mavzu: Elektronika va sxemalar fani, mazmuni va usullari

4

22	Nanoelektronika. Nanoelektron asboblar.	Adabiyotlardan konspekt qilish. Individual topshiriqlarni bajarish	2
23	Kombinatsion tipdagi raqamli sxemalar: shifratorlar, deshifratorlar.	Adabiyotlardan konspekt qilish. Individual topshiriqlarni bajarish	4
24	Kombinatsion tipdagi raqamli sxemalar: multipleksorlar va demultipleksorlar.	Adabiyotlardan konspekt qilish. Individual topshiriqlarni bajarish	4
25	Arifmetik mantiqiy qurilmalar. Jamlagichlar.	Adabiyotlardan konspekt qilish. Individual topshiriqlarni bajarish	2
26	Yarimo’tkazgich xotira qurilmalari.	Adabiyotlardan konspekt qilish. Individual topshiriqlarni bajarish	4

№	Modul va mavzu nomlari	Mashg’ulot turi	Ajratilgan vaqt	Bajarilishi		O’qituvchi imzosi
				Soat	Sana
1	2	3	4	5	6	7
1	Elektronika va sxemalar 2 fani, mazmuni va usullari. IMS larning yaratilish tarixi.	1 – ma’ruza	2
2	IMS tayyorlash texnologiyasi. IMS aktiv va passiv elementlari.	2 – ma’ruza	2
3	Analog IMSlar. Barqaror tok generatori (BTG) sxemasi.	3 – ma’ruza	2
4	Darlington juftligi. Uilson tok ko’zgulari sxemasi.	4 – ma’ruza	2
5	O’zgarmas kuchlanish sathini siljitish qurilmasi.	5– ma’ruza	2
6	IMS chiqish kaskadlari.	6 – ma’ruza	2
7	Differensial kuchaytirgich. Differensial kuchaytirgich haqida tushuncha.	7 – ma’ruza	2
8	Operatsion kuchaytirgichlar haqida tushuncha. OK ga quyiladigan talablar.	8– ma’ruza	2
9	Mantiqiy elementlar. ME larning uzatish xarakteristikalari. ME lar haqida tushuncha	9– ma’ruza	2
10	Oddiy invertorli TTM. Murakkab invertorli va Shottki barerli TTM.	10– ma’ruza	2
11	Integral injeksion mantiq. IIM haqida tushuncha. IIM ME larning ishlash prinsiplari.	11– ma’ruza	2
12	Emitterlari bog’langan mantiq.	12 – ma’ruza	2
13	MDYa tranzistorida yasalgan mantiqiy elementlar.	13 – ma’ruza	2
14	Komplementar invertorlar. KMDYa tranzistorlarda yasalgan invertor sxemasi.	14 – ma’ruza	2
15	Optronlar. Optoelektron IMSlar. Optronika haqida tushuncha.	15 – ma’ruza	2
	Jami		30

Reja: 1. IMS larning yaratilish tarixi 2. Nanoelektronika 3. Funksional elektronika 4. Bioelektronika haqida tushuncha 5. Akustoelektron va mangitoelektron asboblari

Integral mikrosxemalar
IMS bu - juda kichik o‘lchamga keltirilgan elektr zanjiri bo‘lib, u turli xil yarimo‘tkazgichlarni qo‘llash asosida tayyorlanadi. Ba'zan IMSni oddiygina qilib mikrochip ham deyiladi. Jek Kilbi o‘zining IMSini 1958-yilda ixtiro qilgan. Robert Noys esa undan yarim yil keyin o‘z IMSini yasab namoyish qilgan. Yarimo‘tkazgich sifatida Noys IMSida kremniy elementi qo‘llangan bo‘lsa, bu maqsad uchun Kilbi germaniy elementidan foydalangan.

IMSlar qanchalik murakkablashib, ixchamlashib borishi bilan bir qatorda, ularning ishlash tezligi, bajaradigan vazifalari ko‘lami ham tobora ortib bordi. Odatda, boshqa turdagi texnika vositalari bunday rivojlanish jarayonida qimmatlashib boradi. Lekin, IMSlar murakkablashish bilan birgalikda, arzonlashib ham borgan. Bu faktga e'tibor qaratgan muhandis Gordon Mur hazil aralash shunday degan ekan: "Agar avtomobil sanoati ham yarimo‘tkazgichlar sohasi singari shiddat bilan rivojlanganda edi, Rolls-Roys mashinalarida 1 litr benzin bilan 200 ming km masofani bosib o‘tish mumkin bo‘lardi, hamda, uni ishxona oldidagi pullik avtoturargohga qo‘ygandan ko‘ra, shunchaki ko‘chaga tashlab ketish arzonroq bo‘lgan bo‘lur edi..."

IMSni birinchi bo‘lib ixtiro qilgan muhandis - Jek Kilbi o‘sha paytlarda "Texas Instruments" kompaniyasiga endigina ishga kirgan yosh xodim bo‘lgan. Kilbining deyarli barcha hamkasblari ta'tilga chiqib ketgan paytda u laboratoriyada ko‘pincha bir o‘zi qolib, IMS modeli ustida muttasil ishlagan. 1958-yilning sentyabr oyida Kilbi o‘zining ilk ishchi model IMSni yasab, sheriklariga namoyish qilib bergan. Keyingi yilning 6-fevral sanasida esa, "Texas Instruments" kompaniyasi Kilbi modeli asosida, IMSlarni seriyali ishlab chiqarish uchun patent rasmiylashtirgan.