Мавзу: Ислом (8 соат) Режа Исломнинг вужудга келиши

Бухорийни бутун мусулмон оламига машҳур қилган асари тўрт жилдли «Ал Жомеъ ал-Саҳиҳ» («Ишончли тўплам») бўлиб, у «Саҳиҳ- ал-Бухорий» номи билан ҳам маълумдир. Бу асар 160 қисмдан иборат бўлиб, 3450 бобни ўз ичига олади. Чунки, Бухорий 20 мингдан ортиқроқ ҳадис тўплаб, булардан 7250 тасини мана шу китобига киритган. Бухорий тўпламига ҳақиқий билган ҳадисларнигина киритган. Бу китобдаги ҳадисларда инсон учун тарбиявий аҳамияти, унинг маънавий юксалиши, поклиги, донолиги, яхши-ёмонни ажрата билиши каби ғоялар баён этилган.
Ҳадисларнинг асосий мақсади: дўстлик, адолат, ўзаро яхши муносабатларни мустаҳкамлаш, инсонни ёмонликдан асрашдир. Исмоил Бухорий «Саҳиҳ»нинг ҳозир тўрттала жилди ўзбек тилига таржима қилинган
Ҳадис
Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи ва саллам айтганлар: «Қўли билан ва тили билан ўзгаларга озор бермаган киши мусулмондир. Аллоҳ таоло манъ этган нарсалардан кайтган киши худо йўлида жиҳод қилган кишидир».
Саҳоба Аммор айтганлар: «Учта хислатни ўзида мужассам қилган кишининг иймони мукаммал бўлгайдир: инсофли ва адолатли бўлмоқ; барчага салом бермоқ; камбагаллигида ҳам садақа бериб турмоқ. Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи ва салламдан бир киши сўради: «Исломда энг яхши хислатлар қайсидир?» Дедилар: «Очларга таом бермоқлик, таниган ва танимаганга салом бермоқлик».
Бухорийнинг яқин шогирдларидан бўлмиш машҳур муҳаддислардан бири Имом Исо ат-Термизийдир (824-892 йиллар). Ундан «Жамеъ ал-кабир», «Жомеъ ат-Термизий», «Аш-Шамоил ал-Набавия», «Ат-Тарих», «Китоб аз-Зухд» каби ўндан ортиқ асарлар қолган. Термизийни мусулмон оламига машҳур қилган асари «Жомеъ ат-Термизий» бўлиб, унда инсонпарварлик ғоялари кенг ифодаланган. Ўғирлик, зўра-вонлик, ёлғончилик, ичкиликбозлик, манманлик каби салбий, аҳлоққа зид қусурлар қаттиқ танқид қилинган.
Аллоҳ таоло ояти каримасида: «Аллоҳ таоло сизларнинг орангиздаги иймон келтирганларни ва илмни юксалтирганларни бу дунёда ярлақаб, мартабасини улуғ қилғайдир, охиратда жаннатга кирмоқликни насиб этгусидир, Аллоҳ таоло қилаётган ишларингиздан хабардордир»,— дейилган. Яна бошқа ояти каримада эса: «Ё раббий, илмимни зиёда қилғайсен, деб айт! » — дейилган.