Мавзу: Фридерик Францишек Шопен: ижодий ва ҳаёт йўли Кириш



Download 88,61 Kb.
bet2/5
Sana16.04.2022
Hajmi88,61 Kb.
#556786
1   2   3   4   5
Bog'liq
shopen 53 pages

Шон-Шуҳрат йўлларида
Шопен пианиночи ва бастакор
1829-йилнинг 1-августида Шопен оиласига у ва унинг ҳамроҳлари венага бир кун олдин келганларини маълум қилди. Бу ҳамроҳлар ёш ҳуқуқшунос Ромуалд Губе (1803-1890), антиквар ва шоир Игнасй Маcиежеwски, Варшава шифокорининг ўғли - композитор оиласининг дўсти - Alphonse Brandt ва Марсел ва Wладйслаw Cелински еди. Уларнинг йўли Краков орқали ётар, улар бутун бир ҳафта давомида қолди қаерда, қадимий шаҳарни кашф, уруш охиригача бўлган. ХВИ асрлар давомида Полша, унинг саройлари ва ибодатхоналари пойтахти еди. 23 июл куни Шопен ва унинг ҳамроҳлари Краковдаги Жагиеллония кутубхонасига ташриф буюришди. Ойcов ва Пескова Скала, шу жумладан, шаҳарнинг чиройли атрофи, ташриф сўнг, улар Жануби-ғарбий бошчилигидаги, Биелско ўтиб ва, бескидс этагида ўтиб, Moravia ўзларини топди, улар Вена олиш учун кесиб керак еди қайси.
Албатта, Шопеннинг биографлари Бетховен ва Шуберт яқинда яшаб, ишлаган ва Моцарт ва Haydn хотиралари ҳали янги бўлган шаҳарда чуқур кўчиб юрганини тахмин қилишга ҳақлидирлар. Вақт Вена mores билгувчи, Шопен ешитган ҳеч шубҳа йўқ, нафақат бу буюк усталари асарлари, лекин ҳаётларининг ҳикоялар, айниқса, сифатида, қисқа Шопен ва унинг дўстлари келишидан олдин Австрия пойтахти Бетховен ва Schubert дафн етилади, ва бу даҳшатли ҳаяжон Deathbed Салиери кар Бетховен ҳикоялар уринишлари Mozart томонидан заҳарланиш еътироф уйғотди олдин. Шуни ҳам таъкидлаш керакки, венага келган заҳоти Шопен санъат галереясига ташриф буюриб, музейларга ташриф буюриб, рассомлик, ҳайкалтарошлик ва меъморчилик асарларини ўрганади. Венада уч ҳафта қолиш Шопен янги тажрибалар катта миқдорда олиб, танишлари ва муваффақият.
Ўша пайтда унинг ески дўстлари Вурфел ва Нидецкий Венада яшаган ва улар Шопенга кўп жиҳатдан ёрдам берган. Тўғрисини айтганда, унинг сафаридан мақсад Вена кейинроқ чақирилгани каби "дунёнинг мусиқий пойтахти" ҳаётига шўнғиб, у ердаги баъзи асарларини чоп етишга ҳаракат қилиш еди. Шунинг учун ҳам Елснер ўз ёқимтойини тавсия хатлари билан, жумладан пианино асарларини босадиган Odeon компанияси егасига Бетховеннинг яқин дўсти Tobias Гаслингер (1787-1842) нашриётига тақдим етди. Гаслингер катта хушмуомалалик билан Фридерикни қабул қилди ва яқин келажакда унинг ўзгаришларини озод қилишга ваъда берди. А Моцарт мавзу. Кейинги йилда бу тафовутлар аслида гаслингер томонидан чоп етилган, бироқ у сонатани нашр етишга ваъда берган бўлса - да, бошқа чопон асарларини чоп етишга шошилмаган-чопоннинг ўлимидан сўнггина чоп етилган. Шопен машҳур пианиночи, ўқитувчи ва композитор Карл Cзерний (1791-1857) билан учрашиб, унинг ўқувчилари ўйинини тинглади. У Бетховеннинг дўстлари-машҳур скрипкачилар Игназ Шуппанзиг (1776-1830), Иосиф Маиседер (1789-1836) ва бошқа кўплаб усталар билан саккиз ёшли бола сифатида ижро етган фортепиано консертини Wожтече Жировз жумладан дирижёрлар ва бастакорлар билан учрашди.
Барча Вена мусиқачилар жуда ишлари ва Фридерик ижро маҳорати таъсирланиб, ким бир қатъият билан камтарона тарзда сақлаб, ва улар омма Венада амалга ошириш учун уни кўндира бошлади, унинг қариндошлари ва дўстлари аллақачон Варшавада айтдим еди, деб туриб, Шопен у билан Моцарт ва бошқалар мавзусида ўзгаришлар мусиқий материаллар олиб. Rondo деган a ла Кракоwиак. 8 август куни Шопен оиласига "мусиқа академияси" да иштирок етишга рози бўлганини маълум қилди, чунки миллий концертлар кейинроқ чақирилди ва 12 август куни у бундай концертда кеча ҳақ талаб қилмасдан ижро етганини ёзди. Бу сўнгги ҳолат Кертнертҳеатер директори мажбур (Cаринтҳиан дарвозаси театр), бир балет бастакор (ким, аммо, бу соҳада унинг камтарона хизматлари учун емас Вена мусиқа тарихи кириб, лекин Гиулиетта Гуиccиарди ери сифатида, кимга Бетҳовен "Moonlight Sonata" бағишланган), Count wензеленберг (1783-1839) консерт ташкил тезлаштириш учун.
Шопеннинг оиласига ёзган мактубларидан ва Вена матбуотининг шарҳларидан ҳам кўпроқ, биз унинг чиқишлари катта муваффақият билан бирга бўлганини биламиз ва унинг иши ва ишлаш тасвирининг ўзига хослиги, ҳар қандай аффектация ва аффектацияга бегона еканлиги билан алоҳида таассурот қолдирди. Шу жиҳатдан 1829-йилнинг 20-августида "умум театр" газетасида чоп етилган тақриз айниқса ошкор бўлмоқда. Шопеннинг биринчи Вена концертининг ушбу шарҳидан парча бўлиб, у пианино тарихчилари учун жуда қимматлидир:
У гўзал, балки, албатта, жуда машҳур истеъдод нафақат кашф етилди, чунки " Шопен, ажойиб еди. Унинг ижро етиш, шунингдек, унинг таркиби, қайси, бу ҳақиқат, биз фақат фарқларни ешитган, бу йигит барча бравура учун жиҳод емас, деб кўринади қилади муайян камтарлик, бор - у ўйнаб билан қийинчиликларни енгиб бўлса-да, бу ерда енгиш учун ажабланарли бўлиши керак, virtuoso пианино ватанида-лекин деярли суралар соддалиги билан катта томошабинларга мусиқа етказиш учун ҳаракат қилади. Ва тасаввур қилинг, у буни қилди-очиқ фикрли томошабинлар унга саховатли қарсак чалиб беришди. Унинг сенсорли, ёқимли ва ишончли бўлса-да, бизнинг виртуозларимиз биринчи барлардан, маркировка (товушлар) каби ўзларини намоён қиладиган ёрқинлиги жуда кам, чунки виртуоз учун зарур деб ҳисобланган риторик апломбдан ҳеч қандай ҳолда оқилона одамлар билан гаплашадиган одам каби. У ўйнайди, жуда секин, ҳолда impetuous жасорат учун қайси рассом нинг дарҳол мумкин ажрата дан Ҳаваскор, аммо бизнинг нозик ва чуқур теран, жамоатчилик дарҳол кўриб, бир ғалати, ҳали машҳур бўлмаган бола бу рассом, ва бу оқшом холис кузатувчи бор, бир яхши имконият кўриш учун қандай юксак маънавий белги бизнинг давлат, ким кўрсатди ўзини ҳақиқий билимдони, билиш ва тўлаш хотирасига ҳурмат бажо етиш учун санъат virtuoso, бирон-бир тарзда емас, балки бир ostentatious, лекин у жуда олижаноб ва жуда хуш келибсиз...
У хушбўй гуллар ва пишиб мева билан қопланган бир гўзал, ёш, еркин ўсаётган дарахт каби бизга пайдо ўйин каби, шунинг учун у ҳам янги фигуратионс, янги оятларни, янги шакллари, унинг таркиби original хусусиятлари қанчалик кўп ва қимматли кўрсатди, жорий йилда, биринчи, иккинчи ва тўртинчи ўзгаришлар, final полонаисе қадар Моцарт мавзуни ривожлантиришда. Ўзининг одатий соддалиги билан ёш виртуоз концертнинг охирида Бетховен ва Ҳуммелдан ташқари тан олинган томошабинларимиз олдида Еркин тасаввур билан ижро етишга рози бўлди."
Шопеннинг иккинчи консерти ҳақида ўша шарҳловчи томонидан ўта сермазмун изоҳ берилган: "бу ёш йигит ўзининг ўйин техникаси ва ёзиш техникаси консертчиларнинг умумий қабул қилинган шаклларидан сезиларли даражада фарқ қилишига қарамай, ўз йўлидан бориб, бу йўлда муваффақиятга еришади. Фарқи шундаки, мусиқа яратиш истаги хурсанд қилиш истагидан анча устун туради."
Кўп ўтмай, бошқа бир газета "нозик тегиниш" Шопен ва "асарларининг даҳоси"ни қайд етган еди. Матбуотда Шопеннинг "энг катта қийинчиликларни" енгиши осонлиги ҳам қайд етилиб, " унинг композицияларида оркестрни фортепиано билан қизиқарли комбинация орқали бирлаштиришга жиддий интилиш сезилади."Бу Шопен асбобсозлик биринчи босма есла. Ниҳоят, Шопеннинг чиқишлари ҳақида гапирар екан, "Умумжаҳон мусиқа газетаси" (18 ноябр) "каркасининг ажойиб нафосати", "техникасининг таърифлаб бўлмайдиган тўлиқлиги" ва "юксак даҳолар тамғаси билан белгиланган асарлари"га жўшқин баҳо берди.
Шундай қилиб, аллақачон 1829 йилда, кимнинг вакиллари зўрға мусиқа асосий мактаб ҳисоботида сал олдин Елснер киришини билган хорижий матбуот, Шопен нисбатан epithet "даҳо" ишлатилади ва бир овоздан унинг иш ва ижро маҳорати ўзига хослигини қайд етди. Шопен оиласига муваффақият ҳақида ёзган - Вена журналист ифодасини фойдаланиш - "деярли суралар соддалиги билан", лекин ҳар доим уни ажратиб дўстларига миннатдорчилик деб доимий туйғу билан. "Мен Вурфелнинг менга қанчалик яхши еканлиги ҳақида ёзмайман, чунки уни таърифлашнинг иложи йўқ", - деб унинг мақолаларидан бирида ўқиймиз. електрон почта. Бу Полша меҳмон Wурфел бир шогирди кўриб, баъзи Вена мусиқачилар олиб Шопен томон аниқ Wурфел нинг ота муносабат еканлигини мумкин, Вена кўринишида Варшава backwater бир хил еди, чунки. Шопенга ҳавасманд Маҳлиё бўлиб қолган журналист Благетка унга Варшавада ўқиганидан ортиқ ҳеч нарса ҳайрон қолдирмаганини жуда беозор гапириб берди. "Мен унга ҳатто энг катта ешак ҳам Живний ва Елснердан ўрганиши мумкинлигини айтдим", - деб ёзади Шопен оиласига, афтидан, бу гапдан хафа бўлган.
Шопен мумтоз анъаналари билан синдириб ҳеч қачон - Бач ва Моцарт унинг ҳаёти давомида мусиқа санъати пиннаcлес унга қолди-лекин у, буюк рассом сифатида, бу усталари ishida "келажак оятларини" кўрдим, унинг ўқитувчилар кўзига бориш қийин бўлган нарса, ва фақат кўрдим, балки қидирув қаратилган бўлиши керак, нима йўналишда тушуниб. Ва икки йил Mozart мавзусида ўзгаришлар биринчи бажариш кейин, бу мусиқа тинглаш, Schumann, ким, Вена танқидчилар каби, Елснер ҳисоботида мазмунини билмасдим, Шопен ҳақида тарихий бўлди сўзларни ёзган: "шапка офф, жаноблар, [бу] бир даҳо."
Август куни 19, Шопен ва унинг ҳамроҳлари Прага учун Вена тарк, улар фақат уч кун қолди қаерда, "емас, балки фойда ҳолда," Шопен оиласига мактубида деди сифатида. Унинг болалик бошидан бошлаб, Шопен Чех учрашди ва улар учун бир илиқ ҳамдардлик ҳис - Живнй учун биринчи, ким унинг талаба бут, кейин Wурфел учун, бастакор бутун оила энг яқин дўстларидан бири бўлди ким, Жаворк учун, ким билан Фридерик ҳам бошқа Чехия мусиқачилар билан учрашди.
Бу сафардан олдин ҳам 1829 йилнинг баҳорида Фридерик италиялик Карло Солива (1792-1851) синфида Варшава консерваториясида таҳсил олаётган ёш хонанда Констанс Гладкоwска (1810-1889) билан учрашди. Гладковская Фридерикнинг биринчи муҳаббатига айланди. Дўсти Wожcиечоwски мактубида, у еътироф:"... Мен, еҳтимол, афсуски, ўзимнинг идеалим бор, мен олти ой давомида гапирмасдан хизмат қилишим керак, бу мен орзу қилган хотира бўлиб қолди adagio деган мени шу валсни ёзишга руҳлантирган консертимдан бугун ерталаб сизга юборяпман."
Бу Шопен қўшиқ истаган топган севги бу ёш туйғу таассурот остида еди (original версияда), кейин биз кейинчалик муҳокама қилади ф minor консерт секин ҳаракати, ва Д флат mayor валс Wожcиечоwски мактубида зикр, қайси вафотидан кейин фақат чоп етилган 1855. Бу валс, биз тилга олган валтзларнинг ҳар қайсисидан кўпроқ "шоирона" хусусиятларга ега бўлиб, унинг келиб чиқиши Шопеннинг келтирилган мактуби мазмунидан англаш қийин емас. Унинг ижодида валс лирик миниатюрага айланди; унинг яратилишига туртки самимий ва романтик тажрибалар бўлиб, шеърий улуғворлик бу композициянинг дастлабки барларида мужассамлашган.
Унинг ўлимидан олдин Гладковская Шопеннинг барча мактубларини ёқиб юборди ва биз композитор ҳақидаги roman ва романлар муаллифлари томонидан уларни қамраб олган турли йўллар билан жуда кўп ёзилган муносабатларини ҳукм қилишимиз қийин. Лекин Шопеннинг биз келтирган ўз мактубидан ёшларча жазавали сўзлар унинг ҳис-туйғуларининг самимийлиги ва софлигини ҳукм қилишга имкон беради. Характернинг баъзи хусусиятлари ва Гладковскаянинг кўриниши хушёқишни уйғотади ва унинг бир оз ғамгин юзига ва теран кўзларига қараб, оддий соч турмаги билан бошида, шунинг учун ўша пайтдаги рассомларнинг ям-яшил коиффурларидан фарқли ўлароқ, сиз 19 ёшли Констанснинг туйғусини тушуна бошлайсиз Бу, еҳтимол, ҳатто кейин табиатан француз боқич формуласини тушуниш, ўз ёши бир даҳо уйғотди еди: "сиз қўлларингиз билан худоларга тегманг керак, зардоб Бармоқларингиз қолади, чунки."Ҳар қандай ҳолатда ҳам Фридерик дастлаб Царевичнинг ёрдамчилари-де-Камп ва бошқа suitors компаниясида пайдо бўлган Констансдан узоқлашди. Ўша пайтда Варшавада иккита константа бор еди, деб айтишимиз мумкин: бири Шопеннинг истеъдодини ва бош атрофини ёритиб турган Шуҳрат ҳаловатини қадрлаган истеъдодли, сезгир ва мусиқий қўшиқчи бўлса, иккинчиси, худди "ўлмас севикли" каби хаёлида яшарди. Яқинлашиш Констанс билан Фридерик муносабатлар уни бирга ва кейин унинг таркибини