Mavzu: ichki ishlar xodimlari psixologiyasi

2. Sezgi va uning ichki ishlar idoralari xodimlari faoliyatida tutgan o‘rni  

Sezgi  oddiy  psixik  jarayon  bo„lib,  u  moddiy  olamdagi  narsa  va hodisalarning  ayrim  

xususiyatlari    aksidan,    shuningdek,    moddiy  qo„zg„atuvchlar  tegishli  retseptorlarga  bevosita 

ta‟sir etganda organizmda hosil  bo„ladigan  ichki  holatlardan  tarkib  topadi.  Materiya  bizning  

sezgi  irodalarimizga  ta‟sir  etib  sezgi  hosil  qiladi.  Sezgi  a‟zolari  axborotni  qabul  qilib  oladi, 

saralaydi, jamlaydi va miyaga yetkazib beradi.  

Sezgi    a‟zolari    tashqi    olamning    kishi    ongiga    kirib    keladigan    yagona  yo„llaridir.  

Sezgilar    mohiyatiga    ko„ra    obyektiv    olamning    subyektiv  siymosi    hisoblanadi.    Lekin  

sezgilarning    hosil    bo„lishi    uchun    organizm  moddiy  qo„zg„atuvchining  tegishli  ta‟siriga 

berilishi kifoya qilmaydi, balki organizmning o„zi ham qandaydir ish bajarishi darkor.  Kishining  

hayoti    va    faoliyatida    sezgilarning    roli    juda    katta.    Chunki,  ular  bizning  olam  haqidagi  va 

o„zimiz  to„g„rimizdagi  bilimlarimiz  manbai  hisoblanadi.    Inson    tevarak    atrofda    sodir  

bo„layotgan  voqea-hodisalar haqida hamisha axborot olib turishi kerak.  

Ichki   ishlar  idoralari  faoliyatida  ham   sezgining  o„rni  beqiyosdir. Kasbiy  sezgirlik  

his  qilish  jarayonlarini  mashq  qildirish  orqali  rivojlantiriladi. Bu xususiyat faoliyat davomida 

shakllanib boradi. Masalan, yo„l-patrul  xizmati  xodimi  o„z  faoliyati  mobaynida  kelayotgan  

mashina tovushidan undagi texnik nosozliklarni aniqlay boshlaydi.  

Shu    ma‟noda,    sezgilar    ma‟lum    bir    qo„zg„atuvchining    muayyan  retseptorga  ta‟siri 

natijasida  hosil  bo„lgani  uchun  ham  sezgilarning  tasnifi  ularni    hosil    qiladigan  

qo„zg„atuvchilarning    va    ana    shu  qo„zg„atuvchlarga  ta‟sir  qiladigan  retseptorlarning 

xususiyatlariga asoslanadi.