Mavzu: Gap. Gap haqida umumiy ma`lumot

Takrorlash uchun savol va topshiriqlar

1. Gap deb nimaga aytiladi ? Gapning asosiy belgilari nimadan iborat ?

2. Gap maqsadga ko‘ra qanday turlarga bo‘linadi ?

3. Darak gap qanday bo‘ladi ? Misollarda izohlang .

4. So‘roq gap va unga xos asosiy xususiyatlar nimalardan iborat . Sof va ritorik

so‘roqni tushuntirib bering .

5. Buyruq gap deb nimaga aytiladi ? Istak gap qanday yuzaga keladi ?

6. Undov gap deb nimaga aytiladi .

7. Tasdiq va inkor gaplarni misollarda izohlang .

8. Gap tuzilishiga ko‘ra qanday turlarga bo‘linadi .

9. Sodda va qo‘shma gapga misollar keltiring .

10.Sodda yig‘iq va sodda yoyiq gaplar qanday bo‘ladi ?

Test savollari:

Shuni bilginki, yaxshi ishlov berilmagan yerdan yaxshi hosil unmaydi. Gapni tarkibidagi ergash gapni bosh gapga bog‘lovchi vositani aniqlang?

A) teng bog‘lovchi

B) ko‘makchi

S) yuklama

D) shart mayli qo‘shimchasi

Qismlari teng bog‘lovchilar yordamida bog‘langan qo‘shma gaplar qanday qo‘shma gaplar deyiladi?

A) ergashgan qo‘shma gap

B) bog‘langan qo‘shma gap

S) bog‘lovchisiz qo‘shma gap

D) murakkab qo‘shma gap
Tarkibida uch va undan ortiq sodda gaplar ishtirok etgan qo‘shma gaplar qanday qo‘shma gaplar deyiladi?

A) bog‘langan qo‘shma gap

B) ergashgan qo‘shma gap

S) bog‘lovchisiz qo‘shma gap

D) murakkab qo‘shma gap
Bosh gapda agar yuklamasi yordamida bog‘langan ergash gap bosh gapning qanday ma’nosini ifodalaydi?

A) payt ma’nosini

B) shart ma’nosi

S) o‘rin ma’nosi

D) sabab ma’nosi
Aralash murakkab qo‘shma gaplar qanday bog‘lovchi yordamida bog‘lanadi?

A) ergashtiruvchi bog‘lovchi

B) teng bog‘lovchilar

S) ohang yordamida

D) javoblar to‘g‘ri
Bir turdagi uch va undan ortiq gaplardan tashkil topgan gaplar qanday gaplar deyiladi?

A) qo‘shma gap

B) bir necha ergash gapli murakkab qo‘shma gap

S) bir necha bosh gapli murakkab qo‘shma gap

D) qismlari uyushgan qo‘shma gap
Murakkab qo‘shma gaplar necha turga bo‘linadi?

A) 1 B) 2

S) 3 D) 4
Qo‘shma gaplar necha turli bo‘ladi?

A) 2

B) 3

S) 4

D) 5
Matndagi tinish belgilaridan keyin qanday bog‘lovchi vositalarni qo‘llash mumkin?

Aqling bo‘lsa, biron narsani o‘rgan, . . . . o‘quvsiz aql ko‘ylaksiz tana, yoinki beqiyofa odamdir, . . . . ilmni aqlning yuzb deyishadi-ku.

A) shuning uchun, go‘yo

B) yoki, balki

S) chunki, axir

D) lekin, xatto

Qaysi qatorda qo‘shma gap berilmagan?

A) Ilm inson ro‘zin ochar, qulog‘in ochar, fan miyaga idrok bilan yorug‘lik sochar

B) Bilim o‘z sohibini qashshoq qilmaydigan bitmas-tuiganmas boylikdir, o‘g‘ri va qalloblar uni hech o‘g‘irlab ololmaydilar.

S) Inson tanasidagi sog‘lom aql, eng kichik vujudda jamumjam bo‘lgan beqiyos buyuklikdir

D) Aql bu – yolqinlanuvchi oyna, nur taratadi-yu, o‘zi muzdek qolaveradi.