ўйнаб ва унинг илтимосига қўлбола билан бошлади. "Шопеннинг консертлари Моцартнинг жанр талқини ҳамда умумий лирик ранг-баранглиги билан яқин. Булар Бетховеннинг консертлари каби оркестр билан яккахон чолғу асбобининг драматик мусобақалари емас; улар Чайковский ва Рачманиноффнинг консертлари каби пианино-оркестр симфоник шеърлари емас. Аслида, бу пианино асосий рол ўйнайдиган палата виртуоз қисмлари", деб ёзади А. Соловцов. Албатта, барча хорижий усталардан Моцарт энг яқин kishi еди Чопиш Учун. Аммо, "Моцарт даҳосини ҳурмат билан еъзозлаб", Лисзтнинг гувоҳлик беришича, Шопен буюк Салзбургериан мусиқасини жуда ўзига хос идрок етган ва тахмин қиламизки, унда ўз асарларини имлаган поетик хусусиятларни кўрган. Бироқ, Моцартнинг иши аллақачон романтик тенденцияни бошлаганлигини англаган Шопен емас, балки Моцарт ва Салиери ёзган рус шоири ҳам Шопеннинг кейинги пианино концертида ишни якунлаётганини ёзган еди: бу Пушкиннинг Болдин кузи ва Шопеннинг сўнгги Варшава кузи еди...
Шопеннинг поетикаси масаласига қайтадиган бўлсак, айрим хулосаларни чиқаришимиз мумкин. Шахсий element композиторнинг ахлоқий ва естетик интилишлари билан белгиланадиган образлар соҳасида муҳим рол ўйнайди. Аммо бу ерда индивидуалистик изоляциядан кўра, бу шахсий принципнинг романтик тарзда мужассамланиши ҳақида гапириш тўғри. Шопен мусиқасида инсонни юксалтирувчи ҳис-туйғулар ҳақидаги романтик туш, унинг шахсий кечинмалари, муҳаббат ўйлари ва табиат тафаккуридан туғилган поетик ҳаяжон образлари намоён бўлади, бу еса, айниқса, гўзал туюлади, холос бу севгининг меҳрида. У ўз она халқини севади, чунки лекин Шопен асарлари қаҳрамони, унинг атрофида ҳақиқатга ўзини ёпиб емас, улар билан фахрланади, ва (реакцион романтик "сирли" ва "тушунарсиз" белгилар фарқли ўлароқ) уларга ўзини қарши ҳеч қачон, лекин аксинча, улар билан бирликда Полша халқининг миллий хусусияти сифатида Шопен мусиқа идрок унинг куч ва ҳаёт муҳаббат манбаи, топади - ва
1830-йил 17-мартда Шопен Варшава Миллий театрида ўзининг биринчи кўринишини ф Minor консертини (Курпински томонидан ўтказилган) ва Фантасияни ижро етди. 22 март куни унинг театрдаги иккинчи чиқиши бўлиб ўтди. Зал жойланди ("яна 900 га яқин одам йиғилди", - дейилади газеталар ертасига хабар берган хабарда). Кейинчалик мавжуд бўлган, аммо ҳозир биз учун мутлақо тушунарсиз бўлган анъанага кўра, асосий асарнинг алоҳида қисмларини бошқа муаллифлар томонидан мусиқа ижроси билан алмаштирилди. Шундай қилиб, Шопен консертнинг биринчи қисмини ижро етгач, Берионинг ўзгаришлари амалга оширилди, фақат кейин Шопен ўз консертини ўйнаб тугатди. Иккинчи бўлим бошланди "Rondo деган a ла Кракоwиак", шундан сўнг Маиерова Солива томонидан басталанган бир ариа қўшиқ, ижро етди. Кечки тақризлардан бирида айтилганидек, "севимли халқ қўшиқлари" (аслида бу "халқ қўшиқлари" ни поляк композиторлари Ян Stefani ва Курпински басталаган) танлаган Шопеннинг импровизацияси билан якунланди.
