Мавзу: Фалсафа фанининг предмети, ма=сади, вазифалари ва муаммолари


TAFAKKUR – voqelikni abstraktlashtirib va umumlashtirib bilishdan iborat bo‘lgan insonning aqliy, nazariy faoliyati. TAFAKKUR SHAKLLARI



Download 2,63 Mb.
Pdf ko'rish
bet252/333
Sana02.03.2022
Hajmi2,63 Mb.
#478825
1   ...   248   249   250   251   252   253   254   255   ...   333
Bog'liq
Ìàâçó Ôàëñàôà ôàíèíèíã ïðåäìåòè, ìà=ñàäè, âàçèôàëàðè âà ìóàì

TAFAKKUR
– voqelikni abstraktlashtirib va umumlashtirib bilishdan iborat
bo‘lgan insonning aqliy, nazariy faoliyati.
TAFAKKUR SHAKLLARI
– obektiv olamdagi eng umumiy jarayonlarning
aks etishi asosida paydo bo‘lgan amaliy fikrlashning tuzilishi. U tushuncha, hukm,
hulosa chiqarish va hokazolardan iborat bo‘ladi.
TAFOVUT METODI
– hodisalarning sababli bog‘lanishini tekshirishning
induktiv metodlaridan biri. U quyidagicha ifodalanadi: agar hodisa bir holda yuz
bersa – yu, ikkinchi holda tafovut qilsa, demak, xuddi shu holatning o‘zi hodisaning
sababidir. 
TAQQOSLASH
– buyum va hodisalarning bir – biriga o‘xshashligi va farqini
aniqlashga qaratilgan mantiqiy usul.
TA’RIFLASH
– mantiqiy usul bo‘lib, bu usul vositasida tushunchalarning
mazmuni ochib beriladi. Ta’rifning tuzilishi ikki asosiy qismdan: aniqlovchi va
ta’riflovchi tushunchalardan iborat bo‘ladi. Ta’riflashga o‘xshash mantiqiy usullar –
1) ko‘rsatish; 2) tasvirlash; 3) tavsiflash; 4) o‘xshatish; 5) tafovutlash; 6) taqqoslash.
TEZIS
(grek. thesis – holat, tasdiq) – chinligi isbotlanishi lozim bo‘lgan fikr.
TERMIN
(lot. terminus – oxiri, chegara) – I. So‘z va so‘zlar birikmasi:
masalan, «arxitektura», «atom» terminlari. Belgilar va ularning birligi ham termin
bo‘lishi mumkin. Termin odatda tushunchaning aniq qat’iy nomi ma’nosida
ishlatiladi. 
II. Hukm va sillogizmda ishtiroq etgan tushunchalar termin deb ataladi. Hukmda
sub’ekt (S), predikat (R) terminlari bor. Sillogizmda katta (R), o‘rta (M), kichik (S)
terminlar mavjud.
TRADISION MANTIQ
– Arastuning mantiqiy ta’limotiga asoslanadi. Arastu
sillogizm nazariyasiga asos solgan. Hulosa chiqarishning deduktiv metodini ishlab
chiqdi. Ingliz faylasufi F. Bekon (1561 – 1626 yillar) esa induktiv metodni ishlab
chiqadi. SHunday qilib tradiSion mantiq vujudga keladi. Bu mantiqni rivojlantirishga
juda ko‘p mutafakkirlar hissa qo‘shganlar.
TRIXOTOMIYA
(grek. triha – uchga, toma - maydalash) – tushunchalar
hajmini uchga bo‘lish. Matematik mantiqda va aksiomatik nazariyada to‘plamning
trixotomik aksiomasi mavjud.

Download 2,63 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   248   249   250   251   252   253   254   255   ...   333




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish