Mavzu: Ingliz va O’zbek tillaridagi frazeologizmlarda polisemiya

 

16 

frazeologik  birliklarida  aql,  og’iz  yoki  position,  job  so’zlari  o’z  ma’nosida 

yemoq, qulog’ida va jockey, hold down so’zlari ko’chma ma’noda.  

   Ba’zan  harakat  holatning  natijasini  ifodalovchi  qurilma  frazeologik  birlikka 

aylanadi.  Masalan,  kishi  afsuslanishi  natijasida  barmog’ini  tishlab  qolishi 

mumkin. Shuning uchun barmog’ini tishlab qolmoq qurilmasi frazeologik qiymat 

kasb  etgan. 

Tishini  tishiga  qo’ymoq,  labiga  uchuq  toshmoq  yoki  to  show  one’s 

teeth

 kabilar shular jumlasidandir.  

   Ayrim  frazeologik  birliklar  turli  diniy  aqida,  tushuncha,  rivoyat  asosida  ham 

shakllanadi.  Masalan, 

ko’z  tegmoq,  ko’zi  uchmoq;  devil’s  advocate,  a  voice 

crying out in the wilderness 

kabilar shular jumlasidandir.   

   Frazeologik  birliklar  ifoda  va  mazmun  planiga  ega.  Frazeologik  birlik  erkin 

bog’lanmadan  o’z  grammatik  qurilishi  bilan  farqlanmasa  ham,  grammatik 

qurilishining  mohiyati  bilan  farqlanadi.  Frazeologik  birlik  har  gal  nutq 

jarayonining o’zida tashkil topmay, balki ungacha bir butun holga kelgan bo’ladi, 

til  xotirasida  yaxlitligicha  kiritiladi.  Masalan,