Варшава матбуоти иккала концертга ҳам жавоб берди. "Тақдир Шопенни полвонларга, Моцартни еса немисларга берди", - деб ёзган еди бир шарҳловчи. Мокҳнацкий дўсти ҳақида бир неча мақола қилди. Шопен учун буюк келажакни башорат қилиб, Мокҳнацкий ф minor консертининг секин ҳаракатланиши, " мусиқий даҳонинг бу асл асари ёш виртуозимизни Европанинг илк санъаткорлари билан бирга қўяди."Миллий ғурур туйғуси билан, Мокҳнацкй Венада Шопен муваффақияти унинг бутун дунё бўйлаб Шуҳрат бошланиши белгиланган ва тез орада у ешитган ва бошқа пойтахтлари, шунингдек, Европада учун ўлпон тўланади, деб таъкидлади. Ўша пайтда Шопен режалаштирган янги консерт сафарлари ҳақида миш-мишлар тарқалиб, матбуотга кириб бораётганди ва у, хусусан, Италияга ташриф буюриши тахмин қилинганди.
Шопеннинг хорижий safari масаласи, еҳтимол, унинг оиласи ва дўстлари учун ундан кўра қизиқроқ еди. Ватанида унинг ёрқин мусиқачи сифатида обрўси мустаҳкам бўлиб, Вена матбуоти ва жамоатчилигининг шарҳлари полшалик ватанпарварларни ўз ватандошлари жаҳон еътирофини қозониши ва шу билан унинг юксак ютуқлари Липински ва Сзйманоwска чиқишлари билан тасдиқланган она санъатининг шон-шуҳратини ўрнатиши мумкинлигига янада ишонтирди. Шопеннинг ўзи инновацион жасурлиги билан ажралиб турадиган ижодий ғояларга чўмган, аммо йигит танлаган ижодий йўлининг тўғрилигига ишончи комил бўлиб, консертлари, етудлари, ноктурналари, мазуркаларини ёзганида унинг олдида миллий ва асл санъатнинг янада кенг уфқлари очилди.
Шопеннинг ота-онаси ва дўстлари унинг дунёнинг бошқа қисмларига сафарини шошилинч зарурат деб ҳисоблашган. Жамоат доираларида чет еллик виртуозларнинг ҳокимияти сўзсиз тан олинганлиги ҳақидаги еътирозлар бартараф етилмади. Шунинг учун, миш-мишлар кучли тарқатилган, масалан, Мария Шимановская баъзи Европа машҳур билан синфлар учун гўё фақат туфайли бундай муваффақиятга еришган (афсуски, бу миш-мишлар ҳали "товушлар маликаси" таржимаи ҳоли ғойиб йўқ, ҳатто бизнинг вақт ичида Hummel ёки майдон талабаси деб аталади). Шунинг учун ҳам Шопенни "полякМоцарт" ва "Паганини пианино" деб атайдиган одамлар ахир у ўз санъатини Ғарбнинг бирор жойида мукаммаллаштириши керак еди, деб ҳисоблашган. Кейин, ва фақат кейин, у "ҳақиқий" машҳур ўзи бўлади.
Салафлари ва замондошларининг тажрибасини ўрганиш ҳеч кимга, ҳатто энг буюк санъаткорга ҳам фойда келтира олмаслигига шубҳа йўқ. Лекин, еҳтимол, ҳатто энг visionary ихлосмандлари улуг ъ Шопен қилмади тушуниш тўлиқ деб Калкбреннер бошқа мусиқачилар, қайси еди мўлжалланган кейин ўқитувчи Шопен еди pygmy нисбатан ёш еркаклар, очилган ичида камтарона лофт бўйича Кракоwские прзедмиеścие янги даврнинг мусиқа ва хонандалик санъати, маркировка бу йил Варшавада нашр гўзал биринчи туғилган полша мумтоз мусиқа, хилма-хил билан хусусиятларига мисли кўрилмаган пайтгача тенглик, чизилган дан миллий манбалари.
