Mavzu: Ishlab chiqarish xarajatlari. Buxoro-2021 Ishlab chiqarish xarajatlari. Reja: Ishlab chiqarish xarajatlarining mohiyati

Buxgalteriya hisobi qoidalarining 64-bandiga asosan, tugallanmagan ishlab chiqarish jarayoni balansda bo'lishi mumkin:

• 
  mahsulotlarning haqiqiy ishlab chiqarish tannarxi sifatida;
  
• 
  standart (rejalashtirilgan) ishlab chiqarish boshlang'ich narxi sifatida;
  
• 
  to'g'ridan-to'g'ri xarajatlar moddalari sifatida;
  
• 
  xom ashyo, materiallar va yarim tayyor mahsulotlar narxi sifatida.
  

Shu bilan birga, ishlab chiqarish dasturi (ishlab chiqarilgan mahsulotlar) uchun narx buxgalteriya qoidalari bilan qayta ishlashga yaroqli chiqindilarni hisobga olmasdan, ushbu davr boshiga nisbatan tugallanmagan ishlab chiqarish jarayoni zaxirasidagi mutlaq o'zgarishlarni hisobga olgan holda, ma'lum bir davr uchun asosiy ishlab chiqarish xarajatlari yig'indisi sifatida shakllantiriladi.
Umuman olganda, mahsulotning real ishlab chiqarish qiymati quyidagi formula bo'yicha hisoblanadi:
FS \u003d NZPnm + Zfact - VO - NZPkm, bu erda:
FS - ishlab chiqarish jarayonida chiqarilgan tovarlarning haqiqiy dastlabki qiymati;
NZPnm (km) - oy boshiga (oy oxiriga) qadar tugallanmagan ishlab chiqarish hajmi;
Zfakt - bir oyda mahsulot ishlab chiqarish uchun ekspluatatsion xarajatlar;
VO - qaytariladigan chiqindilar narxi.
Qayta tiklanadigan ishlab chiqarish chiqindilari quyidagilarni anglatadi:

• 
  ishlab chiqarish tannarxini tashkil etuvchi xom ashyo qoldiqlari;
  
• 
  foydalanilmagan materiallar,
  
• 
  yarim tayyor mahsulotlar,
  
• 
  issiqlik tashuvchilar,
  
• 
  olingan resursning iste'molchi turini to'liq yoki qisman yo'qotgan (fizikaviy yoki kimyoviy xususiyatlarini yo'qotgan) mahsulotlar (xizmatlar, ishlar) ishlab chiqarish vaqtida shakllangan boshqa turdagi moddiy resurslar. Shuning uchun, ular yuqori xarajatlar bilan ishlatiladi (mahsulot rentabelligining pasayishi) yoki to'g'ridan-to'g'ri foydalanish uchun umuman mo'ljallanmagan.
  

Belgilangan texnologiyalar tufayli boshqa sexlar, bo'limlar o'rtasida taqsimlanadigan moddiy resurslarning qoldiqlari qayta ishlanadigan chiqindilarga tegishli emas. U erda ular boshqa turdagi mahsulotlarni (xizmatlarni, ishlarni) ishlab chiqarish uchun to'liq material sifatida ishlatiladi.
Ishlab chiqarish bosqichlari va tayyor mahsulot tannarxi to'g'risida olingan ma'lumotlarni birlashtirib, ma'lum bir davr uchun tovar birligi va barcha mahsulotlarning joriy ishlab chiqarish boshlang'ich bahosi hisoblanadi.
Tayyor mahsulotni sotish qiymati (sotish xarajatlari). Bunday xarajatlar 44 "Sotish xarajatlari" hisobvarag'ida hisobga olinadi.