Mavzu: Gruntlarni xossalari, siljishga siqilishga, namlik darajasi

Mavzu:Gruntlarni xossalari, siljishga siqilishga, namlik darajasi

Gruntshunoslik - gruntlar to'g'risidagi fan bo'lgani uchun birinchi galda «grunt» atamasini tushunib olish kerak.

• Gruntshunoslik - gruntlar to'g'risidagi fan bo'lgani uchun birinchi galda «grunt» atamasini tushunib olish kerak.
• Rus quruvchilarining atamasiga nemis tilidagi «grunt» so'zi Petr I davrida Volga daryosini Baltika dengizi bilan birlashtirilgan vaqtdan boshlab kiritilgan. XIX asrga kelib rusquruvchilari orasida «grunt» atamasi to'g'risida ma’lum fikrlar bo'lgan. Grunt deb qandaydir inshoot uchun asos sifatida foydalaniladigan tog' jinslari tushunishgan.

MDHda «Gruntshunoslik» qurilishga bog'liq holda tuproq va grunlarni o'rganishbo'yicha yangi yo'nalish sifatida shakllandi. Uning yuzaga kelishi uchun asosiy kuch tuproqshunoslikda V.V.Dokuchayev ishlab chiqqan genetik yondashuv va P.A.Zemyatchinskiygillarni o'rganishdagi ishlari, 1923 yili gillarni o'rganishda uni ma’lum tabiiy tarixiy sharoitda shakllangan fizik jism deb qarashi sabab bo'ldi.

• MDHda «Gruntshunoslik» qurilishga bog'liq holda tuproq va grunlarni o'rganishbo'yicha yangi yo'nalish sifatida shakllandi. Uning yuzaga kelishi uchun asosiy kuch tuproqshunoslikda V.V.Dokuchayev ishlab chiqqan genetik yondashuv va P.A.Zemyatchinskiygillarni o'rganishdagi ishlari, 1923 yili gillarni o'rganishda uni ma’lum tabiiy tarixiy sharoitda shakllangan fizik jism deb qarashi sabab bo'ldi.

Gruntshunoslik bilan bir vaqtda unga yaqin bo'lgan, fizika-matematika, qurilishi vageologiya fanlari orasidagi fan - gruntlar mexanikasi yuzaga keladi. Uni yuzaga kelishiuchun birlamchi ma’iumotlar sifatida 1925 yili chop etilgan K.Tersagini «Строительная механика грунтов» nomli monografiyasi sababchi bo'ldi. Gruntlar mexanikasida nazariy va qurilish mexanikasini tog' jinslariga ta’sir qilishibo'yicha umumiy qonuniyatlar ko'riladi. Shu bilan birgalikda mexanikaning qonuniyatiga bo'ysunuvchi va ma’lum hisobiy chizmalarda ifodalanuvchi gruntlarning mexanik xossalari birinchi o'ringa qo'yiladi, ularning genezisi natijasida shakllangan gruntlarning geologik xususiyatlari kamroq hisobga olinadi.

• Gruntshunoslik bilan bir vaqtda unga yaqin bo'lgan, fizika-matematika, qurilishi vageologiya fanlari orasidagi fan - gruntlar mexanikasi yuzaga keladi. Uni yuzaga kelishiuchun birlamchi ma’iumotlar sifatida 1925 yili chop etilgan K.Tersagini «Строительная механика грунтов» nomli monografiyasi sababchi bo'ldi. Gruntlar mexanikasida nazariy va qurilish mexanikasini tog' jinslariga ta’sir qilishibo'yicha umumiy qonuniyatlar ko'riladi. Shu bilan birgalikda mexanikaning qonuniyatiga bo'ysunuvchi va ma’lum hisobiy chizmalarda ifodalanuvchi gruntlarning mexanik xossalari birinchi o'ringa qo'yiladi, ularning genezisi natijasida shakllangan gruntlarning geologik xususiyatlari kamroq hisobga olinadi.