1830нинг ёзи нафақат Шопеннинг ҳаётида жуда безовта еди, у қаттиқ ишлади ва келажак режаларини, балки бутун Полша пойтахтини ҳам кўриб чиқди. Май ойининг охирида император Nikolay Варшавага келди ва ҳарбий жамият Николайнинг ҳибсга олиниши билан бошланиши керак бўлган давлат тўнтариши режасини илгари сурди. Бироқ, жамиятнинг инқилобий фикрловчи аъзоларининг режаси амалга оширилмади, чунки у кўпчиликнинг қўллаб - қувватлашига жавоб бермади ва бундай қўллаб-қувватлашни қидириб, бу Жасур режанинг муаллифлари полшалик ватанпарвар ёшлар билан алоқаларни мустаҳкамлашга киришди.Шопен. уз Айни пайтда, император, Варшавада қолиш пайтида кўрсатилган оппозицион ҳиссиётлардан жаҳли чиқиб, " Сежмни совуқ, таъна-дашномли нутқ билан ёпди; у Варшавани очиқдан-очиқ норозилик билан тарк етди. У халқ тез орада мустақиллик учун кураш шошилманг, деб тахмин емас, чеклаб ёки салафий томонидан берилган еркинликларини бекор қилиш режалари билан Полша тарк, "унинг салафий томонидан берилган еркинликлари" ҳақида сўзлар Полша тарихчи, ёзади, бироқ, Искандарнинг такрорий сиёсатининг аниқ таърифи сифатида еътироф етилиши мумкин емас. Мен Полшага нисбатан. Полшада атмосфера ҳар куни иссиқроқ еди. Мокҳнацкй билан суҳбатлардан, ким ўша пайтда аллақачон махфий ташкилотлар бутун бир тармоқ раҳбарларидан бири еди, Шопен кўп маълум бўлиши мумкин, лекин у қўзғолон аланга бу йил ноябр ойида Варшава қўлга деб тахмин қилган бўлса, у келгуси ойларда унинг кетиши учун бир санани белгилаш ҳеч қачон.
22 сентябр куни Шопен карнайлар ва тимпани бундан мустасно, тўлиқ оркестр билан "катта аудитория олдида ўз уйида Одил тугалланган "е minor" консертини ижро етди."Ҳар доимгидек, Варшава матбуоти бу спектакл ҳақида жамоатчиликни хабардор қилди. 11 октябр куни бастакор Варшавада ўзининг сўнгги оммавий кўринишини яратди. Биринчи ҳаракатда у е minor консертини ижро етган (Солистнинг хор билан ария томошасига бўлинган). Иккинчи ҳаракатда Шопен Полша мавзуларида фантазия ўйнади. Ҳатто унинг ҳимояланган, ярим-ҳазил ифодалар бизга у Солива ўтказилган сўнгги консерт, катта муваффақият еди, деб хулоса қилиш имконини беради. Бу йил Шопен еътибор бошқа оятларини олиб, қайси, аммо, у норози еди, ҳатто кейин у фавқулодда сcрупулоуснесс билан ажралиб еди, қайси уни ҳар қандай тарзда унинг номи атрофида реклама ҳйпе ўхшаш ҳар бир нарса учун аламли асабийлашиш билан муносабат қилди.
У асосий мусиқа мактабидаги курсдоши Антоний Орловский ф minor консертидан мавзуларга мазуркалар ва уолтзларни басталаганидан норози бўлиб, ундан бу парчаларни нашр қилмасликни қаттиқ сўраган, шунга қарамай, ҳали ҳам чоп етилган. Шопен газетанинг муҳаррири билан жуда ғазабланди "Куржер Wарсзаwски"Лудwик Дмусзеwски 1830-йил 17-апрел сонида чоп етиш учун шоир Леон Ulrich (1811-1885) нинг" Фридерик Шопенга фортепиано консертини ижро етиш "ва Шопеннинг мусиқасини" уйқу қалбини уйғотувчи мағрур қўшиқ " деб таърифлайди.
Шопен октябр куни унинг бажариш билан хурсанд бўлди 11, лекин, унинг одатий нозик билан, Солива бутун консерт бўлиб ўтди бўлган юқори даражада тегишли: "Солива уй менинг балл олмаган бўлса, уларни кўриб, ва мен headlong учиб мумкин емас, бундай тарзда уларни ўтказилган, мен у кеча бўлар еди қандай билмайман, лекин у бизга жуда кўп чеклаб муваффақ бўлди, деб Шопенни яқиндан билган одамларнинг (масалан, Жозефа Косcиелска) есдаликларидан биламизки, пианино чалиш баъзан Шопенга шундай катта асаб зўриқишига сабаб бўлганки, у ҳушдан кетишга яқин еди. Тўғри, Вена баҳолашларига кўра, ёшлигида ҳам у жамоат нутқларида тўлиқ ўз-ўзини назорат қилишга ериша олган, аммо унинг мактубидан олинган парча ҳали ҳам бундай ҳаяжон туфайли суръатни кескин тезлаштирган ҳолатлар борлигини кўрсатади.
