boshladi. Qirollar mustamlakalardan kelayotgan oltin va kumushning ulkan oqimini oqilona sarflagan Ispaniya asta-sekin o'z pozitsiyalaridan voz kechib, ularni iqtisodiyoti tez sur'atlar bilan rivojlanayotgan Angliyaga berdi. Bundan tashqari, ilgari qudratli davlat va Evropaning super davlatining tanazzulini Gollandiya bilan uzoq muddatli urush, Angliya bilan to'qnashuv va Evropaning islohoti tezlashtirdi, bunga qarshi katta mablag'lar sarflandi. Ammo Ispaniyaning soyaga chiqishining oxirgi nuqtasi 1588 yilda yengilmas Armadaning o'limi edi. Shundan so'ng Angliya,Fransiya va Gollandiya Amerikani mustamlaka qilish jarayonida yetakchi bo'ldi. Ushbu mamlakatlardan kelgan muhojirlar immigratsiyaning yangi to'lqinini yaratdilar.
Xulosa
Men Ispanya va Janubiy Amerika o'rtasidagi diplomatik aloqalarni yoritish davomida bir muncha men bilmagan malumotlar bor ekanligini guvoxi bo'ldim bulardan misol qilib Ispanya bosqinchilari juda shavqatsiz bo'lganligini.Ular mahalliy qishloqlarni yoqib, talon-taroj qildilar, ularning aholisini o'ldirdilar.Amerika mustamlakachiligining boshidayoq evropaliklar qit'aga ko'plab kasalliklarni olib kelishdi.
Foydalangan adabiyotlarro‘yxati.
Ijtimoiy tarmoq sahifalari.
O'quv uslubiy qo'llanma.
Do'stlaringiz bilan baham: |
