Mavzu: gat da tahliliy masalalarni

GATda ma’lumotlar modellari
Geoaxborot tizimida ma’lumotlarni tashkil qilish uslubini, birinchi navbatda,
ma’lumotlar modelini, ya’ni fazoviy ob’yektlarni raqamli tavsiflash usulini tanlash
DTni tanlashga qaraganda ancha muhimdir. Bu shu bilan shartlanadiki, ma’lumotlar
modeli yaratiladigan GATning ko’pgina funksional imkoniyatlarini va u yoki bu
kiritish texnologiyalarining qo’llana olishini bevosita belgilaydi. Axborot vizual
qismini ifodalashning fazoviy aniqligi barobarida, sifatli kartografik material olish va
raqamli kartalar nazoratini tashkil qilish imkoniyati ham modelga bog`liqdir.
Tizimning, masalan, ma’lumotlar bazasiga so’rovning bajarilishidagi yoki monitor
ekranida renderingdagi (vizuallashtirishdagi) unumdorligi GATda ma’lumotlarni
tashkil qilish usuliga jud kuchli bog`liq.
Ma’lumotlar modelini tanlashdagi xatolar GATda zaruriy funksiyalarni realizastiya qilishda va ularning ro’yxatini kelajakda kengaytirishda, loyiha bajarilishining iqtisodiy nuqtai nazardan samaradorligida hal qiluvchi tarzda ta’sir
ko’rastishi mumkin. Ma’lumotlar modelini tanlashga shakllantiriladigan geografik va
atributiv axborot ma’lumotlar bazalarining qimmati bevosita bog`liq.
Ma’lumotlarni tashkil qilish darajalarini piramida ko’rinishida ifodalash mumkin, 2.1-rasm. Ma’lumotlar modeli – bu ma’lumotlarni tashkil qilishning konsteptual darajasidir. Oldingi bobda ko’rib chiqilgan “poligon”, “uzel”, “chiziq”, “yoy”, “identifikator”, “jadval” kabi terminlar “tema” va “qatlam” tushunchalari barobarida aynan shu darajaga tegishlidir.
Ma’lumotlarni tashkil qilishni batafsilroq ko’rib chiqish ko’p hollarda
ma’lumotlar strukturasi deb ataladi. Strukturada “matrista”, “ro’yxat”, “ishoralar
tizimi”, “ko’rsatkich” kabi matematik va dasturchilik terminlari uchrab turadi.
Ma’lumotlarni tashkil qilishning batafsilligi bo’yicha keyingi darajasida mutaxassislar
ma’lumotlar fayllari strukturasi va ularinng bevosita formatlari bilan ish ko’radilar.
Muayyan MBning tashkil qilinish darajasi har bir loyiha uchun yagona hisoblanadi.