Mavzu. Investitsiya loyihalarining moliyaviy va iqtisodiy samaradorligini baholash



Download 176 Kb.
bet7/11
Sana28.07.2021
Hajmi176 Kb.
#130841
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
Bog'liq
Mavzu. Investitsiya loyihalarining moliyaviy va iqtisodiy samara

Sof joriy qiymat (NPV) - investitsiyalash ob’ektidan foydalanish davrida oldindan qat’iy belgilangan va o’zgarmas foiz stavkasida olinadigan daromadlar va qilinadigan harajatlarning alohida muayyan davrdagi barcha kirim va chiqimlarning diskotlashtirilishi yo’li bilan olingan va ular o’rtasidagi farqni ifodalovchi qiymat. Uning mohiyati shundaki, yillik sof pul oqimi miqdori har bir davr uchun loyihani amalga oshirishning boshlang’ich yiliga keltiriladi va u oqibatda o’zini pul miqdorida sof joriy qiymat yoki sof diskontlashtirilgan daromad sifatida namoyon etadi.

Uni hisoblash formulasi quyidagicha:



bu yerda, NPV- sof joriy qiymat; d - diskontlash stavkasi; I0 -boshlang’ich investitsiya; CFt - t davr oxirida kelib tushgan pul oqimi.

Misol-3. Biron – bir investitsiya loyihasi uchun 140 million so’m investitsiya qilish talab etiladi va undan kutiladigan natija yillar bo’yicha 18, 40, 75 va 80 mln. so’mni tashkil etdi.

O’zgarmas sharoitda doimiy diskont stavkasi – 11%.

U holda,



Agar investitsiya loyihasi yillar davomida moliyaviy resurslarning ketma-ket investitsiyalanishi talab etsa, u holda NPV ni hisoblash quyidagicha bo’ladi:



Bu yerda, It - t davridagi investitsiyalar sarfi. NPV ni hisoblashda, odatda, doimiy stavka (d) qo’llaniladi. Ammo ba’zi bir vaziyatlarda, masalan, hisob (foiz) stavkasining o’zgarishi kutilayotgan paytda yillar bo’yicha individual diskontlash stavkasidan foydalanish mumkin. Bu esa o’z navbatida hisob-kitob ishlarini murakkablashtiradi.

Diskont stavkasi me’yori kapital bozoridagi uzoq muddatli ssudalar bo’yicha foiz stavkasiga yoki ssuda oluvchi tomonidan to’lanadigan foiz stavkasiga, haqiqatda, teng bo’lishi kerak. Boshqacha so’z bilan aytganda, diskont me’yori investorning o’zi uchun undan pasti samarasiz deb hisoblangan minimal foyda me’yori bo’lishi kerak.

Investitsiya loyihalarini sof joriy qiymat usuli asosida baholashdan olingan natija, ya’ni sof joriy qiymat ijobiy miqdorga ega bo’lsa (NPV>0), u holda investitsiyalarning rentabelligi diskont miqdoridan yuqori bo’ladi, NPV=0 holatda loyiha rentabelligi diskont stavkasiga (minimal qoplash me’yoriga) teng bo’ladi, agar NPV<0 bo’lsa, loyiha rentabelligi minimal miqdordan past bo’ladi.

Birinchi ikki holatda investitsiya loyihasini amalga oshirish mumkin. Bunda birinchisi investor kapitalining o’sishi ta’minlanishini ko’rsatsa, ikkinchisi ko’paymasligini ham, kamaymasligini ham bildiradi. Uchinchi holatda esa loyihadan kutiladigan daromadni olish imkonini bermaydi.

Sof joriy qiymat usuli boshlang’ich investitsiya miqdorining, ya’ni investor boyligining qanchalik o’sishini miqdoriy jihatdangina ko’rsata oladi, holos.

Lekin, investitsiyalashning naqadar samaradorligini aniqlashda miqdoriy o’zgarishlar va natijalarning o’zi etarli bo’lmaydi.

Shuning uchun investitsiyalarning qanday nisbiy o’sishga ega ekanligi va uning o’sish darajasini aniqlash uchun iqtisodiy baholashning boshqa usullaridan foydalanishga to’g’ri keladi.


Download 176 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish