Ishlabchiqarish xarajatlari tarkibida moddiy va mehnat sarflari mavjud. Moddiy sarflarbozor narxida xarid qilingan mashina-mexanizmlar, asbob-uskunalar, binolar,shuningdek, xom ashyo, asosiy va yordamchi materiallar, yonilg‘i va energiyasarflaridan iborat bo‘lib, muayyan narxlarda hisoblanadi. - Ishlabchiqarish xarajatlari tarkibida moddiy va mehnat sarflari mavjud. Moddiy sarflarbozor narxida xarid qilingan mashina-mexanizmlar, asbob-uskunalar, binolar,shuningdek, xom ashyo, asosiy va yordamchi materiallar, yonilg‘i va energiyasarflaridan iborat bo‘lib, muayyan narxlarda hisoblanadi.
Mehnat sarflari – ish haqimukofotlar, ijtimoiy sug‘urtaga ajratmalar, tadbirkorni qoniqtiradigan normalfoydadan iborat.Tovar birligining qiymatiga ishlab chiqarish xarajatlari hamda foyda miqdorikiradi.Ishlab chiqarishga qilingan barcha sarf- xarajatlarning puldagi ifodasimahsulot tannarxini tashkil qiladi. - Mehnat sarflari – ish haqimukofotlar, ijtimoiy sug‘urtaga ajratmalar, tadbirkorni qoniqtiradigan normalfoydadan iborat.Tovar birligining qiymatiga ishlab chiqarish xarajatlari hamda foyda miqdorikiradi.Ishlab chiqarishga qilingan barcha sarf- xarajatlarning puldagi ifodasimahsulot tannarxini tashkil qiladi.
Unga bevosita ishlab chiqarish xarajatlari vamuomala xarajatlari kiradi.Muomala xarajatlari tushunchasi tovarlarni sotishjarayoni bilan bog‘liq bo‘lib, shu tovarlarni ishlab chiqaruvchidan olib,iste’molchiga yetkazilguncha ketadigan sarflardir.Ular ikki guruhga bo‘linadi:qo‘shimcha muomala xarajatlari va sof muomala xarajatlari. - Unga bevosita ishlab chiqarish xarajatlari vamuomala xarajatlari kiradi.Muomala xarajatlari tushunchasi tovarlarni sotishjarayoni bilan bog‘liq bo‘lib, shu tovarlarni ishlab chiqaruvchidan olib,iste’molchiga yetkazilguncha ketadigan sarflardir.Ular ikki guruhga bo‘linadi:qo‘shimcha muomala xarajatlari va sof muomala xarajatlari.
Aniq va yashirin xarajatlar. Ishlab chiqarish xarajatlari va ularning turlari aniq va yashirin xarajatlarga tasniflashni anglatadi. Aniq xarajatlar kompaniyaning egalik qilmaydigan tashqi manbalarni to'lash xarajatlari orqali aniqlanishi mumkin. Bu materiallar, yoqilg'i, mehnat va xom ashyo bo'lishi mumkin. - Aniq va yashirin xarajatlar. Ishlab chiqarish xarajatlari va ularning turlari aniq va yashirin xarajatlarga tasniflashni anglatadi. Aniq xarajatlar kompaniyaning egalik qilmaydigan tashqi manbalarni to'lash xarajatlari orqali aniqlanishi mumkin. Bu materiallar, yoqilg'i, mehnat va xom ashyo bo'lishi mumkin.
Do'stlaringiz bilan baham: |