Mavzu; havoda qotadigan bog’lovchi moddalar reja

MAVZU; HAVODA QOTADIGAN BOG’LOVCHI MODDALAR

REJA:

• Bogʻlovchi moddalar
• Havoda qotadigan bog‘lovchi moddalar

3. Havoda qotadigan bog’lovchi moddalar turlari

Bog'lovchi modda deb, suv bilan aralashtirilganda suyuq yoki plastik-xamirsimon massa hosil qilib, ma'lum vaqt o'tgach qotib, qattiq toshga aylanuvchi moddalarga aytiladi.

Bog'lovchi moddalar mineral va organikka bo'linadi. Organik yopishtiruvchi moddalar: smolalar, bitumlar, organik elimlar va hokazolar bu qo'llanmada o'rganilmaydi.Mineral bog'lovchi moddalar havoda va suvda qotuvchi moddalarga hn'linadi. Havoda qotuvchi moddalar faqat havoda qotadi, masalan, ohak gips va magnezial va bog'lovchi moddalar. Gidravlik yopishtiravchi moddalar ham havoda, ham suvda qotadi. Masalan, gidravlik ohak, potlandsement va boshqa sement turlari.

Havoda qotuvchi va bog'lovchi moddalar. Havoda qotuvchi-bog'lovchi moddalardan ko'p ishlab chiqariladigani ohakdir. Ohak sanoatda yuqori haroratda ohaktoshni yoki bo'rni kuydirib olinadi. CaCO, =CaO+C02

Haroratni oshirish va hosil bo'lgan C02 ni reaksiya muhitidan chiqarib olish reaksiyani o'ngga siljitadi. Reaksiya 898—900°C da boradi, ammo, uni 1200°C da olib boriladi. Ohaktoshni kuydirish ko'pincha shaxtali pechlarda, ba'zan esa aylanib kuydiruvchi pechlarda amalga oshiriladi. Bogʻlovchi materiallar (qurilishda) — suv qoʻshib qorishtirganda yopishqoq, hamirsimon muloyim massa hosil qilib, keyin toshdek qotadigan kukunsimon materiallar. Anorganik (mineral) va organik xillari bor. Anorganik Bogʻlovchi materiallar havoda qotadigan va gidravlik xillarga boʻlinadi. Havoda qotadigan Bogʻlovchi materiallar faqat ochiq havoda qotadi, namda esa qisman qotadi yoki umuman qotmaydi. Bularga ohak, gips, eruvchan shisha, gil va boshqa kiradi

Gipsli bog‘lovchi moddalar. Gipsli bog‟lovchilar CaSO4*2H2O ya‟ni tabiiy gipsni kuydirish yo‟li bilan olinadi. CaSO4*H2O- tabiiy gips bu tog‟ jinsidir. Gipsli bog‟lovchi moddalar qanday hosil qilganligiga qarab ikki xil bo‟ladi.