Mavzu: Iqtisodiyotda noaniqlik nazariyasi 29-20 guruh talabasi Saydahmadova Simoraning «Mikroiqtisodiyot» fanidan mustaqil ishi

Mavzu: Iqtisodiyotda noaniqlik nazariyasi

Mavzu: Iqtisodiyotda noaniqlik nazariyasi

29-20 guruh talabasi Saydahmadova Simoraning «Mikroiqtisodiyot» fanidan mustaqil ishi

• 
  Kirish.
  
• 
  Asosiy qism:
  
• 
  1. Iqtisodda noaniqlik, noaniqlik sharoitda iqtisodchi tanlovi.
  
• 
  2. Tavakkalchilikni o’lchash.
  
• 
  3. Tavakkalchilikdagi iqtisodchi yutug’i va yo’qotishi.
  
• 
  Xulosa.
  

• 
  Bilamizki iqtisoddagi barcha ko’rsatkichlar (narx, iste’molchi daromadi, ishlab chiqarilgan mahsulot miqdori, olinadigan foyda, xarajatlar) aniq berilgan bo’lmaydi. Bunday paytda bozor sub’ektlari tomonidan qabul qilinadigan qaror noaniqliklar bilan bog’liq. Ma’lumki, to’g’ri qaror qabul qilishning asosiy sharti – bu axborot. Noaniqlik sharoitida qaror qabul qilish deganda, to’liq axborot bo’lmaganda qaror qabul qilish tushuniladi. Biror voqea yoki hodisa to’g’risida axborot to’liq bo’lmasa, qabul qilingan qaror salbiy oqibatlarga, ya’ni iqtisodchi malum bir miqdorda o’z daromadini yo’qotadi. Ushbu yo’qotishlar tavakkalchilikni bildiradi.
  
• 
  Noaniqlik sharoitida qaror qabul qilishda tavakkalchilik (yo’qotish) darajasini bilish, uni oldini olish uchun, tavakkalchilik darajasini kamaytirish uchun, chora tadbirlar ko’rishga imkon beradi.
  

Iqtisodda noaniqlik, noaniqlik sharoitda iqtisodchi tanlovi.

• 
  Iqtisodda doim ham ko’rsatkichlar aniq berilavemaydi. Masalan narx, iste’molchi daromadi, ishlab chiqarilgan mahsulot miqdori, olinadigan foyda, xarajatlar har doim aniq berilgan bo’lmaydi. Shuning uchun iqtisodda noaniqlik tushunchasi paydo bo’ladi. Bunday paytda real hayotda bozor sub’ektlari tomonidan qabul qilinadigan qaror noaniqliklar bilan bog’liq. Bu xolat yuzaga kelishiga asosiy sabab axborot bo’ladi. Ma’lumki, to’g’ri qaror qabul qilishning asosiy sharti – bu axborot. Biror ish qilishdan oldin bu ish haqida malumot olish juda zarur. Masalan keajakdagi bo’ladigan iwlar albatta noaniq bo’ladi. Shunday qilib noaniqlik sharoitida qaror qabul qilish deganda, to’liq axborot bo’lmaganda qaror qabul qilish tushuniladi. Biror voqea yoki hodisa to’g’risida axborot to’liq bo’lmasa, qabul qilingan qaror salbiy oqibatlarga, ya’ni ma’lum yo’qotishlarga olib keladi.
  

• 
  Ushbu yo’qotishlar tavakkalchilikni bildiradi. Noaniqlik sharoitida qaror qabul qilishda tavakkalchilik darajasini bilish, uni oldini olish uchun, tavakkalchilik darajasini kamaytirish uchun, chora tadbirlar ko’rishga imkon beradi. Qanchalik tavakklachilik darajasi kamaysa shunchalik tadbirkor ishlari ijobiy bo’lishiga kafolat bo’ladi. Bunday paytda iqtisodchi qo’rquvi ham kamayadi. Noaniqlik iqtisodda juda kata salbiy holatlarni olib kelishi mumkin. Noaniqlik cheklangan resurslarni samarasiz taqsimlanishiga, ortiqcha sarflarga, vaqtni yo’qotishga olib keladi. Bilamizki iqtisodning eng kata maqsadi resurslardan samarali foydalanish, ularni isrof bo’lishini oldini olishdan iboratdir. Shu sababli ham iqtisodda qilinyotgan tavakkalchilikni aniqlash va uni o’lchash tushunchasi kerak bo’ladi.