Mavzu: Ilmiy uslubning grammatik xususiyatlari

Ilmiy maqola qanday yoziladi
Ilmiy maqola mazmunli va ommabop bo‘lishi uchun aniq xulosani bera olishi lozim. Maqola yozishdan aniq bir maqsadni ko‘zlash kerak.
Maqolalar kirish, asosiy qism va xulosadan iborat bo‘ladi.
Kirish qismida mavzu asoslanishi, nazariy jihatdan uning foydali jihatlari yoritilishi, bugungi kun talablariga ko‘ra ko‘rib chiqilishi maqsadga muvofiqdir.
Asosiy qismda mavzu dalillar yordamida ifodalanishi, amaliyotga tatbiqi, foydalanish o‘rinlari asoslanishi lozim. Bunda aniqdan umumiylashtirishga, umumiylikdan batafsil ko‘rib chiqishga o‘tish lozim. Asosiy qismda mavzuga oid bir necha savollar qo‘yish, muammoli vaziyatlarning mantiqiy yechimini tahlil qilish o‘rinlidir.
Xulosada bayon qilingan asosiy fikrlarni ixchamlash, saqlab qo‘yilgan oxirgi fikrni bayon etish o‘rinli bo‘ladi.
Maqola uslubi deganda uning bayon tili tushuniladi. Ommaviy maqolada tuzilayotgan jumlalar mumkin qadar sodda bo‘lishi lozim. Bir ega va bir kesimli gaplar samarali ta’sir ko‘rsatadi. Chunki, murakkab qo‘shma gaplar oddiy o‘quvchi uchun zerikarli bo‘lib, aniq fikrni anglash uchun qiyinchilik tug‘dirishi mumkin. Iloji boricha bir so‘zni ikki marta takrorlamaslik, so‘zning sinonimlardan foydalanish maqsadga muvofiqdir. Birinchi jumladagi fikr keyingi jumlada to‘ldirilishi, davom etishi lozim. Bir fikrni qayta takrorlash sun’iylikka olib keladi, chunki bu fikrni ham buzadi, fikrning ta’sirchanligiga ham putur yetkazadi.
Maqolani uchinchi shaxs tomonidan yozish tavsiya etiladi. Maqola yozayotganda mantiqiy ketma-ketlikka urg‘u berish, yangicha nuqtayi nazar bilan yondashish, o‘quvchilar undan ma’naviy ozuqa olishini ta’minlash, zamon talabiga mos bo‘lgan yaxlit asar bo‘lishi kerakligini unutmang.

4. 
   Matndagi ilmiy maqolaga xos bo‘lgan xususiyatlarni ko‘rsating. Matndan tibbiyot sohasida qo‘llanadigan terminlarni ajratib yozing va ma’nosini izohlang.
   

Bugungi kunda dunyoda urbanizatsiya jarayonining chuqurlashuvi, kamharakatlilik, metabolik sindromlar hamda sog‘lom ovqatlanish tartibiga rioya qilmaslik, yuqori energetik qiymatga boy ovqatlar, diyetik polisaxaridlar, yarim tayyor mahsulotlarni ortiqcha iste’mol qilish bolalar va o‘smirlarda ortiqcha tana vazni va semizlikning kun sayin ortishiga olib kelmoqda. Buning natijasida jahonda 1,7 mlrd odam ortiqcha tana vazni va semizlikla duchor bo‘lganligi aniqlandi.
Turli mamlakatlarda bolalar va o‘smirlar semirishining oldini olishga qaratilgan profilaktik tadbirlarning yuqori samaradorligiga erishish maqsadida qator ilmiy tadqiqotlar amalga oshirilmoqda. Bu borada, ortiqcha vazn va semirishga olib keluvchi ovqatlanish tartibi va ovqat ratsionini, qiymati pasaytirilgan oqsilga boy taomnomani gigiyenik asoslash; ortiqcha vazn va semirishga olib keluvchi tashqi muhit hamda ijtimoiy omillarning ta’sirini asoslash; milliy an’analar va mentalitetni inobatga olgan holda bolalar va o‘smirlarning jismoniy rivojlanishiga ovqat ratsioni ta’siri modelini ishlab chiqish hamda noto‘g‘ri ovqatlanish oqibatida yuzaga keladigan semizlikning oldini olish samaradorligi va iqtisodiy maqbulligini asoslash; surunkali semirish sababli kasallanishni erta aniqlash, uning tashhislash mezonlarini ishlab chiqish muhim o‘rin tutadi. Shuningdek, aholining milliy mentaliteti o‘ziga xosligini nazarda tutgan holda, tashkiliy model va usullarni qamrab olgan profilaktik dasturlarni takomillashtirish, surunkali semirish oqibatida yuzaga keladigan metabolik buzilishlarni erta aniqlash hamda oldini olishga qaratilgan modelni yaratish kabilar
alohida ahamiyat kasb etadi.