Mavzu: ish haqi va mehnat munosavatlari

Mehnat shartnomalarining tarkibiy tuzilishi

Davlatning mehnat munosabatlariga ta’sir ko’rsatish usullari va yo’llari

Mehnat munosabatlarining barcha tomonlari qamrab oluvchi qonunchilik faoliyati;
Maqsadli ijtimoiy dasturlarni ( kam ta’minlangan oilalarga yordam, ishsizlik bo’yicha nafaqa, turli ijtimoiy to’lovlar, pensiya ta’minoti) ishlab chiqarish va amalga oshirish;
Ishga yollashning umumiy shart-sharoitlarini belgilash;
Bandlik xizmati (mehnat birjalari) faoliyatini amalga oshirish;
Ish haqining eng kam darajasi (minimal ish haqi) ni aniqlash va o’zgartirish;
Davlat ta’lim tizimi orqali ishchilarni o’qitish va qayta tayyorlashni tashkil qilish.
Fillips egri chizig’ining mohiyati
Unga ko’ra
Mehnatga layoqatli aholi umumiy sonida ishsizlarning ulushi qanchalik oz bo’lsa, narxlarning inflyatsiya ta’siri ostidagi o’sish sur’atlari shunchalik yuqori bo’ladi. inflyatsiya darajasini 1%ga pasaytirish uchun ishsizlikni 2%ga o’stirish lozim bo’ladi.

Nominal ish haqi va inflyatsiya
Ishsizlik darajasi
Ish haqi stavkasi;
Me’yoridan ortiqcha bajarilgan ishlar uchun ish haqi to’lash tartibi;
Dam olish kunlari, tanaffuslar va mehnat ta’tilining belgilanish tartibi;
Pensiya fondlari va sog’liqni saqlashga ajratmalar miqdori;
Narxlar o’zgarishini hisobga olib , iste’molchilik savatini tartibga solish sharoitlari;
Mehnatning boshqa umumiy va tashkiliy shart-sharoitlari.
Mehnat shartnomalarining tarkibiy tuzilishi

Davlatning mehnat munosabatlariga ta’sir ko’rsatish usullari va yo’llari

Mehnat munosabatlarining barcha tomonlari qamrab oluvchi qonunchilik faoliyati;
Maqsadli ijtimoiy dasturlarni ( kam ta’minlangan oilalarga yordam, ishsizlik bo’yicha nafaqa, turli ijtimoiy to’lovlar, pensiya ta’minoti) ishlab chiqarish va amalga oshirish;
Ishga yollashning umumiy shart-sharoitlarini belgilash;
Bandlik xizmati (mehnat birjalari) faoliyatini amalga oshirish;
Ish haqining eng kam darajasi (minimal ish haqi) ni aniqlash va o’zgartirish;
Davlat ta’lim tizimi orqali ishchilarni o’qitish va qayta tayyorlashni tashkil qilish.
I. Ишчи кучига талабни кўпайтириш: >ишлаб чиқариладиган маҳсулот ёки хизматга талабни рағбатлантириш; >меҳнат унумдорлигини ошириш; >ишчи кучи билан биргаликда фойдаланиладиган бошқа ресурслар нархини ўзгартириш.
II. Ишчи кучи таклифини қисқартириш: иммиграцияни чеклаш; >болалар меҳнатини қисқартириш; >пенсияга ўз вақтидачиқишни қўллаб-қувватлаш; >иш ҳафтасини қисқартиришга эришиш.
III. Касбни малакали лицензиялаш: >таълим даражаси, мутахассислик бўйича иш стажи, аттестация натижалари ва шахсий фазилатлари бўйича
IV. Монопол мавқега эга бўлган тадбиркорларга турли хил йўллар билан, хусусан иш ташлашни ташкил қилиш орқали таъсир кўрсатиш.
Касаба уюшмаларининг иш ҳақини оширишга эришишга қаратилган чора-тадбирлари:
Kasaba uyushmalarining mehnat munosabatlariga aralashishdan kơzlangan asosiy maqsadlar:
>Ishsizlikni ijtimoiy kafolatlash.
>Mehnat sharoitlarini yaxshilash.
>Ish haqini oshirish.
E'TIBORINGIZ UChUN RAXMAT !