Mavzu: Futbol o`yinida harakatlanish texnikasini o`rgatish. (burilish)

Toshkent viloyati Chirchiq davlat pedogogika instituti

Mustaqil ish

Mavzu: Futbol o`yinida harakatlanish texnikasini o`rgatish. (burilish)

Bajardi: Xaydaraliyev Samandar.

Tekshirdi: Shermatov Maqsud Najimovich.

CHIRCHIQ 2021

Mavzu: Futbol o`yinida harakatlanish texnikasini o`rgatish. (burilish)

Reja:

1. 
   Harakatlanish texnikasi.
   
2. 
   Burilish priyomlari.
   

Futbol texnikasining klassifikatsiyasi texnik priyomlarni umumiy (yoki o`xshash) spetsifik belgilarga qarab guruhlarga bo`lishdan iborat. O`yin faoliyati harakteriga qarab futbol texnikasida 2 ta yirik bo`lim ajratiladi: 1- maydon o`yinchisi texnikasi 2- darvozabon texnikasi. Har qaysi bo`li mesa quyidagi: harakatlanish texnikasi va to`pni boshqarish texnikasi bo`limlariga bo`linadi. Kichik bo`limlar turli usullarda ijro etiladigan konkret texnik priyomlardan: harakatlanish texnikasi va priyomlari va usullaridan iborat. Bulardan maydon o`yinchilari va darvozabon foydalanadi. Ammo ayrim priyom va usullar o`zining muayyan turlariga ega. Usul va turlarda harakatning asosiy mexanizmi bo`lib, detallaridagina farq bo`ladi. Har xil priyom, usul va turlarni ijro etish shartlari futbol texnikasi yanada turli tuman qiladi. Futbol texnikasining harakteristikasi maydon o`yinchisi va darvozabon uchun umumiy kichik bo`lim bo`lgan harakatlanish texnikasidan boshlanadi. Harakatlanish texnikasi quyidagi priyomlar guruhini o`z ichiga oaldi: yugurish, sakrash, to`xtash, burilish. O`yin vaqtida harakatlanish texnikasi priyomlardan xilma-xil tarzda qo`shib foydalaniladi. Mana masalan, yugurishning xilma-xil priyomlarini sakrash, to`xtash, burilish bilan birga qo`shib olib borish futbolchi harakatlanishi-

ga xos xususiyat hisoblanadi. Harakatlanish texnikasi priyomlarini keragicha hamda complex

tarzda qo`llanish ko`p taktik vazifalarni (to`p olish uchun ochilish va raqibni chalg`itish, pozitsiya tanlash, o`yinchini to`sib olish va h.k.) samarali hal qilish imkonini beradi.

Burilish yordamida futbolchilar tezlikni minimal kamaytirib yugurish yo`nalishni o`zgartiradilar. Odatda turgan joyda burilgandan keyin start harakatlari boshlanadi. Burilish shuningdek zarba berish, to`pni olib yurish va fintlarni ayrim usullarini bajarish texnikasi tarkibiga kiradi.

Burilishning quyidagi priyomlaridan foydalani-

ladi: hatlab o`tib burilish, sakrab burilish, tayanch oyoqda burulish. O`yin sharoitiga qarab yon tomonlarga va orqaga burilish mumkin. Burilish turgan joyda ham, harakat paytida ham ijro etilaveradi.

Hatlab o`tib burilganda qisqa-qisqa 2-3 qadam tashlash hisobiga kerakli yo`nalishiga qarab olinadi. Harakat yo`nalishini to`satdan va tez o`zgartirishda sakrab burilish samaraliroqdir. Bu ish burilish tomonga aktiv depsinib bajariladi. Silkinish unchalik baland bo`lmasa ham to`la to`kis bajariladi.

Tayanch oyoqlarda burilishning 2 turi bor: 1- burilish yo`nalishidan uzoqdagi oyoqqa tayanib buriladi. Bunda futbolchi gavda og`irlik markazi o`qining proyeksiyasini tayanch satx chegarasidan chiqarib tayanch oyoq uchida burilish tomonga aylanadi. 2- harakat yo`nalishida yaqin oyoqqa tayanib buriladi, gavda og`irlik markazining o`qi burilish tomonga ko`chadi. O`takziladigan oyoqni ham shu yo`nilishda tayanch oyoqning old tomoniga chalishtirib qo`yiladi. Burilish sal bukilgan tayanch oyoq uchida bajariladi. Burilib tepish to`pning uchish yo`nalishini o`zgartirish uchun qo`llaniladi. Bunda tushib kelayotgan yoki pastlab uchib kelayotgan to`pni oyoq yuzining o`rta qismi bilan tepiladi. Burilib peshona bilan zarba berish to`pning uchish trayektoriyasini o`zgartirish kerak bo`lganda qollaniladi.