Mavzu. Fizik kimyo. Termodinamika va termokimyo. Elektrokimyo


Galvanik elementlar va ularning elektr yurituvchi kuchi



Download 0,68 Mb.
Pdf ko'rish
bet15/20
Sana28.07.2021
Hajmi0,68 Mb.
#130762
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   20
Bog'liq
14-mavzu

        Galvanik elementlar va ularning elektr yurituvchi kuchi. 

Kimyoviy  reaktsiya  natijasida  elektr  energiyasi  ishlab  chiqaradigan,  yani  kimyoviy 

energiyani elektr energiyasiga aylantirib beradigan asboblar Galvanik elementlar deyiladi. Bunday 

elementni tuzish uchun o’zaro tegib turgan ikki elektrolit eritmasiga ikki xil metall tushirilib, bu 

metallarning uchlari bir - biriga ulanadi. Elektr toki beruvchi galvanik element muvozanat holatida 

bo’lmaydi. Tok kuchi kamayishi bilan elektrodlar o’rtasidagi potentsiallar ayirmasi orta boradi. 

Tok kuchi cheksiz kamayganda va sistema amalda muvozanat holatiga kelganda element qaytar 

holda  ishlaydi.  Galvanik  element  qaytar  holatda  ishlaganda  hosil  bo’ladigan  potentsiallarning 

maksimal farqi uning elektr yurituvchi kuchi  EYUK  deyiladi. 

B.S.YAkobi-Daniel  element  qaytar  galvanik  elementga  misol  bo’laoladi.  Bunda  rux 

plastinka  Zn  SO

eritmasiga,  mis  plastinka  CuSO



4   

eritmasiga  botiriladi.  Bu  element  sxematik 

ravishda quyidagicha yoziladi. 

(+)  Cu 


 Cu SO


 Zn SO



 Zn (-) 



Eritmalar bir - biri bilan kaliy xlorid eritmasi solingan sifon orqali tutashtiriladi yoki bu ikki 

eritma  orasiga  yarim  o’tkazgich  parda  qo’yiladi.  Olingan  Zn  va  Cu  elektrodlarining  standart 




potentsiallari yani ularda katta farq bo’lganligi sababli rux plastinka eriydi va eritmaga o’tadi, mis 

ionlari  esa,  mis  plastinkaga  cho’kadi,  yani  oksidlanish  qaytarilish  reaktsiyalari  boradi.  Rux 

elektronlar  berib  oksidlanadi,  mis  esa,  elektronlarni  qabul  qilib  qaytariladi.  Agar    Cu    va    Zn  

elektrodlari o’zaro sim orqali ulansa, ortiqcha elektronlar Zn  elektroddan  Cu  elektrodga o’ta 

boshlaydi va tashqi zanjirda tok hosil bo’ladi. Buni galvanometr yordamida bilish mumkin. 

Zn 


 Zn


2+

+ 2 e 

Cu

2+

+2 e



 Cu 


yoki  Zn+ Cu

2+

 = Zn



2+

 + Cu 


Natijada, Galvanik elementning tashqi zanjirida elektronlar oqimi, ichki zanjirda kation va 

anionlar oqimi hosil bo’ladi. 

Har  qanday  galvanik  elementning  EUYK  tenglamasi  uning  elektrod  potentsiallari  farqiga 

teng. 


E = E

1

 - E



2

 

Bu erda,  



E - Galvanik elementning EYUK,  E

1

  va  E



2

  - elektrod potentsiallari. 

     Har  qanday  galvanik  elementning  elektr  yurituvchi  kuchi  eritmaning  rN  ga  bog’liq. 

Eritmalarning pH ni potentsiometrik aniqlash uchun galvanik elementning EYUK aniqlab, rN va 

E o’rtasidagi bog’lanish formulasiga qo’yiladi, so’ngra pH hisoblanadi. Galvanik elementlarning 

EYUK kompensatsiya usuli bilan aniqlanadi. 




Download 0,68 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   20




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish