Mavzu: Cho`l hudlarida madaniy o`rmonlar barpo etish Reja: I. Kirish. II. Asosiy qism

Shox-shabbasi siyrak yulg’un – navdalari ingichka buta, bo’yi 2 m.gacha yetadi. Kattaroq novdalarining po’stlog’i kulrang tusli, bahorda gullaydi: gul popuklari to’q-qizil tusli, oddiy, mayda, yog’ochlashgan novdalarda joylashadilar. Odatda boshqa yulg’unlarga nisbatan ertaroq, ya’ni yashil novdachalarining o’sishidan ilgariroq gullay boshlaydi. Bir bir yarim hafta urug’lanishdan 12 kundan keyin yetilib pishiladi. Mo’l hosil beradi. Mevaning ko’sagi ingichka, uzunligi 3-4 mm. O’rta Osiyoning daryolari vodiylarida, sho’rxok va taqirlarning chetlarida
keng tarqalgan.
Cho’zinchoq yulg’un – qo’pol shoxli buta kamroq holda bo’yi 6 m
keladigan daraxtcha. Tanalari va novdalarining po’stloqlari kulrang tusli, may oyida gullaydi. Gul popuklari qizg’ish rangli, yonli, oddiy, yirik. Uzunligi 4 dan 24 sm.gacha yog’ochlashgan novdalarida vujudga keladilar, mevasi ko’sakchasining uzunligi 6 mm.gacha. O’rta Osiyoda, Amudaryoning sharqrog’ida daryolarning vodiylari va sho’rxok taqirlarning chetlarida tarqalgan. Bunge yulg’uni – ko’p poyali, bo’yi 6-7 m keladigan daraxtga, po’stlog’I och – sariq yoki och kulrang tusda. Yozning birinchi yarmida juda qiyg’os gullaydi. Gul popuklari to’q qizil tusli, boshoqsimon va zich, uzunligi 6-7 m.gacha. Ular yon shoxlari yashil novdachalarining uchlarida joylashadi va keng supurgini hosil qiladilar. Sershox yulg’uncha o’xshaydi. Ammo barglari qupol cherepisasimon bo’lib joylashgan va gul popuklari qalinroqdir. Janubiy cho’llarda, ko’proq qumlarda
tarqalgan.
Gullaydigan yulg’un – yrik buta yoki kichik daraxtga, balandligi 6-7
m.gacha, po’stlog’i xira, to’q kulrang yoki silliq jigarrang tusli. May oyidan
vegetasiya davrining oxirigacha gullaydi. Gul popuklari och-pushti rangli yoki oq: bahorgi cho’l popuklari eski yillik novdalarida vujudga keladi. Gul popuklari yon tomonlarda joylashgan oddiy, ko’psonli, bir joyga yig’ilgan (qalin) yoki siyrak joylashgan, ingichka, uzunligi 1 dan 9,5 sm.gacha, yozgi va kuzgi cho’l popuklari o’sib turgan novdalarning uchlarida rivojlanadi. Mevalarining ko’sakchalari mayda 3 mm.gacha, Murg’ob, Tajan, Atrek daryolarining atroflarida, Amudaryoning O’rta Osiyoda, janubiy cho’llarda tarqalgan.