Mavzu: garmonik tebranish hosil qiluvchi qurulmalarni loyhalash. Generatorlar guruh: 166a-20 Talaba: Bahramov s rahbar: Haydarov. A toshkent 2022 mundarija

2.6 Garmonik tebranishlarning o'lchov generatorlari
Elektron generatorlar – bu o‘zgarmas energiya tokini har xil amplituda, chastota, shakl va quvvatdan o‘zgaruvchan tok aylantirib beruvchi qurilmadir.
Elektron generatorlar – bu o‘zgarmas energiya tokini har xil amplituda, chastota, shakl va quvvatdan o‘zgaruvchan tok aylantirib beruvchi qurilmadir.
Elektron generatorlar ishlashini prinspial farq qiluvchi ikki turga bo‘linadi.

1. 
   Majburiy tebranish generatori
   
2. 
   Avtotebranish generatori.
   

Majburiy tebranishlar generatori tashqi elektr ta’siri ostida tebranishlar yuzaga keladi. Avtotebranishlar rejimida esa tebranishlar tashqi o‘zgaruvchan kuchlanish bo‘lmaganda ham yuzaga keladi. Bunday qurilmalarni avtogeneratorlar yoki o‘zo‘zida uyg‘onuvchi generatorlar ham deb yuritiladi. Generatsiyalanayotgan signalning shakliga ko‘ra generatorlar yana ikki turga bo‘linadi.

1. 
   Garmonik tebranishlar – bu generatorlar amplitudasi sinus yoki kosinuslar qonuni bo‘yicha o‘zgaruvchan tebranishlarni ishlab chiqaradi.
   
2. 
   Relaksatsion (implusli) generatorlar. Nosinusoidal shakldagi signallarni ishlab chiqaradi
   

Istalgan avtogeneratorning ish prinsipi elektromagnit induksiya hodisasiga asoslangan. Agar mis simdan magnit oqimi o‘tsa, u holda oqim o‘zgarishi bilan g‘altakning uchlarida elektr toki hosil bo‘ladi. O‘zgaruvchan kuchlanish olish uchun o‘ram olinadi. Bu o‘ramdan o‘zgarmas tok oqib o‘tadi va magnit oqimini generatsiyalaydi. Avtomobillardagi bunday qurilma stator deb ataladi. Stator o‘ramlariga o‘zgaruvchan elektr toki beriladi. Iste’mol manbayi bo‘lib, generatorning elektr toki hisoblanadi. Tashqi energiya manbayi hisobiga elektr energiyasi ishlab chiqaruvchi yoki energiyani bir turdan ikkinchi turga o‘zgartiruvchi qurilmaga generator deyiladi. Generatorlar, elektr generatorlari o‘zgarmas tok, o‘zgaruvchan tok generatorlariga bo‘linadi.Generator tushunchasi o‘zgaruvchan va o‘zgarmas tok elektr mashinalariga ham, elektr tebranishlarini hosil qiluvchi asboblarga ham bir xil qo‘llaniladi. Birinchi holda mexanik energiya elektr energiyasiga aylantirilsa, ikkinchi holda manbaning elektr energiyasi ma’lum chastotali, kerakli shakl va quvvatli tebranishlar energiyasiga aylantiriladi. Generatorlar radio uzatish, radio qabul qilish va television qurilmalarda, o‘lchov texnikasida, turli texnologik jarayonlarda, fan va texnikaning turli sohalarida qo‘llaniladi. Ular yordamida ko‘plab elektrotexnika va radioelektronika qurilmalari yaratilmoqda. Impulslar generatori kuchlanish yoki tok impulslari hosil qiladigan qurilma. Generator tushunchasi o‘zgaruvchan va o‘zgarmas tok elektr mashinalariga ham, elektr tebranishlarini hosil qiluvchi asboblarga ham bir xil qo‘llaniladi. Birinchi holda mexanik energiya elektr energiyasiga aylantirilsa, ikkinchi holda manbaning elektr energiyasi ma’lum chastotali, kerakli shakl va quvvatli tebranishlar energiyasiga aylantiriladi. Generatorlar radio uzatish, radio qabul qilish va television qurilmalarda, o‘lchov texnikasida, turli texnologik jarayonlarda, fan va texnikaning turli sohalarida qo‘llaniladi. Ular yordamida ko‘plab elektrotexnika va
radioelektronika qurilmalari yaratilmoqda. Impulslar generatori kuchlanish yoki tok impulslari hosil qiladigan qurilma