1.1-масаланиex функция қийматини ҳисоблашдаги рекурент формула асосида ҳисоблашни блок схемаси(1.1-блок схема)ни ва дастурини тузамиз. Масаладаги берилганлар асосида кўрсатилган усулда ҳисоблашнинг алгоритмини 1.1-жадвалда берамиз .
1.1-jadval
Берилганлар
Белгилашлар
матн бўйича
дастур бўйича
Ҳисоблаш аниқлиги
=10-5
E=0.00001
Берилган аргумет
X=0.5
X=0.5
Бошланғич қиймат
u0=1, S0= u0
u(0)=1, S(0)= u(0)
Йиғиндини қўшилувчисини ҳисоблаш формуласи
uk=x(uk-1)/k
U(k)=X*u(k-1)/k
Йиғиндини ҳисоблаш формуласи
Sk=Sk-1+ uk ,
k=1,2,...,n
S(k)=S(k-1)+ u(k) , k=1,2,...,n
Ҳисоблаш аниқлигини текшириш шарти
ABS(U(K))< E
Ҳисоблаш натижаси
Sn
S(n)
#include using namespace std; int k; double s, x, e, u[20]; int main() { cout <<"x = ? "; cin >> x; cout <<"e = ? "; cin >> e; s = 0; u[1] = 1; k = 1; g: u[k+1] = x * u[k]/k; s += u[k];k++; if(fabs(u[k]) > e) { goto g; } cout <<"his.son k= " < } 1.1 – блок схема
Синус ва косинус функцияларининг қийматини ҳисоблаш Синус ва косинус функцияларининг қийматини ҳисоблаш учун уларнинг Маклорен қаторига ёйилмасидан фойдаланамиз:
(1.3)
(1.4)
(1.3) , (1.4) қаторлар х нинг катта қийматларида секин яқинлашади. Синус ва косинус функцияларнинг даврийлигини эътиборга олган ҳолда уларни 0x/4 оралиқда ҳисоблаш етарли бўлиб, қуйидаги рекуррент формулалардан фойдаланиш мақсадга мувофиқдир.
(1.5)
(1.6)
Юқоридаги (1.5) қатор (0, /4) оралиқда ишораси навбатлашувчи ва ҳадлари модуллари бўйича монотон камаювчи бўлганлиги учун қаторнинг қолдиқ ҳади - Rn ни баҳолаш қуйидагича бўлади:
Худди шунингдек, (1.6) қатор учун эса,
Демак, бўлганда Sinx ва Cosx ларнинг қийматларини ҳисоблаш жараёнини кўрсатилган сонидан модуль жиҳатидан кичик бўладиган қатор ҳадини олингунча давом эттириш кифоядир.