Ватанида ҳаётининг сўнгги ҳафталарида тўлиб-тошган, ҳар доимгидек мусиқа чалиш, келажак ҳақидаги фикрлар ва жўнашга тайёргарлик билан Шопеннинг асаблари сўнгги даражада таранглашди. Ва, еҳтимол, уни зулм фақат премонитионс емас еди, балки унинг ватани устидан тўплаб еди булутлар ҳақида фикрлар, у қайтиб тақдир ҳеч қачон қаерда: "мен бир кун ўрнатиш учун куч йўқ - мен абадий уй ҳақида унутиш учун тарк қиляпман деб ўйлайман, мен ўлиш кетяпман деб ўйлайман - ва қандай аччиқ у чет елда ўлиш керак, мен яшаган қаерда емас. Оиламнинг ўрнига менинг ўлимимда бефарқ шифокор ёки вазирни кўриш мен учун қанчалик даҳшатли бўлади."
Шопен сентябр 1830 бошида Wожcиечоwски бу сатрларни ёзган, ва кейинги ойда у кундан-кунга қолдирилди тарк аллақачон тайёр еди.
2 ноябр куни бастакор Варшавани тарк етди. Шопен билан хайрлашмасдан олдин, дўстлар, шу жумладан, Wожcиечоwски, ким қисқача пойтахти ташриф буюрди, ташкил хайрлашув овқатларни ва кечалари қайси Шопен унинг таркибини ўйнади ва қўлбола, унинг албом еслатма қилди (бу қолдиқ ҳам Варшавада вафот бери, фақат фотокопилер маълум 1944 йилда нацистлар томонидан ўт ўрнатилган). Кетиш куни, Шопен, дафтарда сана ҳукм ҳозирда Варшава Миллий музейида сақланади, афтидан cопйист олинган, etudes оп нусхалари. 10 Но. 1 ва 2. Шундай қилиб, биз аниқ биламизки, бу опуснинг дастлабки икки етуди Шопен томонидан ўз ватанида якунланди. Еҳтимол, бу дафтарни копютер емас, балки охирги саҳифанинг охирида бастакор билан хайрлашиш санасини қўйган дўст ёзган. Живний ҳам ўша санани ўз ўқувчисининг албомига тушириб, у билан абадий хайрлашди.
Елснер асарлари ўз рўйхати гитара жўрлигида билан еркак овозлар учун кантата " ўз ичига олади, менинг ўқувчи Шопен кетиш муносабати билан ёзилган ва Воля яқинидаги бир иннда консерваторияси таркиби синфда унинг курсдошлари томонидан амалга, биз уни олиб еди ташиш учун кутиб қаерда."Елснернинг ўзи 2 ноябр куни Варшава шаҳри чеккасидаги Волада ўтказган бу кантатани у аллақачон тилга олинган Дмусзеwскининг сўзларига ёзган. Ертаси куни"Куржер Wарсзаwски"Шопеннинг кетишини еълон қилиш билан биргаликда сўз билан бошланган кантатанинг матнини босдим:" поляк тупроғида туғилган истеъдодингиз ҳамма жойда машҳур бўлсин."
Бу сўзлар ҳали у устозлари ва мактаб дўстларини тарк кейин узоқ вақт давомида Шопен қулоқларига жиринглади. У жароҳат олган аравакаш нарида Калисз томон, кейин Посен Буюк герсоглиги чегарасида кетаётган еди. У ерда Шопен венага барча йўл, бу сафар унга ҳамроҳлик қилиш ваъда унинг севимли Titus, кутиб турди. Ноябр куни 5, улар билан бирга Калисз тарк ва ертаси куни кечқурун олдин Wроcłаw келди.

Download 88,61 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish